دکتر اسفندیار در ابتدای صحبت هایش اشاره ای به فعالیت های خود می کند و می گوید: در سال ۸۲ در رشته فیزیک دانشگاه خوارزمی پذیرفته شدم و بعد از دانش آموختگی در سال ۸۶ بعنوان یکی از رتبه های برتر دوره و کسب رتبه های برتر رشته های فیزیک و فوتونیک، وارد مقطع کارشناسی ارشد نانوفیزیک دانشگاه تهران شدم و بعنوان اولین دانش آموخته این دوره از دانشگاه تهران در سال ۸۸ با چاپ سه مقاله فارغ التحصیل شدم. با قبولی همزمان در دوره های دکتری دانشگاه تهران و صنعتی شریف، پژوهشکده نانو دانشگاه شریف را انتخاب کرده و با راهنمایی خانم دکتر ایرجی زاد و اقای دکتر امید اخوان، توانستم با ۱۰ مقاله پژوهشی در حوزه گرافین، در سال ۹۲ از رساله دکتری خود دفاع نمایم. وی در پاسخ به این سوال که چرا دانشگاه شریف را برای ادامه تحصیل انتخاب کردید، گفت: محیط پویای علمی شریف، ارتباط بهتر و بیشتر با جوامع علمی و صنعتی و نیز پژوهش های فعال در حوزه های میان رشته ای و ... باعث شد در آن برهه از زمان دانشگاه صنعتی شریف را انتخاب نمایم.
دکتر اسفندیار در ادامه اضافه کرد: در سال ۹۱ و دقیقا در اوج تحریم علیه ایران، برای فرصت مطالعاتی دوره دکتری، به دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا رفته و در ۸ ماه حضورم، ضمن کسب تجارب ارزشمند آزمایشگاهی، توانستم دو مقاله با دانشمندان امریکایی نیز چاپ نمایم. بعد از دفاع از رساله دکتری و تکمیل پژوهش های علمی خود در ایران، طی ملاقاتی با پروفسور آندره گایم برنده جایزه نوبل ۲۰۱۰ فیزیک، توانستم اعتماد ایشان را جلب نمایم و برای دوره پسادکتری رهسپار دانشگاه منچستر انگلستان شوم. با وجود سطح بالای پژوهشی و فشار کاری این دوره و دوری از خانواده و همسرم که در ایران مشغول به تحصیل بود، سعی کردم با هفته ای بیش از ۱۰۰ ساعت کار آزمایشگاهی مداوم برای سه سال در گروه برنده جایزه نوبل و در قالب یک همکاری با پژوهشگران بین المللی، موفق شدم تجربه ارزشمند و نتایج مطلوبی کسب نمایم. همکاری های بنده یک سال بعد از جذب در دانشگاه شریف نیز همچنان با این گروه ادامه دارد که منجر به این دو مقاله اخیر شد. دکتر اسفندیار در پاسخ به این سوال که چرا به ایران بازگشتید عنوان کرد: به وطن و هموطن های خود تعلق خاطر داشته و دارم و نیز شرایط فرهنگی و زندگی خارج از ایران برای بنده مناسب نبوده، و با وجود مهیا بودن شرایط زندگی در انگلستان و با وجود اینکه با ادامه کار در ایران حقوق و مزایای بنده به یک پنجم کاهش یافت و بسترهای پژوهشی با استانداردهای جهانی نیز در ایران فراهم نبوده است، ترجیح دادم در کشور بمانم و اثرگذار باشم. البته در این بین اعتماد اساتید فرزانه دانشکده فیزیک و مسئولین مدبر و محترم دانشگاه شریف به بنده نیز در شروع کار بسیار موثر و دلگرم کننده بوده است.
-
داشته های دانشگاه صنعتی شریف برای بالفعل شدن بیش از اینهاست و برای شکوفایی شان نیازمند توجه متفاوت و خاص از طرف مسئولین در فراهم آوردن امکانات و زیر ساخت های پژوهشی و نیز اصلاح رویه های پژوهشی و فناوری از طرف خود خانوده شریف، می باشد
عضو هیئت علمی دانشکده فیزیک در پاسخ به سوال خبرنگار مبنی بر اینکه دانشگاه صنعتی شریف را چگونه ارزیابی می کنید گفت: دانشگاه صنعتی شریف بدون شک برترین دانشگاه کشور است که اعتبار داخلی خود را از ورودی های برتر کنکور و دانش آموختگان زبده و توانمند بدست آورده ولی اعتبار بین المللی خود را اغلب بواسطه خروج دانش آموختگانش به دانشگاه های برتر دنیا کسب کرده است. بنابراین شریف به عنوان پیشتاز دانشگاه های ایران، همچنان برای رسیدن به جایگاه بین المللی شایسته خود راه درازی پیش روی دارد. دانشگاه شریف در بدو تاسیس قرار بود ام آی تی ایران و آسیا باشد. یعنی دانشگاهی برتر در علم و فناوری که به دانش آموختگان کار افرین و خبره خود ببالد. بدون تردید این مهم با تلاش اساتید و دانشجویان تا حدی محقق شده است اما داشته های شریف برای بالفعل شدن بیش از اینهاست که برای شکوفایی شان نیازمند توجه متفاوت و خاص از طرف مسئولین در فراهم آوردن امکانات و زیر ساخت های پژوهشی و نیز اصلاح رویه های پژوهشی و فناوری از طرف خود خانوده شریف، می باشد. دانشگاه شریف از خارج سپر بلای تحریم هاست و برخلاف دیگر دانشگاه ها هم اکنون در لیست تحریم های شدید حتی اتحادیه اروپاست و از داخل نیز متاسفانه هدف بعضی از نامهربانی ها. از نظر آموزش بهترین کیفیت در دوره کارشناسی به دانشجویانی ارایه می شود که مهاجرت را برقرار (البته با دلایل قابل تامل) ترجیح می دهند و در مقطع تحصیلات تکمیلی نیز باید با دانشجویانی کار پژوهشی انجام شود که سال به سال از نظر کیفیت و انگیزه روند و وضعیت مطلوبی ندارند. پر واضح است که موتور محرک پژوهش دانشگاه و اولین و مهمترین خروجی یک دانشگاه تربیت دانشجویان متفکر، متخصص و خلاق تحصیلات تکمیلی است که متاسفانه در مقایسه با سال های قبل به تدریج بی انگیزه و بلاتکلیف می شوند و این زنگ خطری است بسیار مهم. یکی از دلایل آن نبود حمایت های مالی در دوره تحصیلات تکمیلی از دانشجویان است که منتج به پاره وقت شدن دانشجویان در پروژه های علمی می شود. همچنین بعضی از پروژه هایی کاتوره ای و غیر کاربردی که بی هدف تعریف می شوند به همراه تجهیزات محدود و ارتباط کم رنگ با صنایع نیز مزید علت شده و به فرسایشی شدن پروژه ها و نتایج نه چندان مطلوب منتج می شود. با وجود اهمیت پژوهش های نظری و ضرورت انجام آن ها در مسایل بنیادی و یا در راستای شناخت بهتر و علمی پدیده ها، این زیبنده نام شریف نیست که اغلب پروژه های تعریف شده در دانشکده های مهندسی بجای ساخت، تئوری و شبیه سازی باشند. در حال حاضر ما با انفجار دانش آموختگانی روبرو هستیم که بدون برنامه مناسب بجای کارافرینی در حال هدر رفت هستند. اگر برای آینده دانش اموختگان ما بسته های حمایتی مناسب برای تولید و کارافرینی در نظر گرفته شود، آنها در دوره آموزش و پژوهش شان، هدفمند پروژه های خود را انتخاب کرده و در هر چه بهترانجام دادن آن و یادگیری بیشتر اهتمام می ورزند. انجام پروژه های کاربردی، به روز و مفید مثل یک بازی تدارکاتی برای اماده سازی دانش اموختگان یک دانشگاه صنعتی برای کارافرینی و تولید است که گستره فعالیت آن محدود به بازارهای ناچیز وغیر رقابتی داخلی نیز نخواهد بود.
دکتر اسفندیار اضافه کرد: در حال حاضر دانشگاه شریف در حوزه های پژوهشی نسبت به داخل کشور وضعیت مطلوبی داشته و برتری محسوسی نیز بدون تردید دارد و این برتری مرهون اساتید پیشکسوتی است که سنگ بنای این دانشگاه را به درستی بنانهادند و بسیاری از مشکلات پیش پا افتاده ی رایج در دیگر دانشگاه ها، در شریف محلی از اعراب ندارند. همچنین اساتید و دانشجویان متعهد و نخبه ی بسیاری داریم که فارغ از مشکلات، مشتاقانه و دلسوزانه فعالیت می کنند. ولی آرمان شخص بنده قرار گرفتن شریف در زمره چهل دانشگاه برتر دنیاست که برای این هدف، ارتباطات بین المللی وسیع تر، جذب و حمایت ویژه ازاساتید جوان و مجرب در حوزه های کابردی و نوین همراه با جذب حمایت های مالی از صنایع و منایع غیر دولتی از طریق محوریت قرار دادن فناوری های جدید و ارایه راهکار برای مسایل روز صنعت باید مورد توجه قرار بگیرد.
وی افزود: شریف در حوزه های فناوری اطلاعات، کامپوزیت، نرم افزار و سازه پیشرفت های چشمگیری داشته اما از لحاظ آزمایشگاهی و تجهیزاتی در حوزه هایی از قبیل دیوایس های الکترونیکی و اپتیکی در مقیاس های میکرونی و نانومتری، زیست فناوری، اطلاعات کوانتومی، فیلترها وغشاهای جدید، فناوری های جدید تولید و ذخیره سازی انرژی سبز، حمل و نقل نوین و ... با استانداردهای روز دنیا فاصله نگران کننده ای دارد. بعنوان یک مثال که شخصا برای بنده آزار دهنده بوده و فقدان آن برای هر ناظر بین المللی حرفه ای دور از باور است، نبود مجموعه اتاق تمیز بزرگ و مشترک با تجهیزات مناسب است که همین امر منجر به انحراف پروژه ها در زمینه الکترونیک، فوتونیک و نانو به سمت شبیه سازی و یا پژوهش های کم کیفیت و بدون هدف می شود. البته با مساعدت مدیران دانشگاه در صدد رفع این نقیصه هستیم و امیدواریم با داشتن چنین زیرساخت هایی زمینه را برای بازگشت و انتقال تجارب ارزشمند برخی از محققین زبده ایرانی به شریف را فراهم سازیم. شخصا معتقدم که جذب هدفمند پژوهشگران ایرانی متخصص که در ازمایشگاه ها و مراکز تحقیق و توسعه بزرگ دنیا تجربه کار دارند، همانند بذری می تواند ناقل تجارب بسیار باشد و مولد و محرک برای دانشگاه و دانشجویان شده و با ارزش افزوده ای غیرقابل تصور برای دانشگاه عمل کند.
-
برای پیشرفت اقتصادی باید از مصرف و خام فروشی فاصله گرفت
دکتر اسفندیار در ادامه گذری به وضعیت کلی کشور نیز داشت و افزود: ایران باید برای پیشرفت اقتصادی خود از آفت مصرف و خام فروشی فاصله گرفته و تا زمانی که خروجی دانشگاه وارد صنعت نشود و صنعت برای حل مشکلات خود به دانشگاه اعتماد و اتکا نکند نه صنعت مولد و پیشرفته ای خواهیم داشت و نه دانشگاهی کارافرین، برتر و ثروتمند. وی افزود: به قول استاد بزرگوارم شهید دکتر علیمحمدی، پیشرفت یک جامعه متمدن یک فرایند تعادلی و همه جانبه است که در تمام جنبه ها و بخش ها باید صورت گیرد و پیشرفت مقطعی در حوزه خاص کار بجایی نخواهد برد. به همین دلیل است که نمونه یک صنعت پیشرفته در جامعه ای با دانشگاه هایی ضعیف یا دانشگاه های برتر در یک جامعه ای با صنعت ضعیف را نمی یابیم. یک صنعت ضعیف و مونتاژ کار موجب راه نیافتن ایران در عرصه تولید و داد و ستدهای قابل ملاحظه بین المللی بدلایل مختلف شده و کاهش ارزش پول ملی و بسیاری از مشکلات و وقایع تلخ اقتصادی را در برخواهد شد. اگر از گروه های پژوهشی دانشگاهی حمایت شود و پروژه ها بسمت حل مسایل روز صنعت هدایت شود و از آن طرف نیز صنعت اعتماد، درک و جدیت لازم را سرلوحه خود قرار دهد و صرفا چشم به واردات همسایه شرقی نداشته باشد، پویایی شگرفی در حوزه پژوهش و فناوری قابل انتظار خواهد بود.
در پایان ایشان افزودند: مسایل فرای دانشگاه شریف بسیاری وجود دارند که مجال بحث در اینجا نیست و فرای تخصص و اختیارات بنده نیز می باشد. اما نکته ای که جامعه شریف بعنوان پیشتاز و خط شکن در حل مسایل فنی و دانشگاهی باید به آن توجه کند و راهکار و برون رفتی برای آن بیابد تا سرلوحه دیگر دانشگاه های داخلی نیز قرار گیرد و آغاز گذار فاز از مقاله محوری حاضر باشد، اصلاح سیستم ارزش گذاری فعالیت های پژوهشی دانشگاهیان است. به این معنا که ضمن حفظ ضرورت توجه به انتشار مقالات علمی با کیفیت توسط اساتید و دانشجویان، باید به فعالیت های پژوهشی که در راستای ارتباط واقعی و سازنده با صنعت انجام می گیرد نیز توجه ای متفاوت و درخوراختصاص یابد. از انجا که شخصا معتقدم که ایران و ایرانی در عرصه رقابت خواهان و شایسته بهترین ها بوده و هست، در آینده ای نزدیک با اتحاد و همدلی همگانی از طرف نخبگان دلسوز و از خود گذشته این مرز و بوم، به دور از هرگونه توهم خود برتر بینی خام و صد البته توام با تلاش و پشتکار دوچندان از طرف جوانان برومند این سرزمین، شاهد ایرانی متمدن و پیشرفته خواهیم بود.
