تشخیص به هنگام بیماری شود یکی از محورهای اصلی برنامه کنترل اچآیوی است. جلب مشارکت گیرندگان خدمت و تمرکز بر مشارکت اجتماعی در این امر یکی از راهکارهای موثر در دستیابی به اهداف پیشگیری و تشخیص است و بیشک پایان اپیدمی اچآیوی در گرو فراهم کردن امکان دسترسی همگان به خدمات مطلوب پیشگیری، تشخیص، مراقبت و درمان بیماری است.
علی رغم فعالیتها و اقداماتی که در طول سالیان گذشته در خصوص کنترل بیماری اچ آی وی انجام شده، هنوز چالشهای بسیاری وجود دارد که میبایست به آن توجه گردد. یکی از چالشهای اصلی در کشور افت فعالیتهای تشخیص و شناسایی موارد مبتلا به اچآیوی است .
با پیشرفت های علمی در خصوص بیماری و روش های درمانی کنونی، اچ آی وی دیگر بیماری کشنده نیست و اگر به موقع تشخیص داده شود و فرد مبتلا تحت مراقبت قرار بگیرد نه تنها خود فرد مبتلا می تواند زندگی سالمی داشته باشد بلکه با کاهش تعداد ویروس در خونش بیماری را خیلی کمتر به دیگران منتقل می کند و این زمانی امکان پذیر است : که افراد مبتلا از بیماری خود مطلع باشند و برای گرفتن خدمات مراقبت و درمان اقدام کنند و خدمات مراقبت و درمان را به صورت مستمر دریافت کنند.
اما باورهای غلط و نگرش های منفی در جامعه باعث می شود افراد از ترس اینکه دیگران متوجه بیماری آنها بشود برای تشخیص، مراقبت و درمان اقدام نمی کنند. با توجه به این مهم و حساسیت موضوع ایدز و رسالت دستاندرکاران عرصه سلامت و بهداشت کشور به مناسبت روز جهانی ایدز یک بازه زمانی یک ماهه (از ۲۰ آبان تا ۲۰ آذر) در نظر گرفته شدهاست که فرصت مناسبی تا بتوانیم با آموزش های صحیح در راستای کاهش انگ اجتماعی در خصوص بیماری و بیماریابی و تشخیص و شناسایی موارد جدید که از چالش های اصلی برنامه کنترل ایدزقدمی برداریم.
بازه زمانی پویش” من هم تست اچآیوی میدهم” یک ماه است که از تاریخ ۲۰ آبان تا ۲۰ آذر ۱۴۰۳و با دو هدف برگزار میشود:
بیماریابی در جمعیتهای کلیدی در اصل تشدید برنامههای موجود با افزایش ظرفیت مراکز ارائهدهنده خدمت تست هستند و مطابق دستورالعمل مشاوره و تشخیص اچآیوی میباشد که با روش OPT-OUT انجام میگیرد. انتظار میرود که با افزایش ظرفیت مراکز ارائه دهنده خدمت که تست اچآیوی انجام میدهند، تعداد تستهای تشخیصی به دو برابر ماه قبل افزایش یابد.
اطلاعرسانی و دسترسی همگانی به آموزش و تست که با برپایی پایگاههای موقت در مراکز تجمع و میادین اصلی شهر و یا پارکها و... اطلاعرسانی و آموزش اچآیوی بر مبنای رویکرد نوین آموزش اچآیوی صورت میگیرد. در این پایگاهها تعداد محدودی تست نیز وجود دارد و پس از ارائه آموزشها در صورتی که کسی تمایل به انجام تست داشته باشد، توسط فرد دورهدیده مورد آزمایش قرار میگیرد (روش OPT-IN). تاکید بر رعایت محرمانگی از ارکان اصلی این فعالیت است.
در واقع دسترسی عمومی به آموزش و تشخیص اچآیوی بهصورت نمادین و در قالب یک رویداد مختص روز جهانی ایدز انجام میشود. این بخش عمدتا توسط موسسات، سازمانهای مردمنهاد و یا مطبهای خصوصی و از طریق فراخوان در هر دانشگاه انجام میگیرد.
تست تشخیصی اچآیوی در مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری پس از مشاوره و تنها با رضایت فرد به صورت کاملا محرمانه و رایگان در دسترس است. آدرس مراکز ارائه دهنده خدمت تشخیص اچآیوی از طریق سایت https://icdc.behdasht.gov.ir/vct قابل دسترس عموم است.