مبنای طبقه بندی خطرات ناشی از فناوری لیزر چیست

عمومی
شنبه 30 تیر 1397 ساعت 7:5
271
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

اصولاً یک لیزر و یا سامانه لیزری نسبت به خطرات احتمالی که ممکن است به وجود آورد طبقه‌بندی می‌شود، مبنای طبقه‌بندی خطرات عبارت است، از توانایی پرتو لیزر انعکاسی در ایجاد آسیب‌های بیولوژیکی در چشم که تعیین می‌کند آن دستگاه در کدام کلاس از لیزرها قرار می‌گیرد.

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری؛ چند سالی است که نشانگرهای لیزری به‌عنوان ابزار تبلیغ فروشگاه‌ها در سطح کشور و حتی به‌صورت نشانگر در اسباب‌بازی کودکان مورداستفاده قرار می‌گیرند و این در حالی است که لیزرها هرگز نباید به‌عنوان یک وسیله کاملاً امن و بدون رعایت ملاحظات مربوط به آن مورداستفاده قرار گیرد و خانواده‌ها باید توجه کنند که فرزندانشان از نگاه به هر نوع نشانگر لیزری، خودداری کنند تا از آسیب‌های جبران‌ناپذیر ناشی از پرتو لیزر در امان باشند.
اگر پرتو لیزر را از مردمک چشم عبور دهیم، قرینه آن بر روی شبکیه، کانونی می‌شود و حتی درصورتی‌که توان لیزر کمتر از چند میلی وات باشد نیز شدت پرتو بر روی شبکیه می‌تواند به میزان زیادی افزایش یابد و آسیب‌های جدی و برگشت‌ناپذیر برای چشم به همراه داشته باشد. بنابراین بازهم تاکید می‌کنیم که لیزر اسباب‌بازی نیست و هرگز نباید در دسترس کودکان قرار گیرد.
به‌عبارت‌دیگر، خطرات لیزر به دو بخش تابشی و غیر تابشی تقسیم‌بندی می‌شود، خطرات تابشی شامل قابلیت اشتغال مواد در اثر جذب پرتو، بازتاب پرتو ، سوختگی پوست و آسیب‌های چشمی است.
خوشبختانه اغلب گسیل کننده‌های لیزری که در دستگاه‌های خانگی و مصارف روزمره مورداستفاده قرار می‌گیرند، از انواع لیزرهای کم‌توان بوده و در طبقه‌بندی انواع لیزر، در کلاس I"" قرار می‌گیرند و تقریباً بی‌خطر هستند.
خطرات اصلی پرتو لیزر شامل تاثیرات ناخواسته تابش لیزر بر پوست و به‌خصوص چشم است، همچنین به دلیل اینکه دستگاه‌های تولید لیزر مخصوصاً در کاربردهای صنعتی و پزشکی، جزء دستگاه‌های الکتریکی پرتوان و ولتاژ بالا هستند، حفاظت در برابر بخش‌های الکتریکی منابع لیزری نیز اهمیت فراوانی دارد، به‌طوری‌که عدم رعایت موارد ایمنی در این زمینه ممکن است صدمات جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.
اشاره به این نکته لازم است که طول‌موج پرتو لیزر اغلب دستگاه‌های مورداستفاده در کاربردهای روزمره، در محدوده فرابنفش، مرئی و مادون‌قرمز قرار می‌گیرد و هرچند که این پرتوها از نوع پرتوهای غیر یون‌ساز هستند و شاید بتوان گفت اثرات زیست‌شناختی ناشی از آن‌ها از اثرات پرتوهای ایکس و گاما که یون‌ساز هستند، کمتر است، اما به‌هرحال ازآنجاکه پرتو لیزر دارای ویژگی جهت مندی و درخشانی بالاست، تابش آن نیز بر پوست و قابلیت تمرکز شدت آن در چشم می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
پایان پیام/۳۲
لینک اصل محتوا در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
برچسب ها
بندی