دکتر جلیل کوهپایه زاده؛ رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران به مناسبت هفته جهانی سالمند، پیامی را صادر کرد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه: متن پیام این گونه است:
بسم الله الرحمن الرحیم
قال رسول الله (ص): «مَنْ عَرَفَ فَضْلَ کبیرٍ لِسنّهِ فَوَقَّرَهُ، آمَنّهُ اللهُ تعالی مِن فَزَعِ یوم القیامه»
هرکس فضیلت و مقام یک «بزرگ» را به خاطر سن و سالش بشناسد و او را مورد احترام قرار دهد، خدای متعال او را از هراس و نگرانی روز قیامت، ایمن بدارد.
نهم مهر ماه (اول اکتبر) بر اساس میثاقی بین‌المللی، روز جهانی سالمندان خوانده می‌شود. این روز فرصتی فراهم می‌آورد تا تمام ملل دنیا، همزمان، چالش‌های فرا روی جمعیت سالمندان را که هر روز افزون‌تر می‌شوند، مدنظر قرار داده و با تعیین اولویت‌ها و سیاست‌گذاری اصولی؛ کیفیت زندگی بهتری، برای این جمعیت ارزشمند؛ که عمر خویش را برای جامعه خود صرف کرده‌اند، فراهم سازند. در ضمن، سالمندان ذخایر پر بهای انسانی هستند که به جهات مختلف می‌توانند به توسعه فراگیر اجتماعی و اقتصادی کمک کنند. به این واقعیت تاریخی نیز باید توجه داشت که تکریم منزلت و مقام سالمندان، همواره با فرهنگ غنی اسلامی و ملی ایرانیان مسلمان نیز که همواره، اخلاق‌گرا و مظهر مدارا و مهرورزی بین‌نسلی بوده‌اند، درآمیخته است.
جمعیت سالمندان جهان در سال ۲۰۱۵ بالغ بر نهصد و یک میلیون نفر بوده که این رغم حدود ۴.۵ برابر جمعیت ۲۰۲ میلیون نفری سال ۱۹۵۰ است. در همین سال، از هر هشت نفر، یک نفر سن ۶۰ سال و به بالا داشته است. با این روند پیش‌بینی می شود، تا سال ۲۰۳۰ از هر شش نفر، یک نفر در دنیا سالمند باشد و جمعیت سالمندی در اروپا و امریکای شمالی ۲۵ %، اقیانوسیه ۲۰ %، آسیا و امریکای لاتین ۱۷ %، افریقا ۶ % افزایش رشد داشته باشند.
همانند روند بسیاری از کشورهای دنیا، جمعیت سالمندان ایران، حتی با سرعتی بیش از سرعت جهانی، در حال افزایش است. سالخودگی یکی از پیامدهای بلندمدت کاهش مرگ و میر، افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ باروری است.
بر اساس سرشماری ۱۳۹۰، کمی بیش از شش میلیون نفر از کل جمعیت ایران، در سن ۶۰ سالگی و بالاتر قرار دارند که ۸.۱ درصد از جمعیت کل کشور را تشکیل می دهند.
این در حالی است که، در سرشماری سال ۱۳۹۵ بیش از نیمی از این جمعیت را زنان سالمند تشکیل داده که با توجه به کاهش نسبت جنسی سالمندان و افزایش شمار سالمندان زن، پیش‌بینی می‌شود که کشور با پدیده زنانه شدن سالمندی روبرو خواهد شد.
سالخوردگی جمعیت، یک موفقیت جامعه بشری و پیامد توسعه فراگیر است که در صورت مدیریت صحیح وآگاهی و شناخت لازم از وضعیت موجود؛ ظرفیتهای بالقوه و بالفعل و نیازهای سالمندان، یک فرصت گسترده ای را در اختیار همه جامعه قرار می دهد؛ که با طول عمر بیشتر، بتوانند بطور فعال در جامعه مشارکت کنند. اما در صورت عدم برنامه‌ریزی، نبود مدیریت و عدم شناخت علمی و کافی از روند سالخوردگی جمعیت و پیامد های آن و همچنین فقدان برنامه‌ها و مداخلات ملی صحیح، می تواند به یک تهدید جدی برای اقتصاد، سیستم بهداشتی درمانی و ارائه مراقبت و تهدید رشد اقتصادی و توسعه پایدار منتهی شود.
اما نکته مهم این است که پرداختن به مسائل سالمندان، یک امر بین بخشی است و می‌بایست با یک برنامه جامع، تعهدآور و منسجم؛ تمامی دستگاه‌ها، نهاد‌های دولتی و غیر دولتی و سازمان‌های مردم نهاد، در جهت افزایش کیفیت زندگی سالمندان، گام‌های اساسی را بردارند. در همین راستا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همراه با سایر بخش‌های مرتبط، اقدام به تدوین سند ملی سالمندان و تصویب آن در شورای عالی سلامت و امنیت غذا کرد و امیدواریم با کمک این سند و با ایجاد هم‌افزایی و استفاده از ظرفیتهای موجود، بتوانیم در آینده شاهد پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در خصوص ارائه خدمات به سالمندان باشیم.
هدف اصلی سند ملی سالمندان ایرانی؛ ایجاد جامعه‌ای بدون تبعیض سنی و رسیدن به بهترین پیامد و نتیجه، برای همه سنین است. در واقع هدف سند ملی سالمندان ایرانی، یک چهارچوب برای پاسخ مناسب به چالش‌ها و فرصت‌های "سالمندی فردی" و "سالمندی جمعیت " در ایران است که در این سند علاوه بر توجه به استراتژی‌ها برای سالمندان، به فرصت‌هایی برای برطرف کردن موانع مشارکت سالمندان در اجتماع و دسترسی به همه خدمات در سراسر عمر توجه شده است.
اینجانب ضمن ارج نهادن به مقام ارزشمند سالمندان این مرز بوم که مایه مباهات و برکت کشور اسلامی‌مان هستند، هفته جهانی سالمند را تبریک گفته و اعلام می‌دارم که از تمام توان و ظرفیتهای دانشگاه؛ برای ارتقای سلامت این عزیزان، استفاده نمایم.
دکتر جلیل کوهپایه زاده
رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران
