با حضور رئیس دانشگاه نشست نقد و بازاندیشی ارتقا تعهد حرفه‌ای برگزار شد
گالری عکس
در این نشست که چهارشنبه ۲۸ فرودین ۹۸ در سالن حکیم برگزار شد، دکتر کریمی رییس دانشگاه، ضمن تشکر از حضور و همفکری اعضای نشست ابراز امیدواری کرد با بررسی جوانب مختلف تعهد حرفه‌ای زمینه توسعه آن در دانشگاه فراهم شود.
دکتر امینی مشاور رییس دانشگاه و مسئول دفتر برنامه‌ریزی و اجرای راهنمای رفتار حرفه‌ای، نیز با اشاره به دو هدف کلی تشکیل این جلسه گفت: اولین هدف استفاده از تجربیات صاحب‌نظران و علاقه‌مندان تعهد حرفه‌ای دانشگاه در نقد مسیر طی شده، اصلاح اقدامات انجام‌شده و پرداختن به بخش‌های مغفول مانده است. هدف دیگر چگونگی ایجاد شبکه‌ای منسجم و نظام‌مند از افرادی که دور این میز جمع شدند و عزیزانی که در بخش‌های مختلف، با عملکرد خود به ارتقا تعهد حرفه‌ای کمک می‌کنند.
دکتر امینی بابیان اینکه ارائه خدمت به بیمار در علوم پزشکی بدون توجه به پروفشنالیسم غیرممکن است افزود: هریک از ما به‌عنوان حرفه مندانی که به مردم خدمت‌رسانی می‌کنیم با موضوع پروفشنالیسم سروکار داریم و هرکدام برحسب میزان علاقه‌مندی و توانمندی خود بیشتر یا کمتر اصول تعهد حرفه‌ای را رعایت می‌کنیم.
وی افزود: یک فراگیر همان‌گونه که پزشکی، دندانپزشکی و پرستاری و... را می‌آموزد باید اصول تعهد حرفه‌ای و رفتار حرفه‌ای را نیز یاد بگیرد و منطبق با آن رفتار کند. براین اساس در دانشگاه آموزش پروفشنالیسم از قبل موردتوجه قرار داشته و در سال‌های اخیر نیز با توجه به مطرح‌شدن جنبه‌های مختلفی از پروفشنالیسم، به این مقوله بیشتر پرداخته‌شده است.
مسئول دفتر برنامه‌ریزی و اجرای راهنمای رفتار حرفه‌ای، تعهد حرفه‌ای را از موضوعات پیچیده و ارزشمندی دانست که باید بیشتر به آن پرداخته شود و گفت: مفاهیم نظری تعهد حرفی که مبتنی بر تئوری‌های اخلاقی است؛ پیچیدگی‌ها و چالش‌های خاص خود را دارد. جنبه عملی آن نیز با توجه به گستردگی کار پزشکی و تداخلاتی که در حوزه پزشکی و سایر حوزه‌ها وجود دارد، بر پیچیدگی مسائل پروفشنالیسم می‌افزاید.
وی بابیان اینکه اغلب چالش‌هایی که در کار روزانه با آن مواجهیم به‌نوعی در ارتباط با پروفشنالیسم است افزود: در یک سال اخیر با مسئله مدیریت هزینه‌ها روبرو شده‌ایم. ما در نظام سلامتی کار می‌کنیم که با منابع محدود، باید خدمات بسیار گسترده‌ای را ارائه دهیم و همواره باید توازنی بین نیازهای بسیاری که از این حوزه وجود دارد و منابع محدود آن ایجاد کنیم. اینکه در این شرایط چگونه باید تصمیم‌گیری کرد چالشی است که در بحث اخلاق پزشکی و پروفشنالیسم با آن روبرو می‌شویم. لذا کمتر مسئله‌ای است که ما در علوم پزشکی با آن مواجه شویم و آن ارتباطی با تعهد حرفه‌ای نداشته باشد.
دکتر امینی با اشاره به اقدامات دانشگاه در ارتقا تعهد حرفه‌ای طی پنج سال اخیر گفت: دفتر تعهد حرفه‌ای به‌منظور ایجاد هماهنگی بین حوزه‌های فعال در زمینه پروفشنالیسم، در زیرمجموعه حوزه ریاست با مصوبه شورای دانشگاه تشکیل شد و در ادامه با کمک علاقه‌مندان این حوزه، فعالیت‌هایی صورت گرفت. ترویج اصول تعهد حرفه‌ای در دانشگاه با توجه به اینکه جنس آن از نوع تغییر نگرش، تغییر رفتار و شکل‌گیری هویت در فراگیران و اعضای هیات علمی است طبیعتاً کار دشواری است.
مشاور رییس دانشگاه، تدوین سند ارتقا تعهد حرفه‌ای را یکی از اقدامات انجام‌شده در این زمینه دانست و گفت: این سند که چارچوب حرکت دانشگاه در زمینه پروفشنالیسم را مشخص می‌کند در سال ۱۳۹۳ تصویب و ابلاغ شد. اجرای سند ابتدا از حوزه بیمارستانی و با مشارکت معاونت‌های آموزشی و درمان و دانشکده پزشکی آغاز شد و دفتر تعهد حرفه‌ای نقش هماهنگ‌کننده و مشاوره کارشناسی را برعهده داشت. البته در دانشکده پزشکی، پیش از شکل‌گیری دفتر تعهدحرفه‌ای فعالیت‌های آغازشده بود و ما سعی کردیم که برنامه‌های دیگری را به آن اضافه کنیم.
وی با تاکید بر نقد و ارزیابی مستمر برنامه‌های تعهدحرفه‌ای دانشگاه گفت: سیستمی پویاست که مرتب مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد. در طول این سال‌ها به‌تناوب، روش‌ها و جلسات مختلف نقد و بازاندیشی برنامه‌های تعهد حرفه‌ای برگزارشده و این جلسه نیز به‌منظور به اشتراک گذاشتن تجربیات همکاران در این عرصه تشکیل‌شده است.
دیدگاه اعضای نشست
در ادامه هریک از اعضای جلسه، به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود پرداختند. دکتر رضایی معاون درمان دانشگاه، با تاکید براینکه برای انتقال اصول تعهد حرفه‌ای باید تمرکزمان بر آموزش باشد گفت: باوجود شرایط و ضوابط موجود، این میزان عملکرد دانشگاه در زمینه تعهدحرفه‌ای خوب بوده است.
دکتر مهرپور رییس بیمارستان شریعتی، وظیفه دفتر تعهد حرفه‌ای را آشناسازی افراد با مفاهیم پروفشنالیسم دانست و گفت: بهترین راه گسترش مفاهیم تعهدحرفه‌ای در دانشگاه نظارت بر نحوه اجرای آن است. دانشگاه‌ها و بیمارستان‌های پیشرفته نیز از نقاطی که نظارت خوبی انجام نمی‌شود آسیب می‌بینند.
دکتر سیما مدیر دفتر توسعه آموزش دانشکده پزشکی، بابیان اینکه دفتر تعهدحرفه‌ای با ساختار محدود خودکارهای بزرگی انجام داده است افزود: امروزه نقد و بازخورد مسائل هزینه دارد باید شرایطی را فراهم کرد که افراد بدون نگرانی به‌نقد کردن بپردازند.
دکتر نوربالا استاد دانشگاه نیز، با تاکید بر شناسایی الگوهای رفتاری گفت: یادآوری و تکرار مسائل پروفشنالیسم می‌تواند موثر باشد اما کافی نیست برای رعایت اصول تعهدحرفه‌ای گاهی باید با روش‌های مناسب با افرادی که آن را رعایت نمی‌کنند برخورد شود.
دکتر حسین نژاد عضو هیات علمی دانشگاه، مستندات موجود را وظیفه محور دانست و گفت: در تدوین مستندات باید به حقوق افرادی که آن را اجرا می‌کنند نیز توجه شود. مستندات موجود احساس همدلی را به ارائه‌دهندگان خدمت منتقل نمی‌کند.
دکتر میرزازاده رئیس مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی وزارت بهداشت، بابیان اینکه ما در برابر بیمارانمان متعهد هستیم و به دلیل مسائل سازمانی نباید به حقوق آنان بی‌توجه باشیم افزود: ترکیب این جلسه نشان می‌دهد که از تمام سطوح دانشگاه برای پیشبرد تعهد حرفه‌ای کمک گرفته‌شده و این در پیشبرد امر تاثیرگذار است. به‌هرحال کار زیادی برای پیشبرد تعهد حرفه‌ای دانشگاه در پیش داریم. باید به خودمان سخت بگیریم و عملکردمان را نقد کنیم و باانرژی بیشتر به جلو حرکت کنیم.
دکتر نمازی مدیر موزه تاریخ علوم پزشکی کشور، به‌نقد تئوری پروفشنالیسم پرداخت و گفت: باید از دیوان‌سالاری در پروفشنالیسم پرهیز کنیم و به حقوق ارائه‌دهندگان خدمت نیز توجه نماییم.
دکتر شجاعی عضو هیات علمی دانشگاه نیز بابیان اینکه فعالیت‌های دفتر تعهد حرفه‌ای کم است افزود: باید رشد اخلاقی افراد موردتوجه و ارزیابی قرار گیرد و در این میان بهترین ارزیابی‌کنندگان همان دریافت‌کنندگان خدمت هستند.
دکتر جلیلی عضو هیات علمی دانشگاه نیز با تاکید بر پرهیز از بزرگنمایی و دست‌کم شمردن کارهایی که تاکنون انجام‌شده گفت: شرایط موجود برای پیشبرد تعهدحرفه‌ای چندان مناسب نیست و بایستی انتظارات معقولی در این زمینه داشته باشیم.
دکتر نجاتی صفا عضو هیات علمی دانشگاه، بابیان اینکه شوق افراد برای بهتر و علمی کار کردن به‌تدریج کاهش می‌یابد افزود: باید از همان ابتدا شرایط موجود را برای افرادی که جذب می‌شوند توضیح دهیم تا انتظارت زیادی از مجموعه نداشته باشند.
دکتر جهانشیر مدیر مرکز مطالعات و توسعه آموزش دانشگاه نیز با تاکید براینکه باید به پروفشنالیسم کلان در سطح وزارت بهداشت توجه شود افزود: تفکیک پروفشنالیسم فردی و سازمانی کمکی به پیشبرد موضوع نمی‌کند و بایستی پروفشنالیسم معلمی نیز در دانشکده‌های غیربالینی موردتوجه قرار گیرد.
دکتر ستارزاده عضو هیات علمی دانشگاه، بابیان اینکه سیاست‌های ناپایدار بالادستی باعث چالش در رفتار حرفه‌ای خواهد شد افزود: برای پیشبرد اهداف پروفشنالیسم باید ثبات در شرایط و نگاه روبه‌جلو داشته باشیم. حجم بار درمانی بیمارستان‌ها بسیار زیاد است و برای جلوگیری از فرسودگی شغلی باید نظام ارجاع را اصلاح کنیم.
دکتر کدیور عضو هیات علمی دانشگاه نیز با تاکید براینکه پروفشنالیسم نباید مقوله‌ای لوکس و تزئینی باشد و افزود: همکارانی که تاکنون در این زمینه کارکرده‌اند باانگیزه درونی بوده و این انگیزه باید در سایرین نیز تقویت شود.
دکتر سهراب پور معاون آموزشی دانشگاه نیز با نقد عملکرد دفتر تعهد حرفه‌ای گفت: محدود کردن فعالیت تعهد حرفه‌ای در قالب برگزاری کارگاه و تدوین استانداردها خوب است اما کافی نیست در دانشگاه الگوهای رفتار حرفه‌ای وجود دارند که در هیچ‌کدام از این کارگاه‌ها شرکت نکرده‌اند. آنچه اهمیت دارد ارتباط نزدیک برنامه ریزان تعهدحرفه‌ای با دانشجویان و فراگیران، اصلاح فرآیندهای بیمارستان‌ها مانند سیستم نوبت‌دهی و ایجاد کمیته‌های اخلاق و پروفشنالیسم در بیمارستان‌ها به‌عنوان مرجع پاسخگویی به مسائل افراد است.
در ادامه دکتر جعفریان رییس پیشین دانشگاه با تاکید براینکه نقد عملکرد تعهد حرفه‌ای لازم است افزود: همه ما معتقدیم روح تعهد حرفه‌ای باید در ارائه‌دهندگان خدمت وجود داشته باشد اما مهم‌ترین چالش چگونگی انتقال آن به افراد مجموعه است. نقطه ورودمان به ارتقا تعهد حرفه‌ای با اعضای هیات علمی است و فراگیران باید این رفتار را از اعضای هیات علمی خود یاد بگیرند.
در پایان مقرر شد جمع‌بندی نظرات ارائه‌شده در برنامه‌ریزی ارتقا پروفشنالیسم دانشگاه مورداستفاده قرار گیرد.
خبرنگار: سمیرا کرمی
عکس: جمشید ربیعی