فیلم روایت بازگشت دکتر سلیقه راد به ایران
به گزارش مرکز تحقیقات تصویربرداری سلولی و مولکولی، دکتر حمیدرضا سلیقه راد از پژوهشگران فعال در عرصه تجهیزات و فناوری‌های پزشکی است که در این سال‌ها به تولید بسیاری از تجهیزات پزشکی کمک کرده است. در سوابق خود او، ریاست انجمن ایرانی تصویربرداری تشدید مغناطیسی در پزشکی و عضو هیئت موسسان مرکز ملی نقشه‌برداری مغز دیده می شود.
تصویربرداری، طیف‌نگاری تشدید مغناطیسی در کاربردهای سرطان، تصویربرداری مغزی-عصبی-نخاعی و تصویربرداری سیستم اسکلتی-عضلانی اولویت‌های پژوهشی این استاد دانشگاه است.
وی در این فیلم به دلایل رفتن خود از ایران و نیز بازگشت مجدد خود اشاره کرد. دکتر سلیقه راد در سال ۱۳۸۰ برای تحصیل در مقطع دکتری به کشور کانادا مهاجرت کرد و در سال ۱۳۸۵ برای فوق دکتری اول خود به دانشگاه هاروارد آمریکا رفت. پس‌ازآن نیز فوق دکتری دوم خود را در دانشگاه پنسیلوانیا گذراند.
دکتر سلیقه راد در سال ۱۳۹۰ مجدداً به ایران بازگشت و در پاسخ به سوال دلیل بازگشتش به ایران می گوید: مهم‌ترین سوال این است که چرا نباید به ایران بازگردیم؟ مگر غیرازاین است که تمام افراد به داشتن یک خانه و یک وطن نیاز دارند چرا که این نیاز در ذات و فطرت انسان است. اکثر افرادی که از ایران مهاجرت می‌کنند و برنمی‌گردند به این دلیل است که از یک سری شرایط سخت خسته می‌شوند چرا که تحمل انسان‌ها به یک اندازه نیست. این در حالی است که تمام آن‌ها واقعاً عاشق وطن خود هستند و فقط دلخورند و اذیت شده‌اند. درواقع مسیر رشد و تعالی انسان‌ها به شکل عجیبی به فرهنگ و زبان آنها گره خورده است. میان اندیشه و زبان فاصله زیادی نیست. پس اگر افراد را در یک فرهنگ و زبان دیگر بگذاریم تا پیشرفت کنند ناگزیر از یک جایی به بعد این مسیر کند می‌شود و عقیم می‌ماند؛ بنابراین سوال واقعی این است که چرا افراد نباید به کشور خود بازگردند؟
نکته‌ای که افراد هنگام بازگشت خود باید توجه داشته باشند این است که در نظر بگیرند که شرایط واقعاً ممکن است سخت باشد و ببیند آستانه تحمل آن‌ها چقدر است. ولی زمانی که به ارزش واقعی بازگشت خود به وطن و تحمل سختی‌ها برای ساختن مسیر و پیشرفت در کشور خود را درک کنند، آن زمان است که تحمل دشواری‌ها راحت‌تر می‌شود. من قبل از اینکه به ایران برگردم حدود دو سال این موضوع را بررسی کردم و در مورد آن فکر کردم. درنهایت این تصمیم یعنی بازگشت به ایران که از ابتدا در ذهنم بود را نهایی و عملی کردم. با ورودم به ایران واقعاً کسی نبود که مرا حمایت و راهنمایی یا کمک کند. ولی تلاش و پشتکار و ایستادگی مسیر را ساختم. چراکه به ارزش این کار پی برده بودم. درواقع به نظر من افراد نباید فکر کنند که چه امکاناتی برای آن‌ها در کشور وجود دارد. بلکه باید فکر کنند چگونه می‌توانند امکانات را در کشور ایجاد کنند. این مسئله در مردم کشورهایی مانند ژاپن و آلمان بارز است. من دوستان زیادی در این کشورها دارم که واقعاً می‌بینم ارزش کشور خود را درک کرده‌اند و در هر جای دنیا که باشند درنهایت به کشور خود بازمی‌گردند و برای آبادانی آن تلاش می‌کنند. من واقعاً امیدوارم که روزی نسلی تربیت شود که این ارزش‌ها هم ایجاد و هم درک کند.
تنظیم: حانیه مبارک سالاری‎

مصاحبه ایرنا با دکتر سلیقه راد در خصوص اهمیت پژوهش
ایرنا: فعالیت پژوهشکده در چه زمینه‌هایی است و چه دستاوردهایی تاکنون به دست آورده است؟
-سلیقه راد: در این پژوهشکده در زمینه فناوری و تجهیزات پزشکی فعالیت می‌شود و به تولید و توسعه تجهیزات پزشکی، تکنیک تصویربرداری سلول مولکولی و رباتیک پزشکی پرداخته شده است. در این پژوهشکده از زمان تاسیس تاکنون بیش از ۵۰۰ مقاله با درجه‌های مناسب در مجلات ملی و بین‌المللی چاپ و بیش از ۱۸ ثبت بین‌المللی انجام شده است. همچنین بیش از ۳۵ مرکز بین‌المللی با این پژوهشکده همکاری می‌کنند. این پژوهشکده تاکنون ۲۴ محصول تولید کرده است که در بازار به فروش می‌رسد.

-ایرنا: این مرکز درباره بهبود ارتباط دانشگاه با صنعت چه اقداماتی انجام داده است؟
-سلیقه راد: این دانشگاه با ساخت محصولات گوناگون و فروش آنها در بازار توانست خود را به عرصه صنعت نزدیک کند. جراحی راهبردی محصولی تولید این پژوهشکده در بازار است که به‌نوعی تصاویر قبل از عمل با لحظه عمل را روی‌هم می‌اندازد و جراح نشان می‌دهد که در چه موقعیتی در حین عمل قرار دارد.
تکنیک‌های آنالیز در تصویربرداری ام آر آی نیز از دیگر محصولات ساخته شده توسط این پژوهشکده است که کمک‌کننده رادیولوژیست در تصویربرداری است.
رباط جراح از راه دور، محصولات مرتبط به تصویربرداری ازجمله گاماکمرا، مایکرو سیتی و مایکرو ام آر آی و بسیاری دیگر از تولیدات این پژوهشکده به شمار می‌آید که در بازار پزشکی مورداستفاده متخصصان قرار می‌گیرد.
محصولاتی در این پژوهشکده تولید شده که در صنعت نفت، تولیدات شیمی و نساجی و داروسازی کاربرد دارد. ازاین‌رو قرار است همکاری‌هایی با سازمان‌های مرتبط با این صنایع برقرار شود.

-ایرنا: نوسانات نرخ ارز در سال گذشته چه تاثیری بر روند انجام پژوهش‌ها داشته است؟
-سلیقه راد: در برخی از پژوهش‌ها از مواد گرانی مانند نانو متریال، مواد شیمیایی و آزمایشگاهی استفاده می‌شود که خرید آنها با دشواری روبه‌رو شده است. برای توسعه به مواد اولیه و خام در پژوهش نیاز است که باید به دلار خریداری شود که با افزایش نرخ ارز قدرت خرید صنایع بالا و پایین می‌شود.
دانشگاه علوم پزشکی تهران برای حل این مشکل عدد گرنت ها را حتی تا دو برابر در برخی از پژوهش‌ها افزایش داده، اما بازهم افزایش قیمت ارز محدودیت‌هایی را ایجاد کرده است؛ چراکه هرگونه نوسان ارزی ۱۰۰ در صد بر عملکرد ما تاثیر مستقیم دارد. آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز تا حدود بسیاری برای تصویربرداری انسان سوبسید در نظرگرفته است.

-ایرنا: آیا در مرکز تحقیقات تصویربرداری سلولی و مولکولی از دانشجویان در انجام پژوهش‌ها استفاده می‌شود؟
-سلیقه راد: در این مجموعه حدود ۱۶ استاد و بالغ‌بر صد دانشجوی دوره دکتری مشغول به کار هستند. هر استاد با دانشجویان خود مشغول انجام پژوهش‌های مختلف می‌شود.

-ایرنا: در مرکز تحقیقات تصویربرداری سلولی و مولکولی سالانه چه مقدار پژوهش انجام می‌شود؟
-سلیقه راد: در مجموعه سالانه ۳۵ تا ۴۰ پژوهش توسط استادان و دانشجویان انجام می‌شود و هر استاد به‌طور تقریبی ۲ پژوهش را شروع به کار می‌کند.

-ایرنا: بزرگ‌ترین موانعی که پژوهش‌ها را با اختلال مواجه می‌کند، چیست؟
-سلیقه راد: هر پژوهش به یک اکوسیستم، هر اکوسیستم به یک فرهنگ و فرهنگ نیز به درک نیازمند است. به نظرم مهم‌ترین عامل توقف پژوهش در دانشگاه‌ها عدم نیاز به امور تحقیقاتی در فرهنگ مردم است. ذهن پویا و مسئولیت‌پذیر دانشجویان درون خانه‌ها و توسط خانواده‌ها تربیت می‌شود. در بسیاری از مواقع با دانشجویانی روبه‌رو می‌شویم که تنها برای گرفتن مدرک و مهاجرت به خارج از کشور در دانشگاه‌ها حضور دارند. اگر خانواده‌های دانشجویان با رویکردی منطقی ارزش مدرک را به فرزندان خود بیاموزند، دانشجویان با آمادگی بیشتری وارد دانشگاه و امور پژوهشی می‌شوند. باید برای حل این مشکل با انجام کارهای فرهنگی به پژوهشگران بها داده شود تا در جامعه بیشتر دیده شوند. با ارج نهادن به پژوهشگران و حمایت‌های معنوی و پس‌ازآن مالی می‌توان به ترویج پژوهش در کشور کمک کرد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی سهم پژوهش از درآمد ناخالص ملی را چهار درصد در نظر گرفته‌اند که در عمل این عدد به سه‌دهم می‌رسد که این رقم برای کشور یک فاجعه و شکست است. اگر تفکر مردمی اصلاح شود و در جامعه برای پژوهش ارزش قائل شوند، بی‌شک نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی سهم بیشتری از بودجه ناخالص ملی را هم به پژوهش اختصاص می‌دهند.