نوروز نخستین روز
سال خورشیدی ایرانی
برابر با
یکم فروردین ماه
، جشن آغاز سال نوی ایرانی و یکی از کهن ترین جشن های به جا مانده از دوران ایران باستان است. خاستگاه نوروز در
ایران باستان
است و هنوز هم مردم مناطق گوناگون فلات ایران، نوروز را جشن می گیرند. زمان برگزاری نوروز، در آغاز
فصل بهار
است که امروزه به آن
برابری بهاری
یا اکیونوس می گویند
.
نوروز در
ایران
و
افغانستان
آغاز
سال
نو محسوب می شود و در برخی دیگر از کشورها یعنی
تاجیکستان
،
روسیه
،
قرقیزستان
،
قزاقستان
،
سوریه
،
عراق
،
گرجستان
،
جمهوری آذربایجان
،
آلبانی
،
چین
،
ترکیه
،
ترکمنستان
،
هند
،
پاکستان
و
ازبکستان
تعطیل رسمی است و مردمان آن جشن را برپا می کنند
.
در اسطوره ها
سنگ نگارهای
در
تخت جمشید
که نمادی از نوروز
زرتشتیان
را نشان می دهد. در
اعتدال بهاری
در روز نخست نوروز، نیرو و توان
شیر
و
گاو
در حال نبرد برابر است. شیر نماد
خورشید
و گاو نماد
زمین
است
.
در برخی از متن های کهن ایران از جمله
شاهنامه فردوسی
و
تاریخ طبری
،
جمشید
و در برخی دیگر از متن ها،
کیومرث
به عنوان پایه گذار نوروز معرفی شده است
.
پدیدآوری نوروز در
شاهنامه
، بدین گونه روایت شده است که
:
جم
(
یما
)
در حال گذشتن از آذربایجان، بر روی تخت جمشیدی
ارگ جمشید
در آنجا فرود آمد و با
تاجی
زرین بر روی تخت نشست با رسیدن نور خورشید به تاج زرین او، جهان نورانی شد و مردم شادمانی کردند و آن روز را
روز نو
و جم را
جمشید
نامیدند
.
مهمترین چهره های اسطوره ای مانند جمشید، سیاوش و کیخسرو پیوندی نزدیک با نوروز دارند. نوروز روز پیروزی بزرگ جمشید بر دیوان است که نماد پلیدی هایی چون سرما، تاریکی، جهالت و خشونت بودند. عروج جمشید و عروج کیخسرو در این روز اتفاق افتاد که تفاسیر گوناگونی را به همراه دارد. در این روز جمشید جهان غیب را در
جام جهان نما
مشاهده کرد. همان جامی که در آن کیخسرو جای بیژن را مشاهده کرد و رستم را به دنبال او فرستاد. اما حکایت دگردیسی و بازآفرینی سیاوش، حکایتی ویژه است که با روایت هایی مانند آدونیس، پرسفون، ازیریس یا تمرز قابل مقایسه است
.
نمادهای هفت سین:
• سیر: نماد اهورا مزدا است
• سبزی یا سبزه: فرشته اردیبهشت و نماد آبهای پاک و بیکران است
سیب: فرشته زن، نماد باروری و پرستاری است
سنجد: فرشته خورداد نماد دلبستگی است
• سرکه: فرشته امرداد نماد جاودانگی است
سمنو: فرشته شهریور نماد خواربار است
• سماک یاسماغ: فرشته بهمن نماد باران است
برای اطلاعات بیشتر فایل های ذیل را مطالعه نمایید.
مقاله درباره نوروز
http://babol.te.cfu.ac.ir/fa/attach/291061
http://babol.te.cfu.ac.ir/fa/attach/291062