به گزارش روابط عمومی دانشگاه شهید باهنر کرمان به نقل از اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دکتر منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در ابتدای این مراسم ضمن تشکر و خیرمقدم به حاضران، با گذری بر تاریخچه رویکردهای آموزش عالی طی دهه‌های اخیر گفت: در طول استقرار آموزش عالی و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، گرایش و تمرکز اصلی به سمت تربیت نیروی انسانی بود و در دهه اول بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به رغم وجود برخی از مسائل، تقریباً تمامی نیازهای کارشناسی کشور برطرف شده بود به طوری که اغلب دستگاه‌های اجرایی از نظرات و ایده‌های کارشناسان و فارغ‌التحصیلان داخلی در حل مسائل و مشکلات بهره می‌گرفتند.
وی افزود: از اوایل دهه هفتاد بحث پژوهش در آموزش عالی شکل گرفت که با شروع مقطع تحصیلات تکمیلی و ارشد، دانشگاه‌ها به سمت فعالیت‌های پژوهشی گسترده‌تر در حل مسائل و مشکلات روی آوردند که حاصل آن این شد که در اواسط دهه ۸۰، رتبه علمی قابل توجهی را در مجامع علمی جهانی کسب کردیم. این رتبه عموماً براساس ارزیابی برون‌دادهای پژوهشی صورت می‌گیرد و اکنون نیز این جایگاه حفظ و در سال جاری یک پله ارتقا داشته است.
وزیر علوم ادامه داد: از اوایل دهه ۹۰ نیز رویکرد دانشگاه‌ها به سمت حل مسائل و توسعه فناوری‌ها حرکت کرد که بر همین اساس، در حال حاضر از ۴۳ پارک علم و فناوری موجود در کشور، ۳۷ پارک ذیل وزارت علوم و در کنار دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی حضور دارند و علاوه بر آن تعداد زیادی مرکز رشد نیز در دانشگاه‌ها وجود دارد.
دکتر غلامی با اشاره به عملکرد مرحله ورود به توسعه فناوری از سوی مراکز آموزشی و وجود پنج هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور بیان کرد: عملکرد و اراده این مجموعه‌ها در حل مسائل و بحران‌های خاص بویژه کرونا به وضوح دیده می‌شود.
وزیر علوم با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری در توجه مراکز آموزش عالی به مسائل اجتماعی و فرهنگی گفت: امروزه حرکت و رویکرد دانشگاه‌ها به سمت جامعه محوری است و تمرکز و توجه مراکز علمی به مسائل اقتصادی و اجتماعی بیش از پیش است.
وی با اشاره به وجود ظرفیت‌های علمی در کشور مطرح کرد: خوشبختانه امروزه در کشور مجموعه‌ای از پتانسیل‌های اساتید، دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی را در اختیار داریم که با تلاش خود، جایگاه علمی کشور را تاکنون حفظ کرده‌اند و قطعاً هر درخواستی و پیشنهادی دولت محترم در حوزه تحقیق و فناوری داشته باشد علی رغم وجود شرایط نابرابر جهانی، جامعه علمی کشور با تکیه بر ظرفیت‌ها از عهده آن بر خواهد آمد.
وزیر علوم در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تغییر فضای امروز دانشگاه‌ها گفت: در حال حاضر فضای دانشگاه به نوعی است که همکاران طی این مدت تلاش می‌کنند کمتر صحبت کنند و بیشتر کار کنند که نمود عملکردها و فعالیت‌ها باعث توسعه امید در جامعه می‌شود.
دکتر غلامی با بیان اینکه براساس گزارش‌های دریافتی از دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، امروزه بحث توجه به مهارت دانش‌آموختگان و اشتغال‌پذیری موضوعی بسیار مهم و قابل توجه است، افزود: یکی از موضوعاتی که درحال حاضر به‌صورت جدی در حال انجام است، آمایش آموزش عالی است که این امر براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ۲ سال گذشته شکل گرفته و طرح آن برای اجرا آماده شده است که مشتمل بر ماموریت‌گرایی، کیفی‌سازی و شبکه‌سازی واحدهای کوچک است و به منظور تحقق این امر نیازمند به حمایت استاندارها و هماهنگی ائمه محترم جمعه هستیم.
وی با بیان اینکه در بحث بازنگری سرفصل‌ها، کیفی سازی انجام شده و تهدید بیماری کرونا برای کشور اکنون در دانشگاه‌ها به یک فرصت تبدیل شده، مطرح کرد: شرایط فعلی سبب ایجاد شکل‌گیری ساختاری جدید در بحث آموزش شد و اعضای هیئت علمی با بهره‌مندی از تکنولوژی وارد فضایی نوین شدند که نمونه‌های بسیار خوبی هم در این زمینه وجود دارد به طوری که برای مثال، یکی از دروس ارائه شده از سوی یکی از اساتید جوان، ۱۲ هزار بار در فضای مجازی توسط مخاطبان دانلود شده است.
وزیر علوم با تاکید بر لزوم حمایت بخش‌های مختلف ادامه داد: در حال حاضر انتظار داریم تا حمایت وزارت ارتباطات را در بحث تامین و کاهش هرینه‌های اینترنت در حوزه آموزش را داشته باشیم. در بخش آموزش توجه به مراکز غیردولتی بسیار مهم است که هم اکنون این مراکز به دلیل عدم حمایت کافی در معرض آسیب هستند که باید مسائل و مشکلات مربوطه هرچه زودتر مرتفع شود تا بتوان این مجموعه‌ها را حفظ کرد.
دکتر غلامی اظهارداشت: آنچه وزارت علوم در جهت حفظ آن تلاش می‌کند این است که بتوانیم دستاوردها را تثبیت و حمایت کنیم و این افتخارات به عنوان دستوردهای دولت یازدهم و دوازدهم در مراکز علمی و سطح کشور ماندگار شود.
وی در پایان با اشاره به لزوم حمایت از صندوق پژوهش و فناوری از سوی دولت به عنوان تضمینی بر هدفمندکردن منابع پژوهشی گفت: انتظار داریم تا اعتماد و حمایت دانشگاه‌ها از سوی بخش‌های مختلف با توجه به برون‌دادها و دستاوردها افزایش یابد تا ساماندهی آموزش عالی نیز محقق شود.
دکتر خاکی صدیق
معاون آموزشی وزارت علوم
با بیان اینکه در چند ماه گذشته وضعیت آموزش الکترونیکی در دانشگاه‌های کشور در سطح جهانی نیز مناسب و مطلوب بوده است، اظهار داشت: برنامه آتی وزارت علوم در بخش آموزش، توجه بیشتر و صیانت از دستاورد آموزش الکترونیکی و توسعه آن بوده که دستاوردی عظیم برای آموزش عالی کشور محسوب می‌شود.
معاون آموزشی وزارت علوم در خصوص برخی از فعالیت‌های کلان در حوزه آموزش دانشگاهی گفت: در این خصوص میتوان به مواردی از قبیل تقویت مهارت دانشجویان و ارتقای توان اشتغال‌پذیری آنان، طرح آمایش آموزش عالی، پروژه ملّی اقتصاد مقاومتی «ارتقای ۵ دانشگاه و ۵ واحد پژوهشی برتر کشور به تراز بین‌المللی» و تهدید کرونا فرصتی برای روی‌آوری به روش‌های نوین آموزشی اشاره کرد.
وی با اشاره به کلیدی‌ترین برنامه های انجام شده در زمینه حرکت به‌سوی آموزش تقاضا / جامعه‌محور گفت: در این زمینه میتوان به طراحی و تدوین برنامه های درسی تقاضامحور که ماهیتاً زمینه اشتغال‌پذیری بالایی دارند، بازنگری بیش از ۶۰ برنامه درسی از مهر ۱۳۹۷ با محوریت مهارت‌افزایی، به‌کارگیری الگوهای مبتنی بر شایستگی‌های شغلی و حرفه ای در طراحی برنامه های درسی، طراحی و تدوین بیش از ۲۰۰ عنوان درس مهارت محور از مهرماه ۹۷ تاکنون و اجرایی شدن آنها در دانشگاه‌های کشور و طراحی و اجرای بیش از ۲۱۰۰ فعالیت فرابرنامه‌ای در دانشگاه‌های دولتی از مهرماه ۹۷ اشاره کرد.
دکتر خاکی صدیق هدف از اجرای طرح آمایش آموزش عالی را ارتقای کیفی، متناسب‌سازی کمّی و استفاده بهینه از منابع عنوان کرد و گفت: طرح آمایش آموزش عالی بر اساس ۸ اصل: منطقه بندی نظام آموزش عالی کشور، مدیریت منطقه ای، ساماندهی واحدهای آموزش عالی، رتبه بندی و اعتبار سنجی موسسات آموزش عالی کشور، ماموریت گرایی موسسات آموزش عالی، نظام جامع سنجش و پذیرش آموزش عالی، نظام جامع آموزش های فنی حرفه ای و مهارتی و ارتقای سطح اشتغال پذیری تنظیم شده است.
وی همچنین در خصوص پروژه ملّی اقتصاد مقاومتی که منجر به «ارتقای ۵ دانشگاه و ۵ واحد پژوهشی برتر کشور به تراز بین‌المللی» می شود، گفت: از اهداف انجام این پروژه میتوان به مواردی از قبیل: افزایش رقابت‌پذیری و تعاملات دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری در سطح بین‌المللی، حضور اثرگذار در تعاملات و همکاری‌های علمی، آموزشی و فناوری کلان بین‌المللی، ایجاد و توانمندسازی آزمایشگاه‌های تحقیقاتی پیشرفته و روزآمد در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های منتخب، قرار گرفتن ۵ دانشگاه کشور در بین ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان و ارتقای ۵ پژوهشگاه به تراز پژوهشگاه‌های ممتاز جهانی، ایجاد روحیه تحرک و کیفیت‌گرایی در بدنه آموزش عالی کشور و ارتقای سطح اثرگذاری اقتصادی علم و دانشگاه در مجموعه ارکان نظام اشاره کرد.
معاون آموزشی وزارت علوم در خصوص وضعیت جهانی آموزش در مواجه با بیماری کووید ۱۹ گفت: بر اساس آمار اتحادیه بین المللی دانشگاه‌ها، از زمان شیوع جهانی ویروس کرونا تا کنون ۱۴۶ کشور در تمام مقاطع تحصیلی آموزش شان را تعطیل کرده اند (۵۹ درصد) و در برخی مناطق نیز آموزش به صورت محدود فعال بوده (۳۰ درصد)، ۱۰ در صد نیز در شرایط سختی به فعالیت مشغول هستند و تنها یک دانشگاه در کشور بروندی به فعالیت عادی خود ادامه داده است.
وی افزود: از این میان ۶۷ درصد دانشگاه های جهان از آموزش الکترونیکی استفاده کرده اند، ۲۴ در صد از زیر ساخت مناسب برخوردار نبوده و بقیه دانشگاه ها نیز تعطیل بوده اند.
دکتر خاکی صدیق با بیان اینکه وضعیت آموزش عالی در جهان به دلیل نیاز به خوابگاه، تغذیه، تردد بین شهرها و حتی کشورها، دشوارتر از آموزش در سطح مدارس است، گفت: وزارت علوم در خصوص مقابله با ویروس کرونا و تبدیل این معضل به فرصتی بهینه، اقداماتی انجام داده که در این خصوص میتوان به مواردی از قبیل: بهره‌مندی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی از مزایای آموزش الکترونیکی، توان و آمادگی مراکز آموزش عالی در صورت تداوم مشکل و در برخورد با شرایط مشابه، بازنگری در مقررات آموزشی و تفویض اختیار به دانشگاه‌ها، تصمیم‌گیری مستقل دانشگاه‌ها با توجه به تنوع و تفاوت در شرایط اجتماعی و امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، گزارش‌گیری مستمر از دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی، بررسی و تحلیل وضعیت آموزش الکترونیکی در کشور و اطلاع رسانی به مدیران و اقشار جامعه و ارزیابی عملکرد دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی در حوزه آموزش الکترونیکی به‌منظور بررسی وضعیت کنونی، سیاست‌گذاری آینده و دسته‌بندی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی اشاره کرد.
معاون آموزشی وزارت علوم در خصوص وضعیت فعلی آموزش غیر حضوری در دانشگاه‌ها گفت: با تلاش شبانه روزی همه دانشگاهیان در طول ۴ ماه گذشته تغییر اساسی در چهره آموزش عالی داشتیم و در این مدت ۹۲ درصد دانشجویان از آموزش‌های الکترونیکی برخوردار بوده و اکثر دانشگاه‌ها زیر ساخت های مناسبی برای آموزش های مجازی فراهم کرده و استادان و دانشجویان نیز با این روش آموزشی بیشتر آشنا شده‌اند.
دکتربرومند
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم
با اشاره به سیاست‌ها، برنامه‌ها و عملکرد وزارت علوم در دولت دوازدهم در حوزه پژوهش وفناوری اظهار داشت: در خصوص این برنامه ها میتوان به مواردی از قبیل: خروج از جایگاه متولی‌گری از طریق حذف مجوزهای غیر ضرور و واگذاری اختیارات بیشتر به موسسات وابسته، قرار گرفتن در جایگاه سیاست گذار از طریق بازنگری فرآیندها و تدوین سیاست ها و الزامات، واگذاری ماموریت های اجرایی به موسسات ملی تحت پوشش و اجرایی سازی سیاست توسعه اقتصاد دانش بنیان از طریق بهبود زیست بوم نوآوری وپشتیبانی از فرآیند نوآوری اشاره کرد.
دکتر برومند تغییر الگوی ذهنی و باور اعضای هیات علمی به پارادایم دانشگاه کارآفرین و جامعه محور مهم ترین اقدام در رسیدن به اهداف دانشگاه کارآفرین و جامعه محور عنوان کرد و گفت: از اهداف دانشگاه کارآفرین و جامعه محور میتوان به تقاضا محور شدن رساله ها و پایان نامه ها، ارتباط تنگاتنگ با جامعه و صنعت، توجه به چالش ها و مشکلات ملی، پیشتازی در علم و فناوری در کلاس جهانی و تربیت دانش آموختگان نوآور و کارآفرین اشاره کرد.
وی درخصوص تنظیم بیانیه دانشگاه کارآفرین و جامعه محورگفت: این بیانیه با استناد به منویات مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم برای حرکت دانشگاه‌ها به سمت قله‌های علمی، رفع مشکلات و معضلات جامعه، توجه به شرایط کشور تنظیم شده و محتوای آن بر اساس راهی که دانشگاه‌ها طی نموده‌اند، روندهای کلان موثر بر آینده دانشگاه‌ها در سطح ملی، روندهای کلان موثر بر آینده دانشگاه‌ها درسطح بین المللی، تغییرات محوری در آینده دانشگاه ها، ارزش‌های حاکم بر دانشگاه‌ها در آینده، سیاست‌های کلان و مسیر پیش روبرای رفع معضلات جامعه شکل گرفته است.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم با اشاره به تربیت دانش آموختگان نوآور و کارآفرین به عنوان یکی از برنامه‌های دانشگاه کارآفرین گفت: در این خصوص رصد اشتغال، مراکز هدایت شغلی، توسعه مهارت‌های عمومی و تخصصی و توسعه زیرساخت‌های پژوهشی مدنظر است.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم
با اشاره بر پیشتازی دانشگاه‌های کشور در علم و فناوری و ارائه مقالات در کلاس جهانی به استناد پایگاه های علم سنجی آی اس آی و اسکوپوس گفت: در این راستا نیز مواردی از قبیل داشتن جایگاه معتبر در نظام های رتبه بندی جهانی، مقالات، افزایش پتنت ها، افزایش استنادات جهانی به مقالات ایرانی و افزایش تعداد دانشمندان برتربه عنوان یکی از اهداف عملکردی دانشگاه کارآفرین مد نظر است.
دکتر برومند در ادامه افزود: در راستای تربیت دانش آموختگان نوآور و کارآفرین در جهت توسعه مهارت های عمومی و تخصصی که یکی دیگر از شاخص های دانشگاه کارآفرین است، در سال ۹۸ حدود ۷۷ دوره مهرت آموزی با حضور ۲۲۴۵ نفر در دانشگاه های کشور برگزار شده است.
وی همچنین در خصوص اعمال سیاست های اجرایی در پارک های علم وفناوری گفت: در این خصوص ایجاد ارتباط منسجم بین پارک های علم وفناوری و دانشگاه های معین کشور، ایجاد ارتباط منسجم بین پارک‌های علم وفناوری و استانداری‌های کشور، هماهنگی با صندوق نوآوری و شکوفایی جهت پشتیبانی از واحدهای فناور وهمکاری و مشارکت با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از جمله سیاست‌های اجرایی در پارک های علم و فناوری است.
وی همچنین هماهنگی و مذاکره با سازمان برنامه و بودجه برای افزایش بودجه و میزان تخصیص پارک‌های علم وفناوری، بازنگری روش‌های اجرایی و آیین نامه ها برای افزایش تعداد شرکت‌های فناور مستقر درون پارک‌ها، رفع مشکلات اجرایی پارک های علم وفناوری، تلاش بر گسترش بازار شرکت های دانش بنیان و فناور مستقر در پارک ها و مراکز رشد و بالاخره توسعه اصول مدیریت حرفه ای و تربیت مدیران آینده مراکز رشد و نوآوری را از دیگر سیاست‌های اجرایی در پارک‌های علم و فناوری اعلام کرد.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم در پایان سخنان خود به محصولات تولید شده توسط پارک‌های علم و فناوری در دوران کرونایی اشاره کرد و گفت: در این مدت بیش از ۴۵۰ شرکت در حوزه کرونا بیش از یک میلیون ماسک در روز و بیش از یک و نیم میلیون لیتر مواد ضدعفونی در روزتولید کرده اند و بیش از ۱۵۰ شرکت در حوزه تجهیزات ضدعفونی از قبیل ونتیلاتور، کیت های تشخیص، مخازن اکسیژن، دما سنج های غیر تماسی و لباس های حفاظتی فعال بوده‌اند.
دکتر اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در نشست مدیران ارشد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که صبح امروز (دوشنبه) در محل سالن شهدای جهاد علمی این وزارت برگزار شد با اشاره به اینکه دانشگاه ها و مراکز علمی کشور دستاوردها و کارهای بزرگی برای حل مشکلات پیش رو انجام داده اند، گفت: نتایج و برون داد تحقیقات و پژوهش های دانشگاه ها امید، نشاط و دلگرمی را به مردم ایران هدیه می کند و آنها را نسبت به آینده کشور خوشبین و امیدوار می سازد.
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به تبلیغات منفی و سیاه نمایی های انجام شده از سوی رسانه های بیگانه برای ناامید کردن مردم ایران تاکید کرد: کارهای بزرگی که در دانشگاه های کشور انجام شده و یا در حال انجام است باید به اطلاع مردم رسانده شود تا آنها بدانند که چه آینده روشنی برای ایران رقم خواهد خورد.
وی افزود: دانشگاه ها و مراکز علمی هم در دوران پیش از کرونا و هم در دوران شیوع این بیماری عالم گیر توفیقات خوبی داشتند و باید کارنامه درخشان آنها با افتخار در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی ارائه شود.
دکتر جهانگیری با بیان اینکه همواره در دوران مسئولیت خود دغدغه توسعه ایران را داشته است گفت: ایران از هر منظر دارای شرایط توسعه یافتگی است هم از نظر تاریخی و فرهنگی و هم به لحاظ زیرساخت ها که اصلی ترین آن نیروی انسانی تحصیلکرده است، شرایط لازم را برای توسعه بدست آورده است اما باید بدانیم که توسعه همه جانبه، متوازن و پایدار نیازمند توسعه علمی است.
معاون اول رئیس جمهور تاکید کرد: باید به توسعه علمی باور و اعتقاد داشته باشیم و نباید از کنار این مسئله به سادگی عبور کرد.
وی با اشاره به اینکه از بدو انقلاب برنامه " توسعه ملی رمز بقای ایران" یا تعابیری مانند توسعه ملی و توسعه یافتگی شکل گرفته است، گفت: در هر مقطعی گام های خوبی برای دستیابی به توسعه علمی برداشته شده است. در دولت اصلاحات، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پس از یک اصلاح ساختاری شکل گرفت، آن موقع تصور می شد که این اصلاح ساختار فقط یک تغییر نام است اما امروز مشخص شده که نتیجه آن بسیار درخشان بوده است. وقتی بنای پارک های علمی و رشد و فناوری در اطراف دانشگاه های کشور شکل گرفته معنایش این است که خشت هایی از یک بنایی در حال شکل گیری است که می تواند در آینده ایران تاثیر گذار باشد و کشور را در مسیر توسعه به پیش ببرد.
دکتر جهانگیری با اشاره به تعبیر امام خمینی (ره) مبنی بر اینکه "دانشگاه مبدا تحولات در کشور است" گفت: رهبر معظم انقلاب نیز که معتقدند " اقتدار علمی کشور مایه اقتدار نظام است" خودشان بانی توسعه علمی و فناوری در کشور شده اند و با تمام ظرفیت به صحنه آمده اند اینکه تولید علم و فناوری به گفتمانی قالب تبدیل شده به دلیل این است که در بالاترین سطح کشور پرچم برافراشته شده و ما باید این پرچم را همیشه بالا نگه داریم.
معاون اول رییس جمهور با بیان اینکه هیچ وجهی از توسعه اعم از توسعه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بدون توجه به توسعه علمی پیش نخواهد رفت گفت: ایران با ابر چالش ها و تنگناهایی نظیر مشکل کم آبی، محیط زیست، نظام بانکی و یا مسائلی مانند تحریم های ظالمانه و یا بحران های طبیعی نظیر سیل و زلزله و پدیده نوظهوری مثل کرونا مواجه بوده است که عبور از آنها جز با توسعه علمی محقق نخواهد شد.
وی از دانشگاه های کشور بعنوان مغز متفکر اصلی توسعه و عبور دادن مردم از مشکلات و تنگناها یاد کرد و گفت: دانشگاه های کشور در دوران کرونا کارنامه درخشانی از خود به جا گذاشتند و مردم می توانند به برخورداری از چنین ظرفیت بزرگی افتخار کنند.
دکتر جهانگیری از وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، مدیران این وزارتخانه، روسای دانشگاه ها، پارک های علم و فناوری و مراکز رشد به خاطر عملکرد درخشان در مقطع شیوع کرونا قدردانی کرد و افزود: این عزیزان در شرایط شیوع کرونا با تمام ظرفیت خود پای کار آمدند و با اتکا به توانمندی آنها توانستیم از بحرانی بزرگ با سرفرازی عبور کنیم.
معاون اول رئیس جمهور ادامه داد: البته نقش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نقش اصلی و استثنایی بود و دست اندرکاران این وزارتخانه و کادر پزشکی و درمانی کشور شجاعانه و با از خودگذشتگی به صحنه آمدند و به خصوص در روزهای نخست شیوع بیماری کرونا، با وجود محدودیت در امکانات پزشکی و تجهیزات حفاظت شخصی از جان خودشان مایه گذاشتند و شهدایی را نیز در عرصه سلامت تقدیم کردند.
وی با تاکید بر اینکه مسئولین اجرایی و سیاسی کشور اگر قدر مراکز علمی و پژوهشی کشور را بدانند و نسبت به تثبیت خدمات آنها تلاش کنند، خدمتی ماندگار برای کشور انجام داده اند، خاطر نشان کرد: مسئولین کشور اگر به دلیل تعدد مشکلات و یا کم توجهی به مراکز علمی و پژوهشی، خدمات این بخش را نادیده بگیرند و آنطور که لازم است این خدمات را تثبیت و پایدار نکنند، در پیشگاه تاریخ مسئول خواهند بود.
دکتر جهانگیری در ادامه با یادآوری اینکه بیماری کرونا علاوه بر سلامت مردم سایر بخش ها نظیر بخش اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را نیز تهدید کرد، اظهار داشت: کرونا زندگی ها را دچار تغییر و تحول و در بخش اقتصادی نیز کسی تصور نمی کرد که مشکلی بتواند تا این اندازه اقتصاد جهان را متاثر کند.
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به گزارش صندوق بین المللی پول مبنی براینکه اقتصاد دنیا در سال جاری میلادی به دلیل شرایط کرونا ۳ درصد کوچکتر خواهد شد، گفت: این صندوق هفته گذشته پیش بینی خود را اصلاح کرد و در گزارشی جدید اعلام کرد که رشد منفی اقتصاد جهان در سال ۲۰۲۰ به منفی ۷ درصد خواهد رسید و پیش بینی می شود که ممکن است آثار جدی تر و تهدیدات بیشتر نیز متوجه اقتصاد جهانی باشد.
وی با تاکید بر اینکه باید از دل این تهدیدها به دنبال فرصت های بزرگ برای تغییر و تحرک باشیم، خاطر نشان کرد: یکی از این فرصت ها در بخش آموزش کشور بود. در اسفندماه سال گذشته مدارس تعطیل شد و ۱۴ میلیون دانش آموز و ۱ میلیون معلم از حضور در کلاس های درس منع شدند و آموزش در کشور به معنای کلاس درس حضوری متوقف شد.
دکتر جهانگیری با اشاره به اینکه دانشگاه های کشور نیز به دلیل حساسیت های موجود نسبت به سلامت اساتید و دانشجویان تعطیل شدند، گفت: تعطیل شدن علم و آموزش می تواند تهدیدی بزرگ برای هر کشور باشد اما فرصتی که در این میان برای بخش آموزش کشور ایجاد شد فرصتی استثنایی بود تا از طریق آموزش مجازی و آنلاین، دانشگاه‌ها و مدارس فعالیت خود را ادامه دهند و در واقع راه چند ساله را یک شبه طی کردند.
معاون اول رئیس جمهور اضافه کرد: اگر در شرایط عادی از مدارس و دانشگاه ها خواسته می شد که بخشی از برنامه‌های آموزشی خود را از طریق فضای مجازی دنبال کنند، شاید این برنامه در طی دوره ای چند ساله دنبال می شد و هر سال ۱ تا ۲ درصد پیشرفت می داشت اما امروز تقریباً صد در صد آموزش در کشور به فضای مجازی و آنلاین متکی شده است.
وی خاطر نشان کرد: تا پیش از شیوع کرونا دغدغه آموزش و پرورش این بود که دانش آموزان موبایل نداشته باشند اما امروز دغدغه این است که برای دانش آموزانی که تلفن همراه و ابزارهای لازم برای آموزش آنلاین ندارند، امکانات تهیه شود.
دکتر جهانگیری با بیان اینکه ممکن است برای ترم آینده تحصیلی براساس پیش بینی های سازمان جهانی بهداشت و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز مشکلاتی وجود داشته باشد و در پاییز با شیوع مجدد بیماری کرونا مواجه شویم گفت: تابستان امسال فرصت مناسبی است که وزارتخانه های آموزش و پرورش و علوم، تحقیقات و فناوری برای سناریوهای مختلف برنامه ریزی های لازم را انجام دهند.
معاون اول رئیس جمهور ادامه داد: بعید می دانم حداقل تا زمان از بین رفتن کامل ویروس کرونا و تولید واکسن و داروی قطعی این بیماری بتوانیم کلاس های حضوری و فیزیکی درس را مانند گذشته برگزار کنیم. باید برای برگزاری کلاس های آموزشی بصورت ترکیبی از کلاس های حضوری و مجازی برنامه ریزی کنیم و از فرصت تابستان برای تامین زیرساخت های لازم، پیش بینی های مورد نیاز را انجام دهیم.
وی یکی از دلایل موفقیت ایران در شرایط کرونا را برخورداری از ظرفیت های ایجاد شده در بخش فناوری دانست و گفت: در روزهای نخست شیوع بیماری که گزارش هایی از بیمارستان های کشور مبنی بر کمبود ونتیلاتور، تجهیزات پزشکی، ماسک و لباس حفاظت شخصی دریافت می شد، دغدغه های فراوانی برای تامین این اقلام وجود داشت که خوشبختانه با بسیجی که در بخش فناوری کشور برای ساخت این تجهیزات به وجود آمد، بخش زیادی از مشکلات مرتفع شد که این اقدامات باید در تاریخ ثبت شود.
دکتر جهانگیری خاطر نشان کرد: کسانی که با تولید و صنعت آشنایی دارند می دانند که از زمانی که قصد تولید و یا ایجاد یک صنعت را داریم تا زمانی که بتوانیم خط تولید را راه اندازی کنیم، ۲ تا ۳ سال طول می کشد اما در مقطع شیوع کرونا بخش های فناوری و تولیدی کشور موفق شدند ظرف ۴ ماه به نقطه ای برسند که امروز اعلام می شود در خراسان رضوی ظرفیت تولید ونتیلاتور به میزانی افزایش یافته که ۵۰ درصد از تولید این محصول صادر می شود و کشورهای پیشرفته متقاضی این محصولات هستند.
معاون اول رییس جمهور افزود: این دستاوردها نتیجه تربیت و پرورش نیروی انسانی در دانشگاه های کشور است که توانسته اند تجهیزات مورد نیاز را برای مقابله با ویروس کرونا به حد وفور تامین کنند که باید از این نیروی انسانی حفاظت و حمایت کنیم.
وی اظهار داشت: در مقطع شیوع کرونا متوجه شدیم که بسیاری از " نه " گفتن ها مبنای صحیح ندارد چرا که مثلاً در زمینه واردات که طبق روال عادی از زمان ثبت سفارش، تخصیص ارز، واردات و ترخیص کالا در بهترین حالت ۲ تا ۳ ماه زمان سپری می شد، این روند در شیوع کرونا ظرف ۴۸ ساعت به انجام رسید.
دکتر جهانگیری با اشاره به نمونه دیگری از تغییر و تحول در فرایندها و روندهای اداری ناشی از شیوع کرونا، گفت: معمولاً برای دریافت تسهیلات بانکی چندین بار مراجعه و حضور ضامن در بانک لازم است اما در مقطع شیوع کرونا ظرف چند روز به ۲۰ میلیون خانوار، تسهیلات ۱ میلیون تومانی قرض الحسنه بدون حتی یک بار مراجعه به بانک پرداخت شد و اینها نشان می دهد که می توان راهکارهایی پیدا کرد تا بدون رفت و آمد و سختی برای مردم، مشکلات آنها حل شود.
معاون اول رییس جمهور از این اتفاقات بعنوان نقطه عطفی در تغییر و تحولات در فرایندهای اداری نام برد و گفت: این تغییرات به عنوان نمونه و الگوهایی در ذهن مردم باقی خواهد ماند و دیگر نمی توان پس از بین رفتن بیماری کرونا به شرایط گذشته بازگشت چرا که مردم اعتراض خواهند کرد که اگر در زمان شیوع کرونا با سادگی و سرعت کارها انجام می شد امروز هم می تواند انجام شود.
وی ادامه داد: یکی از افتخارات سازمان بورس در سال ۹۸ این بود که توانسته برای ۸۰۰ هزار نفر متقاضی، کد بورسی صادر کند اما در شرایط شیوع کرونا مشاهده کردیم که با استفاده از فضای مجازی و بدون حضور افراد برای احراز هویت و دیگر امور اداری، ظرف مدتی کوتاه برای چند میلیون نفر کد بورسی و مجوز فعالیت در بازار سرمایه صادر شد.
دکتر جهانگیری در بخش دیگری از سخنان خود مسئله محور کردن دانشگاه ها را موضوعی پراهمیت عنوان کرد و گفت: خوشبختانه امروز از سند دانشگاه کارآفرین که آخرین نسل دانشگاه ها است رونمایی شد و این گونه دانشگاه ها قادر خواهند بود که بسیاری از مشکلات کشور را حل و فصل کنند.
معاون اول رییس جمهور بالاتر بودن متوسط نرخ بیکاری در میان فارغ التحصیلان را یکی از دغدغه های کشور برشمرد و گفت: این یک دغدغه است که نیروی تحصیلکرده و تربیت شده بیکار باشد و اینکه گفته می شود با فعالیت دانشگاه کارآفرین، اشتغال نیروهای تحصیلکرده رصد خواهد شد، می تواند در سیاست های آموزشی و اداری کشور تحول ایجاد کند.
وی با اشاره به ارتباط دولت و دانشگاه که از سال گذشته از سوی دولت در دستور کار قرار گرفت، خاطر نشان کرد: سال گذشته با روسای ۱۳ دانشگاه بزرگ کشور جلساتی برگزار شد که این جلسات منجر به شکل گیری خوشه هایی در دانشگاه ها شد و گزارش جلسات این خوشه ها از سوی روسای دانشگاه ها به دولت ارسال می شود و دولت در تصمیم گیری ها برای حل مشکلات از این گزارش ها بهره برداری می کند.
دکتر جهانگیری یکی از مهمترین مسائل اصلی کشور را بیماری های مزمن اقتصادی دانست و گفت: سالها و دهه ها است که اقتصاد کشور گرفتار تورم دو رقمی، رشد اقتصادی ناپایدار و رشد نقدینگی بالا است که به بیماری هایی مزمن تبدیل شده است و در این شرایط، شرایط زندگی مردم نیز سخت و دشوار است که باید برای حل این چالش ها از طریق ارتباط دولت و دانشگاه تلاش کنیم.
معاون اول رییس جمهور با اشاره به تبعات و پیامدهای کرونا گفت: شرایط پساکرونا موضوعی بسیار جدی است که مورد توجه همه سیاستمداران و نخبگان در جهان قرار گرفته است چرا که در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اثرگذار است.
وی افزود: دانشگاه های کشور باید بر شرایط پساکرونا متمرکز شوند و برای همه پیامدهای آن حتی در حوزه های مذهبی و فکری راهکار ارائه دهند تا از آثار منفی آن کاسته شده و تبدیل به فرصت شود. این مسئله درخواست جدی دولت از دانشگاه ها است.
دکتر جهانگیری با بیان اینکه در حوزه آموزش مجازی تحولات چشمگیری در کشور رخ داد، اظهار داشت: اینکه کلاس درس یک استاد جوان فیزیک بیش از ۱۲ هزار بار توسط کاربران دیده می شود موضوع مهمی است و باید از این ظرفیت و فرصت در تدریس زبان فارسی که مورد توجه کشورهای منطقه است استفاده کنیم.
معاون اول رئیس جمهور در انتهای سخنان خود با اشاره به موضوع بودجه دانشگاه های کشور و کاهش درآمدهای ارزی گفت: قطعاً اگر کشوری به آینده خود علاقمند است به صورت جدی باید به دانشگاه ها توجه کند چرا که توجه به دانشگاه ها توجه به آینده کشور است. دولت با همه محدودیت های درآمدی تلاش کرده است بودجه دانشگاه ها و مراکز علمی را به طور کامل تخصیص دهد. نگاه ما به پژوهش نگاهی حمایت گرایانه است اگرچه نمی توان از مشکلات چشم پوشی نمود.
وی با اشاره به اقدام دولت در جبران حقوق و مزایای اعضای هیات علمی دانشگاه های کشور گفت: اطمینان می دهم دانشگاه ها مسئله اصلی دولت هستند و اگر جایی کاستی مشاهده می شود به دلیل محدودیت هایی است که دولت نمی تواند اقدام بیشتری برای حمایت از مراکز علمی انجام دهد.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز در این نشست با اشاره به رویکرد آموزشی و پژوهشی این وزارتخانه برای حل مسائل و مشکلات کشور گفت: مراکز علمی کشور در بحران کرونا و چالش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پیش رو آماده ورود و همکاری به منظور حل مشکلات هستند تا ارتباط میان دانشگاه و جامعه بیش از پیش مستحکم شود
وی با ارائه گزارشی از اقدامات انجام شده توسط دانشگاه ها و مراکز علمی برای رفع نیازهای صنعت و فناوری های نوین، ارائه راهکار و مباحث فرهنگی و اجتماعی برای آمایش و ساماندهی دانشگاه های کشور، ماموریت گرا کردن، کیفی سازی و تجمیع و شبکه سازی واحدهای آموزشی تاکید کرد.
وی با اشاره به برخی از دغدغه های پیش روی این وزارتخانه گفت: موضوع کرونا موجب تحول جدی در دانشگاه ها و استفاده از فناوری های جدید شده است.
در این جلسه همچنین چند تن از روسای دانشگاه ها و مراکز علمی و فناوری کشور و نیز معاونان این وزارتخانه به طور جداگانه گزارشی از میزان اشتغال به تحصیل در دانشگاه های کشور، فعالیت های انجام شده در حوزه تقویت مهارت، طرح آمایش آموزش عالی، محقق کردن اهداف محول شده در اقتصاد مقاومتی، وضعیت دانشگاه ها در سطح جهانی و ایران در دوران شیوع کرونا، آموزش الکترونیک، توسعه زیست بوم اقتصاد دانش بنیان، رصد اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاه ها، احداث پارک های علم و فناوری و میزان درآمدزایی آنها و نیز عملکرد مراکز علمی در مقابله با کرونا نظیر تولید تجهیزات و ملزومات پزشکی و تحقیقاتی و درمانی و طرح ملی ردیابی ارائه کردند.
در این جلسه از سند دانشگاه کارآفرین و جامعه محور که با استناد از بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری با توجه به شرایط کشور تدوین شده است رونمایی شد.
