مدیر گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: شیوع کووید-۱۹ به عنوان مشکل بزرگی که تمام دنیا را درگیر کرده، اهمیت سواد سلامت در جامعه را بیش از پیش نمایان نموده است.
دکتر نوشین پیمان در گفت‌وگو با خبرنگار وب دا، خاطر نشان کرد: در یک دهه اخیر، سواد سلامت به علت داشتن نقش حیاتی در ارتقای سلامت جامعه، به عنوان وسیله‌ای برای بهبود پیامدهای سلامت و کاهش نابرابری در سلامت مورد توجه فزاینده قرار گرفته است.
مدیر گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دانشکده بهداشت در خصوص تعریف سواد سلامت، گفت: سواد سلامت عبارت است از مهارت‌های شناختی و اجتماعی که تعیین‌کننده انگیزه و توانایی افراد در دستیابی، درک و به‌کارگیری اطلاعات به روشی که سبب حفظ و ارتقاء سلامت آن‌ها گردد.
دکتر پیمان با بیان اینکه سواد سلامت به‌دلیل ایفای نقش مهم بر نحوه تصمیم‌گیری اشخاص در زمینه‌های مرتبط با سلامت، ارتقای سطح سلامت جامعه و بالا بردن کیفیت ارائه خدمات بهداشتی درمانی، مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفته است، تصریح کرد: بنابراین سنجش میزان سواد سلامت می‌تواند امری مفید و به عبارتی ضروری در اتخاذ رفتارهای پیشگیری‌کننده از بیماری‌های عفونی باشد و با توجه به ابعاد مختلف سواد سلامت، هر فرد به ۴نوع شایستگی (توانایی جستجو، یافتن و کسب اطلاعات سلامت)، (درک به معنی توانایی ادراک اطلاعات سلامتی در دسترس)، (ارزیابی به معنی تفسیر، فیلتر کردن، قضاوت و ارزیابی اطلاعات سلامت در دسترس) و (به‌کارگیری به معنی توانایی ایجاد ارتباط و استفاده از اطلاعات لازم جهت اخذ تصمیمات منجر به حفظ و بهبود سلامت) احتیاج دارد.
وی با بیان اینکه مطالعات مختلف نشان داده است بین سطح سواد سلامت پایین با پیامدهای منفی بهداشتی مانند رفتارهای پیشگیرانه کمتر، بستری‌شدن بیشتر و هزینه‌های بالاتر بهداشتی ارتباط وجود دارد، تاکید کرد: انستیتو پزشکی آمریکا در گزارش اولیه خود در خصوص سواد سلامت اعلام می‌کند که دانش، مهارت‌ها و رفتارهای وابسته به سلامت در افراد بیمار به‌شدت تحت تاثیر زمینه فرهنگی، درخواست‌های سیستم سلامت و فرصت‌های قبلی یادگیری قرار دارد.
مدیر گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دانشکده بهداشت اضافه کرد: در گزارش مذکور، سواد سلامت محدود به عنوان مشکل بیمار و نیز چالشی برای تامین‌کنندگان مراقبت‌های بهداشتی درمانی و سیستم سلامت مطرح شده که باید بر آن فائق شوند و به‌طور موثرتری با بیماران ارتباط برقرار کنند.
دکتر پیمان با ذکر این نکته که در حال حاضر نیز بیماری کرونا به عنوان مشکل بزرگی که تمام دنیا را درگیر کرده، اهمیت سواد سلامت در جامعه را بیش از پیش نمایان کرده است، گفت: شواهد اولیه نشان می‌دهد ویروس جدید کرونا (COVID-۱۹) هم همانند سایر انواع ویروس‌ها از طریق تماس نزدیک با افراد آلوده و هنگام عطسه یا سرفه فرد آلوده انتقال پیدا می‌کند، که به‌کارگیری رفتارهای پیشگیری‌کننده در کنترل این بیماری باید مهم تلقی گردد؛ اما متاسفانه با وجود تذکر مداوم مسئولان مربوطه و رسانه‌ها و متخصصان، برخی شهروندان نسبت به منزل ماندن، شست‌وشوی مداوم دست‌ها، رعایت نکات بهداشتی توصیه‌شده و حتی سفر نرفتن بی‌توجهی ازخود نشان می‌دهند.
وی افزود: طبق تخمین‌های اولیه محققان سازمان بهداشت جهانی، هر فرد مبتلا به کرونا به‌طور متوسط بین ۱٫۴ تا ۲٫۵ نفر دیگر را آلوده می‌کند و طبق تخمین تیم‌های تحقیقات دیگر نیز هر فرد بیمار به‌طور میانگین ۲ تا ۳ نفر دیگر را آلوده می‌کند.
مدیر گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دانشکده بهداشت با بیان اینکه سطح سواد سلامت افراد و به‌کارگیری رفتارهای پیشگیری‌کننده در این مرحله از بیماری می‌تواند مهم‌ترین اقدام در خصوص کنترل بیماری کرونا باشد، ادامه داد: بر همین اساس سازمان بهداشت جهانی در گزارشی، سواد سلامت را به عنوان یکی از بزرگترین تعیین‌کننده‌های امر سلامت معرفی نموده است؛ همچنین به کشورهای جهان توصیه کرده که انجمنی متشکل از تمامی افراد متاثر در این امر جهت پایش و هماهنگی فعالیت‌های راهبردی، در خصوص ارتقاء سطح سواد سلامت در جوامع مختلف ایجاد شود.
دکتر پیمان خاطرنشان کرد: سواد سلامت مقوله‌ای از جنبه‌های ارزیابی جامعه است که میزان آن و عوامل موثر بر آن می‌تواند به عنوان ابزاری قابل اعتماد در اختیار برنامه‌ریزان و متولیان امر سلامت قرار بگیرد.
{jcomments on}
