به همت تیم پژوهشی پژوهشکده کردستان شناسی دانشگاه کردستان و با سرپرستی ماجد مردوخ روحانی، جامعترین فرهنگ کردی با ۹۳ هزار مدخل تحت عنوان «فرهنگ دانشگاه کردستان» در تالار مولوی رونمایی شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه کردستان، کاملترین «فرهنگ کردی- کردی- فارسی» با ۹۳ هزار مدخل طی مراسمی با حضور جمعی از مفاخرین، اندیشمندان، اساتید، شعرا، نویسندگان، اساتید و هنرمندان حوزه زبان و ادبیات کردی رونمایی شد.
پژوهشکده کردستانشناسی مرجعی علمی در حوزه فرهنگ و ادبیات کردی است
امید قادرزاده در آیین رونمایی از «فرهنگ دانشگاه کردستان» که با حضور چهرههای ادبی و فرهنگی استان در تالار مولوی دانشگاه کردستان برگزار شد، اظهار کرد: مرکز پژوهشهای کردستان شناسی از سال ۱۳۷۹ با موافقت اصولی معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری با گروه پژوهشی «زبانشناسی و ادبیات کُردی» تاسیس و فعالیتهای خود را رسماً آغاز کرد.
وی افزود: در راستای توسعهی فعالیتهای پژوهشکده، با ایجاد دو گروه پژوهشی، «مطالعات تاریخ و فرهنگ کردستان» و «مطالعات راهبردی و توسعه کردستان» و با موافقت شورای گسترش آموزش عالی، این مرکز در بهمن سال ۱۳۹۴ به پژوهشکده کردستان شناسی ارتقاء یافته است.
رئیس پژوهشکده کردستانشناسی با اعلام اینکه به همت پژوهشکده کردستان شناسی تا کنون ۳۵ جلد کتاب در حوزه زبان، فرهنگ و ادبیات کردی منتشر شده است، گفت: خوشبختانه بسیاری از این کتب در دانشگاههای اقلیم کردستان و در رشته زبان و ادبیات کردی دانشگاه کردستان نیز به عنوان کتب مرجع علمی، تدریس میشوند.
وی دیگر دستاوردهای پژوهشکده کردستانشناسی را برگزاری بالغ بر ۱۰ کنفرانس درحوزه تاریخ، ادب و فرهنگ کردی، برگزاری آیین گرامیداشت بزرگان و مفاخر کُرد، اجرای ۲۵ نشست تخصصی در دانشگاه کردستان، اجرای ۱۵ طرح پژوهشی با محوریت توسعه استان کردستان و همچنین انعقاد تفاهمنامههای همکاری با ادارات و سازمانهای اجرایی سطح استان دانست.
قادرزاده اهم برنامههای پیشرو پژوهشکده کردستانشناسی را شامل تدوین پروژه ۵ جلدی تاریخ ادبیات کردی به همت بختیار سجادی، چاپ جلد ۳ و ۴ از مجموعه کتب مشاغل و پیشه های کهن سنندج و ثبت و گفتمانسازی دانشهای بومی و محلی و نهایی شدن پروژه طب سنتی استان کردستان، دانست.
قادرزاده در ادامه با اشاره به رونمایی از فرهنگ چهار جلدی کردی، اظهار کرد: این فرهنگ به سرپرستی ماموستا ماجد مردوخ روحانی توسط پژوهشکده کردستانشناسی دانشگاه کردستان به چاپ رسیده است.
وی افزود: در ادامه سلسله فعالیتهای علمی پژوهشکده کردستانشناسی، تدوین دایره المعارف کُرد و کرد ستان در دستور کار پژوهشکده قرار گرفته است.
رئیس پژوهشکده کردستان شناسی در پایان نویسندگان، مفاخر و مشاهر فرهنگی و علمی را به عنوان سرمایههای اجتماعی معرفی کرد و یادآور شد: خوشبختانه دانشگاه کردستان با دارا بودن این سرمایه اجتماعی عظیم نقش قابل توجهی را در پاسداشت فرهنگ، زبان و ادبیات کردی داشته است و به مرجعی قابل استناد در حوزه مطالعات کردستانشناسی تبدیل شده است.
فردین اخلاقیان، رئیس دانشگاه کردستان نیز در ادامه این مراسم ضمن ابراز خرسندی از تدوین جامعترین فرهنگ موجود زبان کردی توسط پژوهشکده کردستانشناسی دانشگاه کردستان، اظهار کرد: باید همت خود را به کار بست تا در حوزههای پژوهشی، چالشها را بیابیم و آنها را نقد و تحلیل کنیم تا بتوانیم آثار بهتری در زمینههای مختلف علمی تهیه و تولید کنیم.
وی با بیان اینکه دانشگاه مامنی قابل اتکا در راستای الگوسازی است، افزود: این ظرفیت ایجاب می کند تا با ایجاد پیوند بین پژوهشگران و دانشگاه بتوان فعالیتهای پژوهشی را ارتقاء داده و در ادامه آن را برای خدمت به جامعه کردستان و به تبع آن ایران به کار ببندیم.
بختیار سجادی، مدیر گروه رشته زبان و ادبیات کردی دیگر سخنران این مراسم با اشاره به اینکه نخستین فرهنگ کردی ۳۳۰ سال قبل با عنوان فرهنگ نوبهار توسط احمد خانی نوشته شد، گفت: دومین فرهنگ گردآوری شده نیز با فاصله زمانی ۱۴۰ سال توسط شیخ معروف نودهی، نوشته شد.
وی با بیان اینکه در قرن بیستم تا امروز بیش از ۱۰۰ فرهنگ کردی نوشته شده است، ادامه داد: بسیاری از این کتب، فرهنگ اسامی و فرهنگ اصطلاحات هستند.
مدیر گروه رشته زبان و ادبیات کردی تصریح کرد:۲۰ فرهنگ کردی شامل این انواع نمیباشد که مهمترین آنها فرهنگ «هەنبانە بۆرینە» ماموستا هەژار است.
این چهره علمی با تاکید بر اینکه در تدوین فرهنگ دانشگاه کردستان تنها مسئولیت نظارت بر این فرهنگ را نیز بر عهده داشته است، خاطرنشان کرد: فرهنگ ۴ جلدی کردی- کردی- فارسی دانشگاه کردستان که پس از ۱۰ سال و با تلاش بی وقفه پژوهشگران با بیش از ۹۳ هزار مدخل، بی نظیرترین فرهنگ نوشته شده در تاریخ ادبیات کردی متولد شده است.
«ماجد مروخ روحانی» یکی از تاثیرگذارترین چهرههای موثر در خلق فرهنگ دانشگاه کردستان در پایان این مراسم ضمن ابراز خرسندی از فعالیتهای حوزه زبان و ادبیات کردی دانشگاه کردستان، گفت: خوشبختانه امروز دانشگاه کردستان تنها از نظر جغرافیایی مطرح نیست بلکه محتوای پژوهشی و تولیدی متناسب با جامعه کرد و کردستان دارد و نقش واقعی خود در حوزه زبان و ادبیات کردی بازی میکند.
به گفته سرپرست تیم تدوین فرهنگ دانشگاه کردستان، این فرهنگ در بر دارنده ۹۳ هزار مدخل، ۸۶ هزار و ۸۲۶ ترکیب فعلی و اسمی مجزا، صرف و توضیح پنج هزار و ۱۷۱ مصدر، ۱۵ هزار و ۷۸۰ شاهد و مثال، استفاده بیش از یک میلیون کلمه، شش هزار و ۴۱۸ حوزه معنایی و ۲۶ هزار و ۸۰۸ ارجاع است.
مروخ روحانی ضمن قدردانی از تیم پژوهشگر فعال در گردآوری این فرهنگ، خاطرنشان کرد: با تلاش شبانه روزی و دلسوزانه محققین خوشبختانه فرهنگی جامع تدوین شده که در آن برای هر یک از کلمات مهمل و تابع و نقشهای مختلف دستوری نوشته شده که در هیچ یک از فرهنگهایی که تا کنون نوشته شده، ذکر نشده است.
غلامحسین کریمی دوستان، یدالله پشابادی و هادی مرادی از دیگر سخنرانان این مراسم بودند که به ارائه توضیحاتی در رابطه با خصوصیات و نحوه تولید این اثر پرداختند.
در پایان این مراسم از بختیار سجادی، ماجد مردوخ روحانی، مهدی سنندجی، محی الدین کریمی، محمدژیان امینی و یدالله پشابادی به عنوان همکاران تهیه این فرهنگ تجلیل شد. همچنین از هادی اصغری، ماریا حسینی، جمال خیرآبادی، سیران دهقان، کمال رحمانی، هیوا رستمی زاده، حمیدرضا زری، حصیبه صیدی، کوروش عنبری، سیران کاردوسیان، رضا کریمیان، فاطمه محمدی، صبری محمدیان، ایرج مرادی، نظام مرادی و سمیرا نصیری به عنوان کسانی که با مجموعه پژوهشی همکاری داشتهاند، تجلیل شد.
گفتنی است، فرهنگ ۴ جلدی کردی- کردی- فارسی که از آن به عنوان رخدادی تاریخی در حوزه ادبیات و زبان کردی یاد میشود توسط گروه پژوهشی پژوهشکده کردستان شناسی دانشگاه کردستان به سرپرستی ماجد مردوخ روحانی طی ۱۰ سال نوشته شده، رونمایی شد.