نشست هم‌اندیشی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه زابل با مدیرکل سازمان حفاظت محیط‌زیست استان در راستای مسائل زیست‌محیطی سیستان

به گزارش روابط عمومی:

روز شنبه مورخ دوم تیرماه ۱۳۹۷، نشست هم‌اندیشی با محوریت مسائل زیست‌محیطی منطقه سیستان با حضور دکتر موسی بهلولی رئیس دانشگاه زابل، جمعی از اعضای هیئت‌علمی این دانشگاه و خانم دکتر پورملایی مدیرکل سازمان حفاظت محیط‌زیست استان برگزار شد. در این نشست صمیمی، وضعیت محیط‌زیست منطقه، اقدامات انجام‌شده توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست استان، ارتقای فرهنگ زیست‌محیطی عموم و لزوم همراه سازی و مشارکت فعال مردم و دستگاه‌های اجرایی تصمیم‌ساز در حفاظت از سرمایه‌های طبیعی و نیز نقش و جایگاه دانشگاه زابل در دست‌یابی به این اهداف، از جنبه‌های گوناگون موردبررسی قرار گرفت و راهکارهای مختلف نیز ارائه گردید. در پایان به‌منظور تعامل و همکاری هرچه بیشتر میان دانشگاه و سازمان حفاظت محیط‌زیست استان، نظرات و دیدگاه‌های مطروحه و زمینه‌های همکاری مشترک در قالب تفاهم‌نامه همکاری در راستای مسائل زیست‌محیطی سیستان میان دانشگاه زابل و سازمان حفاظت محیط‌زیست استان منعقد گردید.

در این نشست دکتر موسی بهلولی رئیس دانشگاه زابل، با بیان سیاست‌گذاری‌های وزارت علوم درزمینهٔ تمرکز بر کارآفرینی و ماموریت گرا نمودن دانشگاه‌ها، فلسفه تاسیس هر دانشگاه را رصد مسائل محلی و پایش علمی و پژوهشی پروژه‌های در حال اجرا در منطقه دانست. وی عدم مسئولیت‌پذیری را آفتی عمده در سیستم‌های اداری کشور برشمرد که سبب کاهش بهره‌وری و کندی روند توسعه می‌گردد و با تاکید بر لزوم همکاری مشترک و موثر بین دستگاه‌های مختلف؛ دانشگاه و هریک از دستگاه‌های اجرایی را حائز توانمندی‌های ویژه و منحصربه‌فردی دانست که هم‌افزایی آن ها می‌تواند به موفقیت هرچه بیشتر تصمیمات اتخاذ شده منجر گردد.

رئیس دانشگاه زابل بر لزوم بازآرایی و بازنگری در سیاست‌ها و نگرش‌های دانشگاهی به‌منظور استفاده بهینه از پتانسیل‌های علمی برای رفع معضلات و گرفتاری‌های منطقه تاکید نمود و ابراز امیدواری کرد که همکاری کارا و اثربخش دانشگاه زابل با سازمان حفاظت محیط‌زیست استان، زمینه‌ی همکاری دیگر نهادها و دستگاه‌های اجرایی با این دانشگاه را نیز فراهم سازد و آغازی برای استفاده هر چه بیشتر از توانمندی‌های علمی و انسانی این نهاد علمی و دانش‌مدار گردد. وی دانشگاه را پرچم‌دار ایجاد تحولات اساسی در تمامی حوزه‌ها ازجمله حوزه محیط‌زیست دانست و جایگاه هر دانشگاه در نشر، گسترش و تولید علم را در این زمینه ضروری توصیف کرد. وی با تاکید بر قابلیت‌ها و پتانسیل‌های پژوهشی دانشگاه زابل، لزوم برقراری ارتباط با دستگاه‌های اجرایی را زمینه‌ساز شکل‌گیری همکاری‌های موثر با نهادهای اجرایی دانست و از آمادگی دانشگاه زابل برای ارائه طرح‌های مرتبط با مدیریت شرایط بحرانی منطقه با تاکید بر تخصص اعضای هیئت‌علمی این دانشگاه خبر داد.

دکتر بهلولی بر تلاش و تکاپوی دانشگاه زابل برای شکل‌دهی مثلثی متشکل از مردم، مسئولین و متخصصین برای رویارویی با مشکلات منطقه تاکید کرد و گام اول در این مسیر را تشکیل هسته‌های پژوهشی توسط دانشگاه با محوریتِ تخصص اعضای هیئت‌علمی دانست که در پیوند با دو ضلع دیگر یعنی مسئولین اجرایی و مردم می‌تواند زمینه‌ساز مشارکت اجتماعی و حضور فعال مردم، مسئولین و متخصصین در عمل به مسئولیت‌های زمانه خود گردد. وی لزوم استفاده از ظرفیت‌های علمی برای ارتباط با دانشگاههای کشور افغانستان، استفاده از علوم روز برای مدیریت مسئله استراتژیک آب و برگزاری کنفرانس‌های علمی در این خصوص را بسیار مفید برشمرد و بر تشکیل شرکت‌های دانش‌بنیان برای ارائه ایده های نو و طرح خلاقانه در برخورد با مشکلات، تاکید کرد.

خانم دکتر پورملایی مدیرکل سازمان محیط‌زیست استان نیز در این نشست، برقراری ارتباط بین دانشگاه زابل و سازمان محیط‌زیست را یک نیاز و ضرورت برای مدیریتِ بهینه ی مشکلات زیست‌محیطی منطقه عنوان کرد و بیان داشت که تمامی دستگاه‌های اجرایی باید با دانشگاه‌های حوزه خود ارتباط علمی موثری داشته باشند تا بدین‌وسیله کارهای اجرایی پشتوانه علمی یافته و خطا و اشتباه به حداقل کاهش یابد. وی یکی از مسائل مهم حوزه سیستان را مشکلات زیست‌محیطی مرتبط با خشکی تالاب هامون دانست که معیشت شمار زیادی از مردم منطقه در طول سالیان دراز، بی‌واسطه یا باواسطه به آن وابسته بوده است و اکنون با خشک شدن این تالاب، هیچ جایگزینی برای معیشت مردم ایجاد نشده است و این امر زمینه را برای تبدیل تنش‌های زیست‌محیطی به تنش‌های اجتماعی فراهم خواهد ساخت.

مدیرکل محیط‌زیست استان در بیان خلاصه‌ای از اقدامات این سازمان به تهیه و تدوین طرح کتاب مدیریت یکپارچه تالاب هامون با همکاری و همفکری دانشگاهیان، ذینفعان تالاب و دستگاه‌های اجرایی استان اشاره کرد و از فعالیت کمیته‌های شهرستانی به ریاست فرمانداران و دبیری محیط‌زیست خبر داد. وی بابیان این مطلب که سازمان محیط‌زیست استان با همکاری پژوهشکده تالاب هامون و دانشگاه زابل مطالعات بسیار گسترده و موثری را به انجام رسانده است و کسب مقام عالی توسط پژوهشکده تالاب هامون خود بیانگر توانمندی این پژوهشکده در این رابطه می‌باشد، به تهیه طرح جامع ریزگرد منطقه سیستان با همکاری دیگر دستگاه‌های اجرایی نیز اشاره کرد و مواردی چون توجه معیشت جایگزین، استفاده از ظرفیت مرز، تمرکز بر منابع آبی پایدار و بدون وابستگی را ازجمله موارد مطروحه در سند ریز گردها عنوان نمود.

خانم دکتر پورملایی از استقبال سازمان محیط‌زیست برای بهره‌گیری از پتانسیل‌های علمی و تخصصی دانشگاه زابل خبر داد و از پژوهشگران و متخصصان این دانشگاه خواست که طرح‌های خود را به این سازمان ارائه دهند تا به پشتوانه مباحث علمی مطروحه از سوی یک نهاد علمی دانشگاهی، طرح‌ها و جزئیات پروژه‌های اجرایی، توسط این سازمان تعیین گردد و آمادگی سازمان حفاظت محیط‌زیست برای انعقاد قرارداد با دانشگاه زابل از محل یک درصد پژوهش تخصیص داده‌شده به این سازمان را اعلام نمود.

در ادامه اعضای هیئت‌علمی دانشگاه نیز به بیان نظرات و دیدگاه‌های خود در رابطه با مسائل زیست‌محیطی منطقه پرداختند و ازجمله مسائلی که بر آن تاکید شد عبارت بود از: سامان‌دهی پروژه‌های مردمی و در نظر گرفتن فرصت‌ها و نیازهای مردمی در هنگام تعریف پروژه توسط نهادهای اجرایی و مسئول، بارگذاری فعالیت های انسانی و معیشتی در راستای توسعه پایدار منطقه، تقسیم سیستان به چندین زیرمنطقه و تعیین اولویت‌های زیست‌محیطی هریک، تعیین اشتراکات و اهداف مشترک دستگاه‌های مختلف به‌منظور هم‌افزایی بودجه‌های تخصیص داده‌شده و اجرا و عملکرد باکیفیت‌تر دستگاه‌ها، تغییر و به‌روزرسانی رفتارها و تصمیمات سازمان‌ها با در نظر گرفتن رفتارهای مردم، امکان‌سنجی سناریوهای مشارکت مردمی در حالات و شرایط مختلف منطقه، در نظر گرفتن یکپارچه و هماهنگ تمامی عوامل موثر بر محیط‌زیست در هنگام ارائه راهکارهای مدیریتی، توجه به مردم، جوامع محلی و بهره‌برداران به‌عنوان سرمایه‌های قوی اجتماعی، توانمندسازی جوامع محلی برای مدیریت بهینه منابع طبیعی، تدوین سامانه جامع مدیریت و تصمیم‌گیری برای تالاب بین‌المللی هامون و درک صحیح شرایط و تمرکز بر رشد درون‌زای منطقه.