'اعمال شب و روز اول ماه رجب '
'شب اول ماه رجب'
این شب، شب شریفى است و در آن چند عمل وارد شده است:
۱-  وقتی هلال ماه دیده شد فرد بگوید:
'اللَّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَیْنَا بِالْاَمْنِ وَ الْاِیمَانِ وَ السَّلامَهِ وَ الْاِسْلامِ رَبِّى وَ رَبُّکَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ.'
و از حضرت رسول(ص) منقول است که چون هلال رجب را مى ‏دید می گفت: اللَّهُمَّ بَارِکْ لَنَا فِى رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ رَمَضَانَ وَ اَعِنَّا عَلَى الصِّیَامِ وَ الْقِیَامِ وَ حِفْظِ اللِّسَانِ وَ غَضِّ الْبَصَرِ وَلا تَجْعَلْ حَظَّنَا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ.
۲- غسل.
حضرت رسول اکرم(ص) فرموده‌اند هر کس ماه رجب را درک کند و اول و وسط و آخر آن ماه را غسل نماید، از گناهان خود پاک می‌شود مانند روزى که از مادر متولد شده است.
۳- زیارت امام حسین(ع).
۴- بعد از نماز مغرب بیست رکعت، یعنی ۱۰ تا دو رکعتی نماز گزارده شود. تا خود، اهل، مال و اولادش محفوظ بماند و از عذاب قبر در پناه باشد.
۵- بعد از نماز عشاء دو رکعت نماز گزارده شود بدین نحو:
در رکعت اول حمد و الم نشرح یک مرتبه و توحید سه مرتبه و در رکعت دوم حمد و الم نشرح و توحید و معوذتین خوانده شود و پس از سلام، سى مرتبه لا اِلَهَ اِلا اللهُ بگوید و سى مرتبه صلوات بفرستد تا حق تعالى گناهان او را بیامرزد مانند روزى که از مادر متولد شده است.
'روز اول رجب'
این روز، روز شریفى است و برای آن چند عمل ذکر شده است:
۱- روزه .
روایت شده که حضرت نوح(ع) در این روز به کشتى سوار شد و به کسانى که همراه او بودند امر فرمود روزه بگیرند که هر کس این روز را روزه بگیرد، آتش جهنم یک سال از او دور شود .
۲- غسل .
۳- زیارت امام حسین(ع).
از امام جعفر صادق(ع) روایت شده است که هر کس امام حسین (ع) را در روز اول رجب زیارت کند، خداوند او را بیامرزد. البته قابل ذکر است که زیارت از راه دور هم مورد قبول است ان شاءالله

'اعمال مشترک ماه مبارک رجب'
اینها اعمالی است که انجام دادن آنها متعلق به همه ماههاست و اختصاصى به روز معینی ندارد و آن چند مورد است :
۱- در تمام ایام ماه رجب دعای ذیل را که روایت شده امام زین العابدین(ع) در حجر در غره خواندند، خوانده شود:
'یَا مَنْ یَمْلِکُ حَوَائِجَ السَّائِلِینَ وَ یَعْلَمُ ضَمِیرَ الصَّامِتِینَ لِکُلِّ مَسْاَلَهٍ مِنْکَ سَمْعٌ حَاضِرٌ وَ جَوَابٌ عَتِیدٌ اللَّهُمَّ وَ مَوَاعِیدُکَ الصَّادِقَهُ وَ اَیَادِیکَ الْفَاضِلَهُ وَ رَحْمَتُکَ الْوَاسِعَهُ فَاَسْاَلُکَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَقْضِىَ حَوَائِجِى لِلدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ اِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَىْ‏ءٍ قَدِیرٌ .'
۲- دعایی را که از امام صادق(ع) روایت شده، خوانده شود:
'خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَیْرِکَ وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ اِلا لَکَ وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ اِلا بِکَ وَ اَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ اِلا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ بَابُکَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِینَ وَ خَیْرُکَ مَبْذُولٌ لِلطَّالِبِینَ وَ فَضْلُکَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِینَ وَ نَیْلُکَ مُتَاحٌ لِلْآمِلِینَ وَ رِزْقُکَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاکَ وَ حِلْمُکَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاکَ عَادَتُکَ الْاِحْسَانُ اِلَى الْمُسِیئِینَ وَ سَبِیلُکَ الْاِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِینَ اللَّهُمَّ فَاهْدِنِى هُدَى الْمُهْتَدِینَ وَ ارْزُقْنِى اجْتِهَادَ الْمُجْتَهِدِینَ وَلا تَجْعَلْنِى مِنَ الْغَافِلِینَ الْمُبْعَدِینَ وَ اغْفِرْ لِى یَوْمَ الدِّینِ '
۳- از امام صادق (ع) روایت شده که در ماه رجب این خوانده شود:
'اللَّهُمَّ اِنِّى اَسْاَلُکَ صَبْرَ الشَّاکِرِینَ لَکَ وَ عَمَلَ الْخَائِفِینَ مِنْکَ وَ یَقِینَ الْعَابِدِینَ لَکَ اللَّهُمَّ اَنْتَ الْعَلِىُّ الْعَظِیمُ وَ اَنَا عَبْدُکَ الْبَائِسُ الْفَقِیرُ اَنْتَ الْغَنِىُّ الْحَمِیدُ وَ اَنَا الْعَبْدُ الذَّلِیلُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ امْنُنْ بِغِنَاکَ عَلَى فَقْرِى وَ بِحِلْمِکَ عَلَى جَهْلِى وَ بِقُوَّتِکَ عَلَى ضَعْفِى یَا قَوِىُّ یَا عَزِیزُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْاَوْصِیَاءِ الْمَرْضِیِّینَ وَ اکْفِنِى مَا اَهَمَّنِى مِنْ اَمْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ یَا اَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ'
۴- از حضرت رسول اکرم(ص) روایت شده که هر کس در ماه رجب صد مرتبه بگوید'اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِى لا اِلَهَ اِلا هُوَ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ'  و آن را به صدقه ختم فرماید حق تعالى براى او به رحمت و مغفرت و کسى که چهار صد مرتبه بگوید بنویسد براى او اجر صد شهید عطا فرماید.
۵- از نبی مکرم اسلام روایت است: کسى که در ماه رجب هزار مرتبه 'لا اِلَهَ اِلا اللهُ' بگوید خداوند عز و جل براى او صد هزار حسنه عطا کند و براى او صد شهر در بهشت بنا فرماید .
۶- روایت است کسى که در رجب در صبح هفتاد مرتبه و در شب نیز هفتاد مرتبه بگوید'اَسْتَغْفِرُ اللهَ وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ' و پس از اتمام ذکر، دست‌ها را بلند کند و بگوید: 'اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِى وَ تُبْ عَلَىَّ' اگر در ماه رجب بمیرد خدا از او راضى باشد و به برکت ماه رجب، آتش او را مس نکند .
۷- در کل این ماه هزار مرتبه ذکر' اَسْتَغْفِرُ اللهَ ذَا الْجَلالِ وَ الْاِکْرَامِ مِنْ جَمِیعِ الذُّنُوبِ وَ الْآثَامِ ' گفته شود؛ تا خداوند رحمان او را بیامرزد .
۸ - سید بن طاووس در اقبال از حضرت رسول اکرم(ص) فضیلت بسیاری براى خواندن سوره قل هو الله احد نقل کرده است که ده هزار مرتبه یا هزار مرتبه یا صد مرتبه در این ماه تلاوت شود. و نیز روایت کرده که 'هر کس در روز جمعه ماه رجب صد مرتبه سوره قل هو الله احد را بخواند براى او در قیامت نورى شود که او را به بهشت بکشاند.'
۹- سید بن طاووس از حضرت رسول اکرم(ص) روایت کرده که هر کس در روز جمعه ماه رجب، مابین نماز ظهر و عصر، چهار رکعت نماز بگزارد و در هر رکعت حمد یک مرتبه و آیه الکرسى هفت مرتبه و قل هو الله احد پنج مرتبه بخواند، و  سپس ده مرتبه بگوید'اَسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذِى لا اِلَهَ اِلا هُوَ وَ اَسْاَلُهُ التَّوْبَهَ' حق تعالى براى او از روزى که این نماز را گزارده تا روزى که بمیرد هر روز هزار حسنه به او عطا فرماید، و او را به هر آیه‌ای که خوانده شهرى در بهشت از یاقوت سرخ و به هر حرفى قصرى در بهشت از دُرّ سفید دهد و تزویج فرماید او را حورالعین و از او راضى شود .
۱۰- سه روز از این ماه را که پنجشنبه و جمعه و شنبه باشد روزه گرفته شود. زیرا که روایت شده هر کس در یکى از ماه‌هاى حرام، این سه روز را روزه بدارد حق تعالى براى او ثواب نهصد سال عبادت بنویسد.
۱۱- از حضرت رسول اکرم(ص) روایت شده است که هر کس در یک شب از شب‌هاى ماه رجب ده رکعت نماز به این نحو که در هر رکعت حمد و قل یا ایها الکافرون یک مرتبه و توحید سه مرتبه بخواند، خداوند گناهان او را می‌آمرزد.

گردآوری و تنظیم: بهلولی
برگرفته از مفاتیح الجنان