از آنجا که زلزله
خبر نمی دهد باید پیش از وقوع آن تدابیر ایمنی خاص و مهمی به شرح زیر اندیشیده شود.
نکات ایمنی قبل از زلزله
* آسیب پذیری منزل خود را در برابر زلزله برآورد نمایید. آتش سوزی ناشی
از زلزله، می تواند در اثر شکستگی لوله های گاز و یا جدایی اتصالات آنها اتفاق بیفتد.
بنابراین باید
آب
گرم
کن و سایر تجهیزات نفت سوز و گازسوز را محکم در جایشان ببندید و در صورت امکان از اتصالات
انعطاف پذیر استفاده کنید.
* شما باید اشیای سنگین مانند کتابخانه ها، گل های آویز و چراغ ها را
در جای خود محکم کنید.
* اشیای سنگین و بزرگ را در ردیف های پایین قفسه ها قرار دهید.
* لوازم سنگین و بلند منزل مانند
یخچال و فریزر، کمدهای دیواری بلند و قفسه های کتاب به عنوان اشیای غیر ایمن به حساب
می آیند که باید آنها را در محل خود محکم ببندید. در غیر این صورت باید هنگام زلزله
از آنها دور شوید.
* لوله های آبگرمکن و سقف های شیروانی را چک کنید تا احتمال افتادن
آنها را به هنگام زلزله کاهش دهید. باید مواظب اشیای موجود در قسمت های خارجی ساختمان
مانند کولر و گیاهان آویزان در کنار پنجره ها باشید و آنها را کاملا ایمن نمایید یا
به جای دیگری منتقل کنید.
* در امر ساخت و ساز و همچنین بازسازی ساختمان های قدیمی، برای کاهش
خطرات زلزله باید بر اساس آیین نامه های ساختمانی عمل نمایید.
* برای شناسایی مکان های ایمن، راه های خروجی و شیرهای اصلی آب و گاز
و سویچ اصلی برق، یک نقشه از منزل خود تهیه نمایید.
* کیف حاوی وسایل ضروری را در مکانی مطمئن که دسترسی به آن آسان باشد،
قرار دهید و محل نگهداری آن را به سایر اعضای خانواده نیز اطلاع دهید.
افراد خانواده باید:
- نحوه قطع جریان برق یا بستن فلکه اصلی آب، گاز و ... را یاد بگیرند.
- تا آنجا که ممکن است کمک های اولیه را یاد بگیرند، برای اینکه بعد
از یک زلزله شدید، درمانگاه ها و بیمارستان ها به شدت شلوغ خواهند شد، بنابراین دسترسی
به امکانات پزشکی بسیار دشوار می گردد.
- هر از چندی با فرض یک زلزله در منزل، به تمرین عملیات ایمنی و پیشگیری
در مقابل آن بپردازند.
- اتفاقات ناگوار احتمالی که ممکن است در اثر زلزله در منزل روی دهند
را از بین ببرند، برای مثال ممکن است مجبور شوند که محل خواب خود را از کنار پنجره
ها دور کنند. خروجی ها و راهروها را چک کنند و اشیایی را که ممکن است باعث مسدود شدن
آنها شوند، به محل دیگری منتقل نمایند.
- محل درب های خروج اضطراری، زنگ های اعلام خطر و کپسول آتش نشانی را
بدانند تا در زمان مناسب از آنها استفاده کنند.
- هر از چند گاهی باید بحث زلزله و سایر خطرات طبیعی را در خانواده
مطرح و توصیه های لازم را یادآوری کنند.
توصیه های ایمنی حین وقوع زلزله
* اگر هنگام وقوع زلزله در خانه هستید، می توانید جان خود و بستگانتان
را با داشتن آگاهی در مورد پناه گرفتن و انجام عکس العمل سریع و مناسب نجات دهید. بنابراین
لازم است که نکات ذیل را مد نظر داشته باشید:
* از پنجره ها و کمدهای بلند و همچنین اشیایی که ممکن است بر روی شما
سقوط کنند، دور شوید.
* در زیر میز ناهارخوری یا میز تحریر و یا تخت خواب پناه بگیرید و چنانچه
در اثر زلزله حرکت کردند، پایه های آنها را با دستانتان محکم بگیرید.
* در کنج دیوارها پناه بگیرید و در حالی که سر خود را با بازوهایتان
گرفته اید، حرکت کنید.
* از پله ها یا آسانسور استفاده نکنید.
* اگر محل ایمن وجود ندارد و شما در راهرو هستید، به کنار دیوار رفته
و در حالی که نشسته اید سر خود را بر روی زانوها خم نموده و ضمن اینکه با کف دست ها،
پشت سر خود را گرفته اید، با کمک بازوها از سر خود محافظت کنید.
در هنگام زلزله چنانچه داخل ساختمان
هستید: خونسردی و آرامش خود را حفظ کنید و مواظب کودکان باشید. اگر خانه مسکونی شما
یک طبقه است ودارای فضای باز است فورا و با احتیاط خارج شوید.
چنانچه در آپارتمان زندگی می
کنید به طرف درهای خروجی، پله ها و آسانسور ندوید و در محل های نسبتا امن ساختمان مانند
زیر میز ها، تخت خواب های محکم،خروجِی های طاقی مانند چارچوب درها، مکانهای با سقفهای
کوچک و راهروهای باریک و یا زیر پله ها پناه بگیرید. به خاطر داشته باشید که در زمان
وقوع زلزله های شدید ، جابجایی از مکانی به مکان دیگر بسیارمشکل و تقریبا غیر ممکن
است و شما فرصت کافی برای این حرکت را نخواهید داشت.
سعی کنید سر خود را با استفاده
از کت، بالش، پتو، کتاب ضخیم و یا با قرار دادن آرنجها در طرفین سر و روی گوشها و پوشاندن
پشت گردن با کف دستها، از صدمات احتمالی حفظ نمایید.
چنانچه در آشپزخانه یا موتورخانه
شوفاژهستید، فورا خارج شوید.
از پنجره ها ، درهای شیشه ای،
آیینه ها، قفسه های بلند و کتابخانه سریعا دور شوید.
چنانچه در زمان وقوع زلزله در
آسانسورهستید، فورا تمام دکمه های آسانسور را فشار دهید و در اولین توقف از آن خارج
شوید.
چنانچه در پلکان هستید روی پله
ها به طرف دیوار (نه به طرف نرده ها) نشسته و با آرنج و کف دست سر و صورت خود را بپوشانید.
چنانچه در پارکینگ هستید سریعا
خارج شوید. وجود مواد سوختی اضافی، روغن موتورو گریس خطرآفرین هستند.
در حمام و دستشویی مواظب کابینت
ها و آیینه ها باشید.
تا پایان لرزش در همان وضعیت
بمانید سپس با در نظر گرفتن مسیر مناسب خروج و خطرات احتمالی در آن مسیر، ساختمان را
ترک نمایید.
موقع تخلیه به دیگر اعضای خانواده
نیز کمک کنید.
در هنگام زلزله چنانچه خارج از
خانه هستید:
در کوچه ها و خیابانها تجمع نکنید
و راه عبور وسایل نقلیه امداد رسان را باز نگه دارید.
از نزدیک شدن به ساختمانهای تخریب
شده و ساختمانهای بلند اجتناب کنیدو از کوچه های تنگ و باریک عبور نکنید.
از دست زدن به سیم و کابل های
برق و تیر آهن و قطعات فلزی خودداری نمایید.
از ایستادن در کنار رودخانه ها،لبه
صخره ها،روی ساختمانهای آسیب دیده ، خرابه ها وپل های رو گذر و عابر پیاده خودداری
نمایید.
از راه رفتن و ایستادن در زیر
سیمهای برق و نیز مجاور تیر و دکل برق اجتناب کنید.
از روی آوار عبور نکنید و از
جابجا کردن هر گونه مصالح ساختمانی خودداری نمایید.(چون ممکن است موجب ریزش دوباره
ساختمان گردد.)
در حیاط خانه :
همانجا بمانید.
از ساختمانها و دیوارها دور شوید
و مواظب سقوط اجزای آن باشید.
در خیابان :
از ساختمانها و پیاده رو ها فاصله
بگیرید.
از تیرها و سیمهای برق فاصله
بگیرید.
در اتومبیل :
اتومبیل را در کنار خیابان به
دور از تیرها و سیمهای برق ، ساختمانها و پل های سواره رو و پیاده رو متوقف کنید،همانجا
بمانید تا زلزله تمام شود.
در فروشگاه ، بانک ، ادارات و
غیره :
چنانچه ساختمان یک طبقه و دارای
فضای باز می باشد سریعاً از آن خارج شوید و در صورت دور بودن از در خروجی از قفسه ها،ویترین
ها،درهای شیشه ای و غیره دور شوید.
در مکانهای امن پناه بگیرید و
سر و صورت خود را با کمک آرنجها و کف دستها و یا کیف و کت خود بپوشانید.
بعد از اتمام زلزله،با دقت مسیر
خروج را انتخاب کنید.
مواظب سقوط تابلوهای ورودی ساختمان
باشید.
در سینما،تئاتر،استادیوم و غیره
:
به طرف درهای خروجی ندوید؛در
صندلی خود بمانید و سر و صورت خود را بپوشانید.
در اداره :
فوراً به زیر میز خود بروید و
تا پایان لرزش همانجا بمانید.
فراموش نکنید که باید قبلاً کامپیوتر
و ماشین تحریر را سر جای خود محکم کرده و قفسه های بایگانی را به دیوار وصل کرده باشید.