مهندس عباس کشاورز در این کنگره افزود: از این میزان ۳۲ درصد مربوط به یونجه، ۱۷ درصد مربوط به سیب، ۱۲ درصد گندم و هشت درصد برای هرکدام از محصولات تولیدی انگور و چغندرقند است.
وی اضافه کرد: دشت دریاچه ارومیه یکی از چهار دشت حاصلخیز ایران بوده و میزان بارش این منطقه همواره بسیار بهتر از متوسط کشوری است ولی مصرف بسیار زیاد موجب بروز مشکل در منابع آبی بوده است.
وی بیان کرد: ۷۰ درصد محصولات باغی حوضه دریاچه ارومیه نیز به سیب و انگور اختصاص دارد که محصولاتی پرآب‌بر به شمار می رود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه توسعه بهره‌وری مهمترین راهکار کاهش مصرف آب و جلوگیری از بروز مشکل برای کشاورزان است، ادامه داد: کشت ارقام کم مصرف، بهبود تکنولوژی و کم‌کردن ضایعات از جمله مواردی است که باید در این خصوص مورد توجه قرار گیرد.
«کشاورز» با تبیین ۹ سناریو برای بهبود الگوی کشت در حوضه دریاچه ارومیه، گفت: با اجرای این سناریوها امیدها برای کاهش قابل توجه مصرف آب در این حوضه در افق‌های ۱۴۰۵ و ۱۴۱۰ بیشتر می‌شود.
وی افزود: انتقال محصولاتی نظیر گوجه و خیار به گلخانه، کاهش ۳۵ درصدی سطح زیرکشت یونجه و جایگزین کردن آن با محصولات علوفه‌ای جدید نظیر چغندر علوفه‌ای، ذرت علوفه‌ای، کلزای علوفه‌ای و گلرنگ علوفه‌ای، کاهش کشت چغندرقند و تمرکز به افزایش بهره‌وری از جمله این سناریوها به شمار می‌رود.
افزایش مصرف آب از جمله مهمترین دلایل کاهش سطح دریاچه ارومیه در سال‌های اخیر بوده است؛ بیش از ۹۰ درصد آب مصرفی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه مربوط به بخش کشاورزی است و سالانه میلیاردها مترمکعب آب در این حوضه مصرف می‌شود.
۳۵۰ میلیون دلار برای مقابله با گرد وخاک تالاب های کشور هزینه شده است
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: کشاورزی برون مرزی در آذربایجان غربی تقویت شود.
دکتر مسعود تجریشی نیز در اولین کنگره بین المللی و چهارمین کنگره ملی آبیاری و زهکشی ایران افزود: آذربایجان غربی به دلیل هم مرزی با چند کشورباید به کشاورزی برون مرزی در این استان توجه و بازار کشاورزی استان به بازار برون مرزی تبدیل شود.
دکتر تجریشی با اشاره به وضعیت خوب دریاچه ارومیه در سال جاری تصریح کرد: ۶۵درصد از منابع مالی که برای کارهای سازمانی دریاچه ارومیه هزینه شده تا کمتراز یک سال آینده به بارخواهد نشست.
وی باتاکید بر اینکه مشکل برخی پروژه های کشاورزی کشور بخشی عمل کردن دستگاه ها است، یادآورشد: ۱۲ درصد آب حوضه دریاچه ارومیه را گندم مصرف می کند که بهره وری چندانی هم ندارد اگر برنامه ریزی و بخشی کاری کنار گذاشته شود می توان از کشت های جایگزین استفاده کرد.
تجریشی با تاکید بر اینکه اقدامات خوبی در خصوص مدیریت آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه انجام شده است، اظهار کرد: در طی سال های ۹۵تاکنون همکاری های با فائو باهدف کمک به معیشت کشاورزان و مدیریت آب در حوضه دریاچه ارومیه انجام شده است.
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: ۳۵۰ میلیون دلاربرای مقابله با گرد وخاک تالاب های کشور در سال جاری هزینه شده که می توان با کاهش مصرف آب از خشک شدن تالاب ها و گرد و خاک حاصل از آن جلوگیری کرد.
وی ادامه داد: متاسفانه به بخش انرژی در حوزه کشاورزی در کشورکمتر توجه می شود که برگزاری چنین کنفرانس هایی باید زمینه ساز ورود به این بخش باشد.
بیشترین چاه های غیر مجاز کشور در حوضه آبریز دریاچه ارومیه است
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: مواد آلی ۶۰ درصد ازخاک کشور کمتر از یک درصد است.
دکتر علی اکبری نیز در اولین کنگره بین المللی و چهارمین کنگره ملی آبیاری و زهکشی ایران با بیان اینکه افزایش توان تولیدی و میزان بهره وری محصولات کشاورزی درگرو توجه به منابع خاک است چرا که هرکاری دربخش کشاورزی بدون توجه به خاک امکان پذیر نخواهد بود، تصریح کرد: در سال های اخیر بحث خاک در حوزه کشاورزی مغفول مانده به طوری که ۶۰درصد خاک های کشور مواد آلی کمتر از یک درصد دارند واگر به منابع خاک توجه نشود درآینده با مشکل مواجهه خواهیم شد.
وی با تاکید به اینکه آمار بارش ها کشور در سال های اخیر به شدت کاهش یافته است، اظهار کرد: در سال زراعی گذشته کشور با متوسط بارش۱۶۸ میلی متر وکاهش ۳۰ درصدی بارشها بدترین سال آبی را سپری کرد.
معاون منابع آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی خاطر نشان کرد: متاسفانه به دلیل آب وهوای خشک ونیمه خشک کشور ۷۰ درصد بارش های کشور در اثر تبخیر از دسترس خارج می شود که این میزان تبخیر ۳برابر متوسط جهانی است.
دکتر اکبری تعداد چاه های موجود کشور را ۸۰۰هزار حلقه اعلام و افزود: آذربایجان غربی و حوضه آبریز دریاچه ارومیه متاسفانه بیشترین تعداد چاه های غیر مجاز کشور را به خود اختصاص داده است.
وی باتاکید بر اینکه کشور ظرفیت توسعه افقی را ندارد، یاد آور شد: تنها راهکار برای تثبیت و زنده ماندن دریاچه ارومیه افزایش بهره وری و توسعه عمودی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه است.
وی ادامه داد: متاسفانه از سال ۹۶ تاکنون اعتبارات عمرانی دریاچه ارومیه قطع شده است.
سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی بخش عمده مشکلات بودجه را حل می‌کند
نماینده ارومیه در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه بخش کشاورزی مهمترین دارایی کشور است، گفت: سرمایه‌گذاری در این بخش بخش عمده‌ای از مشکلات بودجه کشور را حل می‌کند.
دکتر سیدهادی بهادری همچنین اظهار کرد: سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی هیچگاه در کشور مطلوب نبوده ولی باید از این پس به این بخش بیشتر توجه شده و بودجه از این طریق ترمیم شود.
وی اضافه کرد: ما در کشور حدود ۴۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه در بخش عمومی داریم اما به دلیل تحریم‌ها امروز درآمدهای کشور در بخش عمومی ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است و با ۱۰۰ هزار میلیارد تومان کسری مواجه هستیم.
نماینده ارومیه در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: حدود ۲ تا سه هزار میلیارد تومان از بودجه کشور صرف آبیاری تحت فشار می‌شود اما این حجم از سرمایه‌گذاری اندک است.
وی با اشاره به اینکه سالانه بالغ بر یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن سیب در آذربایجان‌غربی تولید می‌شود، گفت: فقط از محل سیب ۱۰ هزار میلیارد تومان درآمدزایی می‌توان ایجاد کرد اما بر روی آن سرمایه‌گذاری نمی‌شود.
دکتر بهادری با اشاره به اینکه طی چند روز آینده موضوع بودجه سال آینده در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد، اضافه کرد: برگزاری چنین کنگره‌هایی نمود عینی ارتباط دانشگاه و صنعت در بخش آب است و خروجی آن نیز باید در عرصه‌های تصمیم‌گیری کشور به ویژه طرح ریزی بودجه به کار گرفته شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه ارومیه افزود: دانشگاه ارومیه به عنوان یکی از دانشگاه‌های قدیمی کشور ابتدا با ایجاد دانشکده کشاورزی به شکل جدید شکل گرفت که نشان‌دهنده اهمیت نگاه علمی و دانشگاهی به بخش کشاورزی است.
وی عنوان کرد: اگر بحران دریاچه ارومیه نبود ما امروز شاهد تلاش‌ها و برگزاری برنامه‌های علمی اینچنین نبودیم و این مساله یکی از نمودهای برجسته تبدیل تهدید به فرصت است.
وی ادامه داد: دریاچه ارومیه طی چند سال گذشته به یکی از تهدیدهای زیست محیطی کشور تبدیل شد اما امروز به عنوان یک فرصت برای توسعه کشور مطرح است.
رهاسازی حدود ۵ میلیارد مترمکعب آب از سدها به دریاچه ارومیه
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی گفت: از ابتدای اجرای طرح‌های احیای دریاچه ارومیه تاکنون چهار میلیارد و ۹۴۰ میلیون مترمکعب آب از پشت سدهای استان وارد دریاچه ارومیه شده است.
کیومرث دانشجو افزود: تکلیف ستاد احیا برای شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی، رهاسازی ۲ میلیارد و ۱۷۲ میلیون مترمکعب آب به سمت دریاچه ارومیه بود که ۲.۳ برابر پیش‌بینی‌ها بود.
وی اضافه کرد: در این مدت ۲ میلیارد و ۷۶۸ میلیون مترمکعب آب بیشتر از پیش‌بینی‌های صورت گرفته از سدهای اقماری دریاچه ارومیه وارد این دریاچه شده که نشان‌دهنده اهتمام دولت به بهبود وضعیت این دریاچه است.
وی بیان کرد: علاوه بر آن، قرار بود که مصرف آب در بخش کشاورزی حوضه دریاچه ارومیه ۴۰ درصد کاهش یابد که تاکنون ۳۲ درصد آن محقق شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی با اشاره به لایروبی ۸۸۰ کیلومتر رودخانه و انهار در استان طی پنج سال اخیر بیان کرد: از این میزان ۳۳۰ کیلومتر رودخانه و ۵۵۰ کیلومتر نهر است.
کیومرث دانشجو اضافه کرد: این طرح در راستای کاهش مشکلات ناشی از سیلاب‌ها و بهبود وضعیت دریاچه ارومیه اجرایی می‌شود.
وی گفت: در این مدت همچنین بیش از پنج‌هزار حلقه چاه کشاورزی غیرمجاز در حوضه دریاچه ارومیه مسدود و حدود پنج‌هزار و ۱۰۰ حلقه چاه نیز مجهز به کنتور هوشمند شده است.
رهاسازی آب از سدها یکی از مهمترین راهبردهای ستاد احیای دریاچه ارومیه برای جلوگیری از خشک شدن نگین آبی آذربایجان بوده که به خوبی مدیریت شده است.
سدهای بوکان، شهرچای ارومیه، ساروق تکاب، مهاباد، حسنلوی نقده، زولا و دریک سلماس سدهای اقماری دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی به شمار می رود.
صرفه جویی ۱۱۲ میلیون متر مکعبی در مصرف آب کشاورزی
رسول جلیلی در آیین افتتاحیه اولین کنگره بین‌المللی آبیاری و زهکشی ایران با محوریت دریاچه ارومیه با اشاره به سیمای بخش کشاورزی استان اظهار کرد: آذربایجان غربی به عنوان ششمین استان تولیدکننده محصولات کشاورزی کشور محسوب می‌شود و سالانه به طور میانگین در حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن سیب درختی، ، یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن چغندرقند،۸۱۰ هزار تن گندم و ۱۵۰ هزار انواع میوه‌های هسته‌دار در این استان تولید می‌شود.
جلیلی اعلام کرد: ۳۲.۸ درصد اشتغال استان مربوط به بخش کشاورزی است در حالی که متوسط کشوری آن ۱۸ درصد است؛ همچنین ۲۵ درصد ارزش افزوده استان حاصل از تولیدات بخش کشاورزی است که این رقم در متوسط کشوری ۱۳ درصد است.
وی اضافه کرد: ۱۹۵ کارخانه فرآوری محصولات کشاورزی در استان وجود دارد که چهار میلیون و ۱۰۰ هزار تن انواع محصولات کشاورری در این واحدها فرآوری می‌شود.
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی بیان کرد: این استان دارای ۳۷۰ سردخانه است که توان ذخیره سازی ۹۸۰ هزار تن محصولات کشاورزی را دارد.
جلیلی تاکید کرد: در طی چهار سال اخیر از محل اعتبارات ملی و ستاد احیای دریاچه ارومیه ، ۱۴ هزار و ۶۰۰ هکتار اجرای شبکه های ابیاری تحت فشار ، ۴۷۴ کیلومتر انتقال اب با لوله و ۶ هزار شبکه های فرعی و زهکشی و ۳۰۰ هزار هکتار طرح کاداستر اراضی انجام گرفته است که در مجموع توانستیم درحدود ۱۱۲ میلیون متر مکعب در مصرف آب در بخش کشاورزی صرفه جویی کنیم .
وی در بخشی دیگر از سخنان خود اظهار کرد: از سال ۱۳۷۶ شمسی تاکنون تغییر اقلیم اثر بسیار زیادی بر آذربایجان‌غربی گذاشته و متوسط بارندگی استان از ۳۸۵ میلی‌متر به ۳۵۰ میلی متر رسیده است.
وی تصریح کرد: افزایش درجه حرارت ۱.۵ درصدی هم که باعث افزایش تبخیر شده، منجر به کاهش بارندگی به میزان ۳۵ میلی‌متر در استان شده است.
جلیلی با تاکید بر اینکه بخش کشاورزی کمبودهای بخش گردشگری، صنعت و معدن را جبران می‌کند، گفت: در ۲۲ سال گذشته ۱۰۵ میلی‌متر کمبود بارندگی داشته‌ایم .
وی در ادامه به پیشران ها و موانع توسعه کشاورزی استان اشاره وبه تبیین برنامه های پیش روی سازمان جهاد کشاورزی استان در خصوص کمک به احیای دریاچه ارومیه و ارتقای معیشت کشاورزان پرداخت.
