سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی گفت: استعداد دانشجویان باید در محیط دانشگاه کشف و شکوفا شود تا پس از فارغ‌التحصیلی، فقط دانش تخصصی نیاموخته باشند، بلکه در دانش اجتماعی هم ورزیده شده باشند.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر محمدمهدی طهرانچی سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی در دومین اجلاس اتحادیه‌های دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی (بیّنات) که در سازمان مرکزی برگزار شد، با تبریک ایام ماه ربیع الاول، گفت: درک محیطی که در آن قرار داریم، نکته مهم و قابل توجهی است، چرا که ایران کشوری دارای مدنیت چند هزار ساله است و در منطقه ای قرار گرفته که افتخار دارد همواره توحیدی بوده و هیچ گاه بت پرست نبوده است.
وی با بیان اینکه اکنون بیش از ۱۴۰۰ سال از ظهور اسلام و مبعث پیامبر ختمی مرتبت (ص) می‌گذرد، خاطرنشان کرد: مردم ایران با تعالی فرهنگی خود در همان دهه اول ظهور اسلام، آن را پذیرفتند و پایه گذار تمدن اسلامی شدند.
عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به فعالیت دانشگاه‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گفت: به برکت انقلاب اسلامی، یک مرجع دینی برآمده از حوزه علمیه، رهبری انقلاب را برعهده گرفت و انقلابی را رقم زد.
وی افزود: امام خمینی (ره) با هوشمندی، درایت و نگاه بلند الهی که داشت، باعث شد که دانشگاه مبدا تحول شود و مقام معظم رهبری هم در ۳۰ سال گذشته همین نگاه امام (ره) را نسبت به دانشگاه داشته‌اند و اگر مطالبات و بیانات ایشان درباره دانشگاه را بخوانیم، متوجه خواهیم شد که چنین نگرشی هیچ گاه در تاریخ چند هزار ساله ایران وجود نداشته که کسی که در راس کشور است، چنین نگاه کاملی به علم‌آموزی و دانشگاه داشته باشد.
استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی با طرح این سوال که آیا حرکت اجتماعی موجود در چنین دانشگاهی متناسب با تعریف جمهوری اسلامی ایران از دانشگاه است؟ تصریح کرد: دانشگاه یک حرکت سامان‌یافته جمعی است که نسبت به کشف رمز و راز خلقت و به کارگیری آن در زندگی بشری در جهت رستگاری مسئولیت دارد و رستگاری فراتر از حرکت به سمت جامعه اقتصادی است. اگر تعریف ما از دانشگاه این باشد، کارکرد نهادهای دانشجویی در محیط دانشگاه چیست؟ این موضوع باید بازتعریف و اثرگذاری آن در اجتماع مشخص شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به فعالیت تشکل‌های دانشجویی در دانشگاه‌ها، گفت: دانشجویان در تشکل‌های دانشجویی باید یاد بگیرند که در برخورد با یکدیگر و دیگران چگونه از اخلاق دور نشوند و این نکته مهمی است که دانشگاه در کنار آموزش‌های تخصصی، باید متولی آموزش اخلاق اجتماعی باشد.
وی با بیان اینکه دانشگاه باید محلی برای شکوفایی استعدادها باشد، تاکید کرد: همانطور که انسان‌ها دارای اثرانگشت منحصر به فرد هستند، استعدادهای آنها نیز متفاوت است و این استعدادها باید در محیط دانشگاه کشف و شکوفا شود تا وقتی که دانشجویان فارغ‌التحصیل می‌شوند، فقط دانش تخصصی نیاموخته باشند، بلکه در دانش اجتماعی نیز ورزیده شده باشند.
دکتر طهرانچی با اشاره به سیر تحول نظام آموزشی در ایران، اظهار داشت: پس از اسلام، نظام آموزشی خاصی در ایران شکل گرفت که تا پیش از قرن پنجم مدرسه تنها نظام آموزشی بود، اما پس از آن با توجه به گسترش عرفان و طریقت، خانقاه ایجاد شد که محصول این سیر تحول حافظ شیرازی است و در این دوره فردوسی، ابوعلی سینا، خوارزمی، فارابی و... قرار دارند که از یک نظام آموزش عالی برآمدند.
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه نظام آموزشی ایران دارای مرجعیت علمی بود، یادآور شد: این نظام مرجعیت علمی خود و مردم را تامین می‌کرد و فقه در کنار علوم مدنی دسته بندی می‌شد. مدارس و حتی خانقاه ها برای تربیت دانشجو، شیوه و طریقت سیر و سلوک داشتند و آموزش‌هایی که ارائه می‌شد در متن جامعه بود.
استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: در ۲۰۰ سال گذشته ما دوران قاجار و پهلوی را پشت سر گذاشتیم که این دو دوره نگاه به غرب داشت، در صورتی که پیش از آن علوم اسلام و دانش از طریق مسلمانان آندلس به اروپای فعلی منتقل می‌شد، به طوری که پس از اختراع ماشین چاپ، اولین کتابی که پس از کتاب مقدس به چاپ رسید، کتاب «قانون» ابن سینا بود که نشان از اهمیت علم مسلمانان در آندلس دارد. در ۲۰۰ سال حکومت قاجار و پهلوی، ایران سیر نزولی پیدا کرد و اروپا شروع به رشد کرد و رنسانس اتفاق افتاد.
وی با اشاره به تاسیس دانشگاه در ایران، گفت: علی اصغر حکمت در جلسه هیات دولت رضاشاه این موضوع را مطرح کرد که تهران شهری متمدن است و نیاز به دانشگاه دارد. با پیگیری‌های وی، دانشگاه به عنوان نهاد برآمده از مدرنیته وارد کشور شد. در این دوره ۶ اعزام صورت گرفت که عمده آنها شاهزاده‌ها بودند، اما نکته ای که درباره این اعزام‌ها وجود دارد، این است که همه آنها را به جای آنکه به آلمان و انگلستان که مهد رشته‌های کاربردی مانند شیمی، فیزیک، زیست و... بود، بفرستند به فرانسه فرستادند تا علومی مانند داروسازی و مهندسی توپخانه که علوم پایه است، بیاموزند.
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه یکی از دلایل عقب ماندگی ایران در دوره پهلوی، وابستگی به فرانسه بود، تصریح کرد: نظام اداری ایران عمدتاً فرانسوی است و اولین موسسه غیرانتفاعی و خصوصی که در ایران ایجاد شد، انستیتو پاستور فرانسوی است که برای پژوهش در زمینه‌های زیست‌شناسی، بیماری ها و واکسن ها تشکیل شده است.
عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: هدف از ایجاد دانشگاه در ایران، تربیت کارشناسان بود تا انجام کارها را به آنها بسپارند، اما پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نظام دانشگاهی از فرانسوی به آمریکایی تغییر یافت.
وی با بیان اینکه پس از جنگ جهانی دوم دانشگاه‌ها از حالت کلاسیک خارج شدند، اظهار داشت: در آن دوره تعداد دانشگاه در اروپا چند برابر شد و مفهوم شهروندی وارد ادبیات اروپا شد، چرا که می‌خواستند شهروندی و نظامات جامعه را به شیوه جدید در دانشگاه تمرین کنند.
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه در اروپا، دانشگاه، جامعه، فرهنگ و مهارت به عنوان اصل مطرح شد، تصریح کرد: اروپایی ها معتقد بودند که عقلانیت و ارزش باید در دانشگاه تولید شود. اروپا برای گسترش شهروندی و شکل گیری شوراها، کار را با ایجاد شوراهای صنفی از دانشگاه شروع کرد تا دانشجویان در دانشگاه مسائل صنفی را تمرین و بعد به جامعه منتقل کنند. پس از آن هم موضوعاتی مانند شکل گیری احزاب سیاسی، انجمن‌های محیط زیستی و... ابتدا در دانشگاه به شکل انجمن‌های سیاسی و تخصصی ایجاد شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: در دانشگاه‌های اروپا آموزش متناسب با نیاز جامعه شکل گرفت، اما در ایران به دلیل اینکه ما از دانشگاه‌های غربی کپی‌برداری کردیم، پس از حل موارد مقطعی، همان شیوه را بدون توجه به خاستگاه آن ادامه دادیم و توجه نداشتیم که این یک تمرین و آموزش اجتماعی است و نه راهکاری برای اداره دانشگاه و در راستای حل مسائل اجتماعی.
دکتر طهرانچی تصریح کرد: برخی فکر می‌کنند تشکل‌های دانشجویی باید چهره اپوزیسیون داشته باشند، اما فعالیت‌های دانشجویی باید در مسیری قرار گیرد که سیر تحول و تطور داشته و با مسائل متعدد و مختلف آشنا شوند و در عین حال محلی برای بروز و ظهور استعدادهای اجتماعی باشند.
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی در پایان از تشکل‌های اسلامی سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی خواست با راه‌اندازی هیات های اندیشه‌ورز، بررسی کنند که چگونه می‌توانند آموزش‌های اجتماعی را برای فرآیندهای بعدی و ورود به اجتماع به دانشجویان بیاموزند.
