تشکیل تیم های تحقیقاتی در کشور، آینده درخشانی را در حوزه تولید علم در کشور نمایان می سازد.
به گزارش وبدا، دکتر رضا ملک زاده در بیست و چهارمین جشنواره تحقیقاتی علوم پزشکی رازی، به ارائه گزارشی از وضعیت علم و فناوری در کشور پرداخت و گفت: ایران در سال ۱۹۷۸ در حوزه علم و فناوری از کل کشورهای منطقه بالاتر بود، اما در سال ۲۰۰۰ افت کرد، اما خوشبختانه در سال جاری در این حوزه، از شرایط بسیار خوبی برخوردار هستیم.
وی بیشترین میزان رشد علم و فناوری را در اوایل دوران انقلاب اسلامی، مربوط به دانشگاه‌های تهران و شیراز دانست و گفت: در دوران جنگ تحمیلی، در حوزه علم و فناوری افت پیدا کردیم، در حالیکه بعداز آن، رشد علم و فناوری در کشور با شتاب بیشتری سیر صعودی خود را طی کرد و عقب ماندگی ها جبران شد.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان اینکه ایران در تولید علم در بین کشورهای منطقه رتبه نخست را به خود اختصاص داده است، افزود: همچنین، به لحاظ تعداد مقالات و نیز استنادات که یک شاخص کیفی محسوب می شود، در جایگاه نخست منطقه قرار داریم. ایران با تولید ۲۲ درصد علم در سال ۲۰۱۷، از تمامی کشورهای اسلامی در تمام پایگاه ها پیشروتر است. در شش ماه اول سال ۲۰۱۸ نیز این شتاب افزایش بیشتری یافت.
دکتر ملک زاده اظهار کرد: با وجود اینکه یک درصد جمعیت دنیا را تشکیل می دهیم، ۲ درصد مقالات را تولید کرده و در زمینه استنادات نیز ۳ درصد رشد داشته ایم. در حال حاضر، ۲۹ دانشگاه برتر دنیا در کشور ما وجود دارد و در این زمینه نسبت به کشور ترکیه نیز جایگاه بهتری داریم و این در حالی است که اعتبارات اندکی به حوزه علم و فناوری اختصاص پیدا کرده است و به جای سه درصد از تولید ناخالص ملی فقط، ۰.۳ درصد اختصاص پیدا کرده و به دست محققین رسیده است.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، نیروی انسانی را مهمترین عامل موفقیت حوزه علم و فناوری قلمداد کرد و گفت: تعداد محققین فعال کشور دو تا سه برابر کشورهای منطقه است که این موضوع بزرگترین نقطه قوت ما محسوب می شود. همچنین تعداد پزشکان در این سالها ۱۵ برابر شده و تعداد پزشکان متخصص از ۵۸۰۰ به ۳۶ هزار افزایش یافته است، درحال حاضر ۳۰ هزار دانشجوی پزشکی مشغول تحصیل و ۱۰ هزار دانشجوی پزشکی در مقطع تخصص داریم. همچنین با وجود آنکه اعضای هیات علمی این حوزه فقط ۱۰ درصد کل اعضای هیات علمی دانشگاه های کشور را تشکیل می دهند، ۳۰ درصد تولید علم در کشور را به خود اختصاص داده اند.
وی، ۴۱۲ مجله در این حوزه، ۸۰۰ مرکز تحقیقاتی در علوم پزشکی، ۵۳ مرکز تحقیقاتی دارای ردیف بودجه مستقل در کشور و نیز اتصال ۷۰ دانشگاه در کشور به سیستم اطلاع رسانی جهانی را از جمله زیرساخت های مهم حوزه علم و فناوری و پژوهشی کشور برشمرد و بیان کرد: محققان فعال کشور می توانند به متون ۸۰ مجله علمی معتبر جهانی دسترسی داشته باشند.
دکتر ملک زاده همچنین بهبود شاخص ها از جمله شاخص افزایش امید به زندگی از ۵۷ سال به ۷۷ سال، قرار گرفتن ایران بین پنج کشور برتر در حوزه سلول های بنیادی، رتبه دوم جهانی کشور در حوزه پیوند مغز استخوان و نیز موفقیت های بسیار ارزنده در حوزه پیوند کلیه و کبد را از دیگر دستاوردهای این حوزه دانست و عنوان کرد: اکنون بیش از ۹۵ درصد نیاز دارویی کشور در داخل تامین می شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر تعداد پزشکان در کشور به ۱۱۰ هزار نفر رسیده است، افزود: درحال حاضر در بیش از ۳۳۰۰ پروانه ثبت اختراع در دنیا، از مقالات منتشر شده دانشگاه های علوم پزشکی کشور و وزارت بهداشت استفاده شده است.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درخصوص اقداماتی که در حوزه فناوری در کشور انجام شده است، تصریح کرد: درحال حاضر در حوزه فناوری نیز موفقیت هایی را به دست آورره ایم، برای مثال، تولید دستگاه های دیالیز، کیت های آزمایشگاهی، تجهیزات مصرفی پزشکی و سیستم مانیتورینگ از جمله این توفیقات محسوب می شود.
دکتر ملک زاده با بیان اینکه ۱۱۰۰ شرکت دانش بنیان در حوزه پزشکی تشکیل شده و ۳۰۰ شرکت نیز آماده دانش بنیان شدن هستند، خاطر نشان کرد: اکنون ۳۴۰ محصول دارویی در ۷۴ مرکز رشد تولید می شود. بنابراین در سال اخیر در حوزه فناوری نیز رشد خوبی را به دست آورده ایم.
وی، تاسیس موسسه ملی تحقیقاتی علوم پزشکی نیماد، ارائه گرنت به محققین، برنامه ثبت بیماری ها، برنامه ملی سرطان، مرکز کوهورت بزرگسالان، آزمایشگاه جامع تحقیقات، تکمیل ۱۰ اتاق تمیز در دانشگاه های علوم پزشکی، بهبود کیفیت رصد علم، حمایت از ۴۰۶ پروژه تحقیقاتی مهم در وزارت بهداشت، حمایت از ۷۰ برنامه در سطح ملی و نیز اجرای برنامه کوهورت پرشین را از جمله اقداماتی قلمداد کرد که در سال اخیر توسط وزارت بهداشت در حوزه علم و فناوری انجام شده است و در ادامه گفت: در حال حاضر، تعداد دانشمند برتر ما در حوزه علوم پزشکی به ۴۴ نفر رسیده که این افراد جزو دانشمندان یک درصد برتر جهان هستند.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفت: یکی از برنامه های مهم وزارت بهداشت این است که در زمینه پرورش نیروی انسانی دانشمند سرمایه گذاری کند.
دکتر ملک زاده در پایان خاطرنشان کرد: همچنین یکی دیگر از برنامه های مهم حوزه علم و فناوری، مانیتورینگ دائمی کیفیت علم است تا هرگونه سو استفاده در حوزه پژوهشی شناسایی شده و با آن برخورد شود. همچنین با تشکیل تیم های تحقیقاتی در کشور، می توان آینده درخشانی را در حوزه تولید علم در کشور متصور شد.
