اعضای هیئت علمی یکی از مولفه های کلیدی نظام آموزش عالی است که کیفیت عملکردی آن تاثیر بسزایی در تعالی این نظام دارد. وقتی این عامل مهم و کلیدی می تواند ماموریت، اهداف و وظایف محوله را به نحو مطلوب به انجام برساند که از جامعیت برخوردار باشد. مناسب ترین ساز و کار برای اطلاع از وضعیت موجود و اطلاع از هر گونه ناآراستگی، ساز و کار ارزیابی است. یکی از مهمترین ابعاد عملکرد اعضای هیئت علمی و یکی از مهمترین نگرانی ها و دغدغه های نظام آموزش دانشگاهی، عملکرد پژوهشی اعضای هیئت علمی می باشد که یکی از دو معیار اصلی برون داد دانشگاه است. امروزه ارزیابی و بهبود عملکرد پژوهشی در دانشگاه ها برای ارتقاء و پیشرفت سطح پژوهشی استادان و تولید علم از موضوعات بسیار مهم و کلیدی در حوزه آموزش عالی است و برای اطلاع از کم و کیف این بعد، سازوکار ارزیابی، راهبردی ترین ابزار محسوب می شود.
هدف ارزیابی اعضای هیئت علمی، تعیین میزان موفقیت اعضاء در تحقق اهداف و وظایف محوله در قالب فرایند نظام مند و قضاوت درخصوص توانایی و شایستگی اعضا، بر پایه اطلاعات دقیق و معتبر است. در نظام تعلیم و تربیت کشور نیز دانشگاه فرهنگیان به عنوان نهاد اصلی تامین نیروی انسانی و تربیت معلم نقش تعیین کننده ای در اجرای برنامه های آموزشی و درسی بر عهده دارد. بر این اساس ارزشیابی عملکرد اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان ضروری است.
ضرورت این کار زمانی روشن تر می شود که در سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش یکی از گزاره های ارزشی نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی اشاره به دو نقش معلم (مربی) به عنوان هدایت کننده و اسوه ای امین و بصیر در فرایند تعلیم و تربیت و موثرترین عنصر در تحقق ماموریت های نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی (سند تحول در آموزش و پرورش: ۱۴) دارد. مترادف گرفتن معلم با مربی به عنوان موثرترین عنصر، حاکی از نقش حساس و خطیر اعضای هیئت علمی در تربیت این عنصر دارد.
در حال حاضر، ارزیابی عملکرد اعضای هیئت علمی در دانشگاه فرهنگیان محل بحث حوزه اعضا هیئت علمی و مدرسین و نیز دست اندرکاران و عوامل دخیل در سیستم های ارزیابی عملکرد مربوطه قرار گرفته است. هر چند، این صرفاً چالش دانشگاه فرهنگیان نیست و مجموعه عوامل موثر در نظام آموزش عالی از بخش های توسعه منابع انسانی دانشگاه ها تا بخش های آموزشی و دفاتر نظارت و ارزیابی دانشگاه ها، به بحث مشکلات ارزیابی عملکرد اساتید در پایان ترم های تحصیلی و نیز نحوه کاربست نتایج ارزیابی ها در توانمندسازی، ترفیع و ارتقای آنها توجه کرده اند. بنابراین،
داشتن یک الگوی مطلوب ارزشیابی عملکرد اعضای هیئت علمی می تواند تاثیرات مطلوب متعددی داشته باشد.
شاید بتوان گفت در حال حاضر نبود یک الگوی مناسب و جامع برای ارزشیابی عملکرد اعضای هیئت علمی به ویژه در حوزه عملکرد پژوهشی، دانشگاه فرهنگیان و به تبع آن مدیران و اعضای هیئت علمی را با چالش هایی مواجه و دغدغه هایی را برای آنها ایجاد کرده است. بر این اساس طراحی و تدوین الگویی برای ارزشیابی عملکرد اعضای هیئت علمی نیاز مشهودی است که لازم است در قالب یک فرایند علمی و نظامند به بررسی آن پرداخته شود. بر این اساس این سوال ها مطرح می شود که الگوی مناسب برای ارزشیابی عملکرد اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان چیست؟ و باید از چه ویژگی ها و مولفه هایی برخوردار باشد؟ چگونه می توان از این الگو برای ارزشیابی عملکرد اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان و به همان سان ترفیع و ارتقاء آنها استفاده نمود؟ از این رو این پژوهش درصدد است تا با مطالعه، بررسی و تحلیل مبانی، مولفه ها، ویژگی ها و فرایند ارزشیابی عملکرد اعضای هیئت علمی، به طراحی الگوی ارزشیابی عملکرد اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان با تاکید بر بعد پژوهشی بپردازد
. این الگو می تواند مبنای ترفیع، ارتقا، و اعطای گرنت اعضای هیات علمی قرار گیرد.
بر این اساس از کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان در سر تا سر کشور درخواست می شود نظرات، دیدگاه ها و پیشنهادات خود را در جهت هر چه بهتر اجرا شدن این پژوهش از طریق آدرس پست الکترونیکی
remohamadi@yahoo.com
با ما در میان بگذارند. پذیرای نظرات ارزشمند همه شما که دغدغه و دل نگرانی تعالی و بالندگی اعضای هیئت علمی و به تبع آن دانشگاه فرهنگیان را دارید، هستیم.
