روش مناسب کاشت مکانیزه گندم در خاک‌های شور توسط عضو هیئت علمی موسسه تعیین گردید.

عمومی
شنبه 7 اردیبهشت 1398 ساعت 7:24
6502
موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

قسمت اعظم کشور ما دارای آب‌ و هوای نیمه‌ خشک بوده و تغییرات اقلیمی در سال‌های اخیر در کشور، باعث شور شدن زمین‌های کشاورزی، به‌ویژه در حوضه آبریز شرق دریاچه ارومیه واقع در استان آذربایجان شرقی شده است. افزایش شوری آب‌ و خاک در این منطقه محدودیت‌هایی در کشت محصولات مختلف ایجاد نموده است. خاک‌ها و آب‌های شور ازجمله منابعی هستند که با مدیریت صحیح و با داشتن شناخت کامل از مسئله می‌توان از آن‌ها استفاده لازم و بهینه را برد. به منظور تعیین روشی مناسب برای کاشت مکانیزه گندم و دیگر غلات که باعث افزایش کارایی مصرف آب در خاک‌های شور گردد، پروژه تحقیقاتی با عنوان " مقایسه روش‌های کاشت مکانیزه گندم در شرایط خاک‌های شور" در منطقه‌ای از حومه دریاچه ارومیه اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه روش کاشت: ۱- خطی‌کاری در کف جویچه‌های با عرض ۶۰ سانتی‌متر (۵ جویچه در هر عرض‌کار ماشین)، ۲-خطی‌کاری در کف جویچه‌های با عرض ۱۰۰ سانتی‌متر (۳ جویچه در هر عرض‌ کار ماشین)، ۳- خطی‌کاری در زمین هموار و بدون جوی و پشته، بوده و از طرح بلوک‌های کامل تصادفی با ۳ تکرار برای تجزیه‌وتحلیل آماری و مقایسه پارامترهای عملکردی تیمارها استفاده گردید. فاکتورهای مورد ارزیابی برای تعیین شرایط رشد و شاخص‌های عملکردی محصول گندم، شامل درصد سبز شدن بذرها، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی (عملکرد مخلوط کاه و کلش با دانه)، عملکرد دانه و شاخص برداشت بود. مقدار آب آبیاری و کارایی مصرف آب و نحوه توزیع شوری در هریک از تیمارها اندازه‌گیری و محاسبه شد. نتایج نشان‌داد که کاهش عرض جویچه از ۱۰۰ به ۶۰ سانتی‌متر باعث تمرکز بیش‌تر نمک در پشته‌ها و کاهش شوری خاک در سطوح داخل جویچه می‌گردد. در روش کاشت با خطی‌کار در داخل جویچه های ۶۰ سانتی‌متری، میزان شوری خاک بستر بذر پس از آبیاری اول کاهش بیش‌تری نسبت به سایر روش‌ها داشت (تا ۳۷ درصد).
به طور کلی، با توجه به نتایج تجزیه مرکب دوساله، بین روش‌های مختلف کاشت، از نظر درصد سبز شدن بذرها، عملکرد دانه، مقدار مصرف آب آبیاری و کارایی مصرف آب در سطح احتمال ۵ درصد اختلاف معنی‌دار وجود نداشت. در خاک‌های شور، هر دو روش کاشت با خطی‌کار در زمین هموار و آبیاری غرقابی و کاشت با خطی‌کار کف‌کار با تعداد ۵ فاروئر (جوی و پشته ساز) که بذور غلات مانند گندم را در داخل جویچه‌های به عرض ۶۰ سانتی‌متر به صورت خطی کشت می‌کند، این امکان را فراهم می‌آورند تا بذور در محلی که شوری آن با آبیاری کاهش‌ یافته و از رطوبت کافی برخوردار است، کشت شوند. در هر دو روش آبیاری شیاری و غرقابی، آب کل سطح مزرعه را می‌پوشاند با این تفاوت که در آبیاری شیاری، آبراهه‌هایی ایجاد می‌شود که حتی اگر زمین بخوبی تسطیح نشده باشد، باعث تسهیل و تسریع انتقال آب در مزرعه و در نتیجه کاهش زمان آبیاری می‌گردد.
لینک اصل محتوا در موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی
برچسب ها
موسسه