با برگزاری سمپوزیوم "درگاه های ورود به گستره علوم شناختی" در حاشیه ششمین همایش بین المللی علوم شناختی ، درگاه ورود به حوزه علوم شناختی از رشته های گروه علوم انسانی و هنر، مورد بررسی قرار گرفت.
این سمپوزیوم به همت پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهید بهشتی و انجمن علوم و فناوری های شناختی ایران و با حضور جمعی از متخصصان و کارشناسان رشته های هنر، توانبخشی ، روانشناسی ، گفتار درمانی ، کاردرمانی و مردم شناسی برگزار شد.
ارائه پروژه های انجام شده در زمینه علوم شناختی مرتبط با علوم انسانی و هنر، معرفی پروژه های در دست اجرا توسط محققان سخنران و چگونگی ورود افراد به حوزه علوم شناختی از درگاه علوم انسانی و هنر، مفاهیم اصلی سخنرانی ها را تشکیل داد.
دکتر" رضا نیلی پور" استاد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، با ارائه مبحث " زبانشناسی شناختی " در این سمپوزیوم ، درخصوص " تحلیل علوم شناختی از زبان ، استعاره ها ، مکاتب غرب و پدیدار شناسی ادراک " سخن گفت.
دکتر" محمد شهبا " استاد دانشکده سینما و تاتر دانشگاه تهران، ضمن ارائه مقاله خود تحت عنوان " علوم شناختی و مطالعات سینمایی " ، گفت: همه چیز سینما ، کارکرد ذهن است که در چهار سطح مطرح می شود.
وی بر اساس دیدگاههایی که از سال 1916 مطرح شده است افزود: سطح اول،" حس و حرکت " است که شامل حرکت تصاویر و دیدن و شنیدن مخاطب می شود، سطح دوم ، سوم و چهارم نیز به ترتیب " توجه کردن مخاطب " ، " نظم دادن بین مفاهیم درک شده مخاطب " و " رسیدن به عواطف و برقراری ارتباط با مخاطب " است .
دکتر" جواد حاتمی " استاد روانشناسی دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران، مبحث " روانشناسی شناختی با تکیه ویژه بر شناخت اجتماعی " را در سمپوزیوم درگاه های ورود به گستره علوم شناختی ارائه داد و گفت که پردازش اطلاعات در ذهن است که روانشناسی شناختی را شکل می دهد.
وی از تجربه خود در دوره دانشجویی و طریقه آشنایی با علوم شناختی و روانشناسی شناختی که با آشنایی نسبت به رفتارگراها و مفاهیم اولیه آن آغاز شد، سخن گفت و با طرح سئوال هایی در همین ارتباط و پاسخ به آنها، آشنایی شرکت کنندگان سمپوزیوم با " روانشناسی شناختی " را افزایش داد.
دکتر حاتمی افزود: این مهم است که دنیای اجتماعی ما چگونه شکل می گیرد و چگونه دنیای اجتماعی ، روی فرآیندهای ذهنی ما اثر می گذارد.
وی در همین راستا تاکید کرد که همه شناخت ، در مغز ما نیست ، بلکه بخشی از آن در بیرون مغز است که همنشینی با دیگران ، فرهنگ جامعه و محیط زندگی ما ، روی آن موثر است .
وی سپس به کارکرد اینترنت و نقش آن در حوزه شناختی اشاره کرد و گفت : کاربرد اینترنت ، سیستم شناختی ما را گسترش می دهد ولی اینکه به چه میزان در حوزه مجازی فعالیت کنیم و این تا چه میزان در حوزه شناختی موثر باشد ، موضوع یک کار تحقیقاتی است که در حال انجام است.
دکتر " وحید نجاتی " استاد پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهید بهشتی نیز با ارائه مقاله خود تحت عنوان " توانبخشی شناختی " ، تاریخچه ، وضعیت و افق ها درباره توانبخشی شناختی را توضیح داد.
وی در خصوص تعریف توانبخشی شناختی ، گفت: یک فعالیت نظام مند برای تقویت کارکردهای شناختی مغز را توانبخشی شناختی می گویند.
دکتر نجاتی ، توانبخشی شناختی را به دو روش " جبران نقص شناختی " و " ترمیم مغز" بیان کرد و با نشان دادن نموداری ، ارتباط دو سویه از ژن ، ساختار مغز ، عملکرد مغز و رفتار را به ترتیب بیان داشت .
وی تاکید کرد که توانبخشی شناختی ، باعث می شود که ساختار شناختی معیوب مغز ترمیم پیدا کند و به زبان دیگر، طیف وسیعی از مردم ، از ضعف کرکردهای مغزی یا آسیب مغزی رنج می برند و می توانند گروه هدف توانبخشی شناختی باشند.
وی ، افزود: توانبخشی شناختی مثبت نگر، برای افزایش امید به زندگی ، تعامل مغز- ماشین و مبتنی بر مدل سازی محاسباتی ، بکار گرفته می شود.
دکتر " جبار رحمانی " استاد پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی ، از " مردم شناسی شناختی " سخن گفت و ویژگی های بینش انسان شناسی در جامعه را توضیح داد.
وی ، نگاه کل گرایانه ، نگاه نسبیت گرایانه و تطبیق را به عنوان سه ویژگی در این زمینه بیان داشت و افزود: براساس نگاه کل گرایانه، یک عنصر فرهنگی را زمانی می توان فهمید که به کلیات فرهنگی آن توجه کرد و اگر یک روش ثابت برای درک تمام فرهنگ ها بکار گرفته شود، نگاه نسبیت گرایانه و اگر مقایسه میان فرهنگ ها انجام شود، نگاه تطبیق وجود داشته است.
این محقق درباره مهمترین ویژگی انسان شناسی نیز گفت: مهمترین ویژگی ، کار گروهی است که بصورت میدانی و عملی ، در مدت زمان ، حداقل یک ساله ای انجام شود .
وی به نظریه های مختلف در زمینه ارتباط بین علوم شناختی و علوم انسانی و فرهنگ اشاره کرد و گفت : در دوره ای دانشمندان معتقد بودند که علوم شناختی بیشتر روی علوم انسانی تاکید دارد و چالش هایی را نیز در این خصوص مطرح کردند.
دکتر رحمانی افزود: عده ای نیز معتقد بودند ، آنچه که بیشتر در انسان شناسی شکل می گیرد، زبان شناسی است ، و نظریه های مختلف را در این مورد بیان کردند.
وی تصریح کرد: همچنین گروهی از محققان معتقد بودند که انسان شناسی شناختی تلاش می کند تا ارتباط بین ذهن و فرهنگ ایجاد شود و در این خصوص ، فرایندهای شناختی و یا محتوای زبان را در محتواهای شناختی انسانها مطرح کردند که خود زبان، یک سوژه است برای اینکه به انسان شناسی شناختی برسیم.
همایش سه روزه علوم شناختی که با حضور جمع کثیری از اساتید و دانشجویان رشته های مختلف در مرکز همایش های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران ، برگزار شد، تلاش کرد تا مفاهیم علوم شناختی را از نگاه متخصصان رشته های مختلف در علوم گوناگون مطرح کند.
این همایش بین المللی عصر روز چهارشنبه به کار خود پایان داد.
منبع: www.cogc.ir
|
