دکتر خانیان رئیس موسسه تحقیقات علوم دامی کشور در مصاحبه اختصاصی با روابط عمومی سازمان، دستیابی به دانش فنی فرمولاسیون تغذیه دام با علوفه کم آب بر ، را از دستاوردهای مهم تحقیقاتی این موسسه در سال جاری برشمرد

دکتر اسماعیل خانیان رئیس موسسه تحقیقات علوم دامی در مصاحبه اختصاصی با روابط عمومی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی با محوریت ارائه گزارش عملکرد پایان سال در اسفند ۹۷، تحقیقات در زمینه تغذیه دام با تاکید بر علوفه کم آب بر را از جمله رویکرد های مهم پژوهشی موسسه برشمرد که تهیه فرمولاسیون های غذایی بدین منظور ویژه مناطق خاص دامپروری موجب بهبود عملکرد دامداران و ارتقای سطح معیشت آنان شده است.
دکتر اسماعیل خانیان رئیس موسسه تحقیقات علوم دامی کشور در پاسخ به این سوال که دستاوردهای مهم موسسه در سال جاری چه بوده است بیان داشت: تحقیقات بر روی علوفه کم آب بر و معرفی آن به عنوان کشت دوم به منظور ارتقای بهره وری تولید، "تهیه فرمولاسیون کنسانتره جیره پرواری با استفاده از گیاه سمر و ضایعات خرما"، "دانش فنی فرمولاسیون جیره غذایی بره های تازه متولد شده (استارتر) و فرمولاسیون  تغذیه دام ها در مراحل مختلف زندگی"، "دانش فنی اصلاح نژاد به روش انتخاب ژنومیک" از جمله مهم ترین دستاوردهای  تحقیقاتی موسسه در سال جاری بوده است.
وی تحقیقات بر روی علوفه کم آب بر را با توجه به نیاز مبرم کشوردر تامین علوفه مورد نیاز دام، از مهم ترین رویکردهای پژوهشی موسسه برشمرد و بیان داشت : تغییر اقلیم و ضرورت مدیریت صحیح منابع از یک سو و هزینه های هنگفت پرورش دام که بخش اعظم آن به تامین علوفه مربوط می شود از سوی دیگر، رویکرد پژوهشی موسسه را به سمت تحقیقات بر روی استفاده از علوفه های کم آب بر سوق داده است تا بتوان علی رغم کاهش مراتع، وابستگی به واردات علوفه را کاهش داده و نیاز داخل را تامین کرد. در راستای تامین علوفه داخلی سعی ما بر این است روی کشت علوفه هایی کار کنیم که با کشت هایی که برای خوراک انسان ضروری است در رقابت نباشد برای مثال کشت سورگوم علوفه ای، ارزن علوفه ای، نخود علوفه ای که در حال حاضر در اراضی شمال کشور به عنوان کشت دوم می تواند کاشته شود .
دکتر خانیان در پاسخ به این سوال که موسسه در خصوص مدیریت تغذیه دام چه تحقیقاتی اجرا کرده است بیان داشت: مدیریت تغذیه دام به این منظور که چه غذایی چه موقع و با چه فرمولی باید در اختیار دام قرار بگیرد از دیگر رویکردهای مهم پژوهشی موسسه است  در زمینه مدیریت تغذیه است که تحقیقات متعددی در این زمینه انجام شده در اینجا تنها به ذکر یک پروژه که از سوی مرکز تحقیقات خراسان رضوی در همکاری با عشایر آن منطقه انجام گرفته بسنده می کنم؛ "دانش فنی فرمولاسیون جیره غذایی بره های تازه متولد شده (استارتر)" از سوی دامداران منطقه مورداستقبال فراوانی قرارگرفته و درآمد آنان را تحت تاثیر قرار داده و تحول چشمگیری در سیستم پرورش دام در آن منطقه ایجاد کرده است.
دکتر خانیان ثبت و پایش را از دیگر حوزه های ماموریتی موسسه تحقیقات علوم دامی برشمرد و در توضیح اقدام های انجام گرفته در این زمینه بیان داشت: بر اساس ماده ۱۰ و ۱۷  قانون نظام جامع قانون دامپروری، موسسه تحقیقات علوم دامی موظف به ثبت و پایش دام های بومی است  و این فعالیت در موسسه توسط اساسنامه ای مکان مبنا انجام می شود؛ پایش جمعیت دام های در حال انقراض اولین اولویت اجرای این قانون توسط موسسه تحقیقات علوم دامی  به شمار می رود  که بر این اساس ما می توانیم هر دامی که تلف یا متولد شود را رصد کرده و بدین ترتیب منبع خاصی از جمعیت دامی کشور در رصد ما قراردارد و ارزیابی می کنیم که  چه برنامه ریزی باید  برای حمایت از آن دام صورت گیرد.
دکتر خانیان از اقدام جدید موسسه تحقیقات علوم دامی در زمینه ثبت و پایش تحت عنوان " هویت گذاری و ثبت اسب های کشور" خبر داد و افزود: با توافق صورت گرفته با معاونت امور دامی وزارت جهادکشاورزی  و باتوجه به اینکه دانش تولید نقشه ژنومی واستخراج شجره والدینی در موسسه تحقیقات علوم دامی وجود دارد، تعیین هویت و ثبت شناسنامه اسب های کشور به  موسسه علوم دامی محول شده و با توجه به اینکه حدود ۶ ماه از آغاز این پروژه می گذرد امیدواریم طی چند سال آینده بتوانیم حداقل ۸۰ درصد اسب های بومی کشور را هویت گذاری کنیم.
وی در توضیح اهمیت هویت گذاری اسب های بومی در داخل ایران و ضرورت اجرای آن برای کسب عناوین برتری در مسابقات بین المللی سوارکاری بیان داشت: هویت گذاری و ثبت اسب های کشور پیش از این، با ارسال اطلاعات اسب های بومی ایران به خارج از کشور انجام می شد که مشکلاتی نظیر از دسترس خارج شدن اطلاعات را به همراه داشت که خوشبختانه اکنون این فعالیت در موسسه تحقیقات علوم دامی و در داخل ایران انجام می شود. طی فرآیند هویت گذاری، صفات بیومتری و ژنومیک دام استخراج و در شناسنامه دام ثبت می شود؛ علاوه بر این شجره والدینی دام نیز باید مشخص شود که  با نصب میکروشیپ می توانیم والدین هر کره متولد شده را در چندین نسل بدست آوریم و این اطلاعات نهایتا به صدور یک عدد ۱۵ رقمی شناسایی منجر می شود که اختصاصی هر دام و منطقه است؛ در مورد اسب های بومی ایران، هویت گذاری آن ها باعث ساماندهی نژادهای بومی کشور، بسترسازی برای اصلاح نژاد و انتخاب نژاد اسب های برتر برای مسابقه های کورس بین المللی با عنوان جمهوری اسلامی خواهدشد.
رئیس موسسه تحقیقات علوم دامی  در پاسخ به این سوال که این موسسه در راستای حفظ  ذخایر ژنتیکی دام های روبه انقراض چه تدبیری اتخاذ کرده است بیان داشت: فعالیت دیگر موسسه تحقیقات علوم دامی در زمینه ثبت و پایش حفظ  و نگه داری مواد ژنی دام ها در  زیست بانک و کرایو بانک است؛ در زیست بانک نمونه های  دام در ایستگاه های متعدد در سراسر کشور به صورت زنده نگه داری می شود و در کرایو بانک ، سلول های جانوری دام هایی که در حال انقراض هستند در بانک های سرد نگه داری می شوند؛ بدین ترتیب ذخایر ژنتیکی دام های در معرض خطر انقراض در دوسیستم حفظ و نگه داری می شود و هر زمان که لازم شد می توان با استفاده از آن برای توسعه و اصلاح نژادی آن برنامه ریزی داشت.
وی حفظ و نگه داری ذخایر ژنتیکی دامی را در ارتباط با اصلاح نژاد مهم دانست و خاطر نشان ساخت: شجره والدینی با صفات اقتصادی مشخص و رکورد از میزان تولید هر دام  پایه هی اصلی فرآیند اصلاح نژاد است که وقتی ما از دامی شجره و رکورد داشته باشیم به راحتی می توانیم بر روی به نژادی آن کار کنیم که این موضوع نیز در حفظ ذخایر ژنتیکی ریشه دارد، از آن جایی که اصلاح نژاد پروسه زمان بر و پرهزینه ای است و معمولا اعتبارات دولتی نمی تواند این پروژه ها را حمایت کند موسسه تحقیقات علوم دامی با بومی ساختن دانش فنی اصلاح نژاد بعضی از دام های خاص که نیاز به حمایت بیشتری برای حفظ و نگه داری مواد ژنی دارد این فعالیت را توسط خود دامداران محلی انجام می دهد.
وی در توضیح حفظ و نگه داری دو گونه شتر بافق یزد و گاو سیستانی  با اشاره به دانش فنی ارائه شده از سوی محققان موسسه علوم دامی بیان داشت: گاو سیستانی از بهترین نژادهای گاو گوشتی در دنیا است و متاسفانه در سال های اخیر به دلیل خشک شدن دریاچه هامون که منبع اصلی تغذیه این دام محسوب می شود، رغبت دامداران به پرورش آن کم شده است که موسسه تحقیقات علوم دامی با ارائه حمایت های فنی و مالی به دامداران آن منطقه سعی در حفظ این منبع ژنتیکی در آن منطقه و رونق معیشت دامداران ناحیه سیستان دارد.علاوه بر این  موسسه در زمینه حفظ این گونه جانوری ارزشمند، با احداث ایستگاه تولید جوانه های تولید گاو سیستانی در ناحیه سیستان اقدام به ذخیره ژنتیکی این دام کرده است؛ درمورد شترهای یک کوهانه بافق یزد برنامه اصلاح نژاد آن توسط محققان موسسه علوم دامی اجرا شده است که این دانش فنی تحت عنوان " اصلاح نژاد به روش انتخاب ژنومیک" باهدف پرواربندی در منطقه یزد در حال انجام است.
دکتر خانیان فعالیت های موسسه در تعامل یا مراکز علمی بین المللی و دانشگاه های داخلی را رو به رشد توصیف کرد و بیان داشت: موسسه تحقیقات علوم دامی کشوردر سال جاری در همکاری با دانشگاه slu  سوئد دو پروژه مشترک در زمینه تغذیه دام و حفظ ذخایر ژنتیکی گاوهای ایران در دست اجرا دارد؛ در تعامل با دانشگاه های داخل کشور در سال جاری در ارتباط با دانشگاه تهران درخصوص تولید رویان از گاوهای دومنظوره و بهبود پروتوکل های فعلی در ایستگاه گاودشت همکاری مشترک داریم. هم چنین در همکاری با دانشگاه تربیت مدرس بر روی تلقیح مصنوعی خروس های در سنین بالای باروری در مزارع پرورش مرغ مادر پروژه مشترک در دست اجرا داریم.
وی در پاسخ به این سوال که موسسه تحقیقات علوم دامی در زمینه آموزش بهره برداران چه اقدام هایی در سال جاری انجام داده است بیان داشت: ایجاد ۱۵ سایت الگویی در زمینه علوفه های کم آب بر، پرورش گاو سیستانی و بهبود پرورش گاومیش در خوزستان ، برگزاری روز ملی مزرعه با هدف توسعه پرورش گاوهای دومنظوره در شمال کشور، روز ملی مزرعه در ناحیه سیستان، تولید اپلیکیشن، نرم افزار و تالیف دستنامه، اعزام اعضای هیات علمی به عنوان مدرس به کلاس های ترویجی در زمینه استفاده از برگ چغندر در تغذیه دام و غیره، از جمله اقداماتی است که در همکاری با معاونت ترویج در زمینه آموزش بهره برداران از سوی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور انجام شده است.
دکتر خانیان در پاسخ به این سوال که موسسه تحقیقات علوم دامی در زمینه رفع مشکلات بخش تولید چه رویکردی دنبال می کند بیان داشت: موسسه تحقیقات علوم دامی در پاسخ به نیاز بخش اجرا تعامل مطلوبی با معاونت امور دام وزارت جهادکشاورزی دارد که از جمله  پروژه های شاخص انجام شده در این زمینه می توان به "اصلاح نژاد مرغ بومی" اشاره کرد که  این پروژه بسیار زمان بر بوده و نزدیک به ۱۵ سال است که به طول انجامیده و خوشبختانه تاکنون ثمرات خوبی داشته است. علاوه بر این در سال جاری سایر پروژه های مشترک می توان به  "اصلاح نژاد اردک بومی  در گیلان" ، "تدوین سند علوفه های کم آب بر"، "سند زنبور داری"، "سند آب"، "پایش تلاقی گوسفندهای رومانف با گوسفند بومی"، "بررسی و پایش اسپرم های وارداتی و غربالگری آن ها "، "توسعه مرغداری در کشور با مشخص نمودن مناطق مستعد خطر و بیماری برای پرورش طیور" در همکاری با معاونت امور دام انجام شده است .
ضمن ارج نهادن به خدمات ارزنده محققان موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، از دکتر اسماعیل خانیان رئیس این موسسه مهم تحقیقاتی به سبب حضور در دفتر روابط عمومی سازمان و انجام این مصاحبه اختصاصی قدردانی کرده و برای ایشان و همکاران ارجمندشان آرزوی موفقیت روزافزون داریم.

روابط عمومی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی