بسم الله الرحمن الرحیم

اِنَّا اَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ / فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ / اِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الابْتَرُ

عرض سلام وتبریک پیشاپیش دارم به مناسبت میلاد با سعادت یگانه بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا (س) و خدا را شکر می کنم که این توفیق شامل حال من شد در این جمع صمیمی، باصفا که مزین به نام مادر شده است، حضور یابم و از خدا می خواهیم این ایام ، همراه با سلامتی، بهروزی، شادکامی و برکت باشد برای همه شما عزیزان و ملت شریف ایران. خیر مقدم عرض می کنم خدمت میهمانان گرامی و همه حضار این جمع از اساتید، کارکنان و دانشجویان.

روز بیستم جمادی الثانی مطابق با ولادت اُسوه مادران عالم، حضرت فاطمه زهرا علیها السلام و روز مادر و تکریم از شخصیت والای این عطیه الهی می باشد. از برگزار کنندگان این مراسم کمال تشکر دارم که همت کرده اند تا این گردهمایی برگزار شود هرچند برگزاری روز مادر در این روز بنا به وضعیت میهمانان گرامی و از روی ناچاری، یک هفته قبل از روز رسمی بزرگداشت مادر انتخاب شده است؛ ولی بر حسب اتفاق مصادف شده است با روز بزرگداشت مقام زن و مادر در فرهنگ ایرانی که بنا به روایت و تقویمی کهن، ۲۹ بهمن روز زن در فرهنگ ایرانی است و بنا به روایت و تقویمی دیگر روز ۵ اسفند.

مادر ریحانه هستی و مظهر جمال الهی است. مادر است که به دنیا می­آورد، می­پروراند و شخصیت می ­دهد. باران محبتش، شکوفه ­های عشق و همدلی در خانه می­ رویاند و لطافت بی ­مانند روحش، طراوت و نشاط را در قلب زندگی می­ پراکند .

پیامبر عظیم الشان اسلام، حضرت محمد صلی الله علیه و آله درباره مقام و منزلت حقیقی مادر می فرمایند: بهشت زیر پای مادران است .» و در مقامی دیگر فرموده اند: جای قدم­های مادران باغی از باغهای بهشت است». هنگامی که از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله در مورد قدردانی از مقام مادر سوال شد، آن حضرت فرمود: «هیهات! هیهات! که بتوانی حق مادر را ادا کنی . هر آینه اگر به اندازه ریگ های بیابان و دانه های باران به مادر خدمت کنی و از وی قدردانی کرده و بنده وار در پیش او بایستی، این همه خدمات تو به اندازه زحمات وی در هنگامی که در رحم او بودی و سنگینی تو را تحمل می کرد، نخواهد بود.

امام صادق علیه السلام فرمود: مردی به حضور رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله آمده و عرضه داشت: ای رسول خدا! به کدام یک از بستگانم نیکی کنم؟ فرمود: به مادرت . مرد پرسید: بعد از آن؟ فرمود: به مادرت . برای بار سوم پرسید: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: مادرت. در نوبت چهارم حضرت فرمود: به پدرت نیکی کن! این سخنان گهربار رسول بزرگوار اسلام صلی الله علیه و آله نشان دهنده مقام و منزلت مادر در اسلام است.

امام سجاد علیه السلام با توجه به نقش حیاتی مادر در پرورش و رشد فرزندان، به جایگاه  مادر اشاره کرده و فرزندان را اکیدا به رعایت آن سفارش می کند: «حق مادرت آن است که بدانی، او تو را حمل کرد به گونه ای که هیچ کس، دیگری را چنین حمل نمی کند و از شیره جانش به تو بخشید که هیچ کس به دیگری نمی بخشد و با تمام وجودش از تو نگهداری کرد و برایش مهم نبود که خودش گرسنه بماند و به تو غذا بدهد، خود تشنه باشد و به تو آب بیاشامد، خودش برهنه باشد و به تو لباس بپوشاند، خودش در مقابل آفتاب باشد و تو را زیر سایه نگه دارد، از خواب خود به خاطر تو چشم بپوشد. او تو را از گرمای تابستان و سرمای زمستان حفظ کرد . مادر همه این رنجها را تحمل کرد تا تو برای او باشی . تو توانایی شکرگزاری از مادرت را نداری، مگر با یاری و توفیق خداوند متعال».

ادبیات و فرهنگ گذشته ما نیز با تقدیر از مقام مادر پیوندی ناگسستنی دارد مثلا می توان به عنوان نمونه به حکایتی در گلستان سعدی اشاره کرد که می گوید: «وقتی به غرور جوانی، بانگ بر مادر زدم، دل آزرده به کنجی نشست و گریان همی گفت: مگر خُردی فراموش کردی که درشتی می کنی؟

چه خوش گفت زالی به فرزند خویش چو دیدش پلنگ افکن و پیلتن

گر از عهد خُردیت یاد آمدی که بیچاره بودی در آغوش من

نکردی در این روز بر من جفا که تو شیر مردی و من پیرزن

انقلاب اسلامی نیز در جهان پرطمطراق امروز که فرهنگ مبتذل غربی که ارکان خانواده در آن به سست ترین زمان خود رسیده است، به تبعیت از تعالیم قرآن و سیره معصومین راه جدیدی را پیش روی زن ایرانی گشود؛ راهی که به دور از افراط و تفریط و به دور از ابتذال و تحجر است در این ایام که مصادف با چهل سالگی انقلاب اسلامی است، فرصت مناسبی است که ارزیابی کنیم و ببینیم که وضعیت موجود زن ایرانی چه نسبتی و رابطه ای با این راه جدید  دارد و چقدر دوری کرده ایم از افراط و تفریط ها و چقدر نزدیک شدیم به افراط و تفریط یا ابتذال و تحجر.

در آموزه های دینی در احادیث و روایات، قوانین موضوعه و در فرهنگ کهن ما، جایگاه این عطیه الهی یعنی مادر و زن مشخص است اما آنچه که مهم است بحث عمل بدان است و اینکه ما تا چه اندازه توانسته ایم این مضامین بزرگ و آسمانی را در رابطه با گرامی داشت جایگاه مادر و زن پیاده کنیم و بتوانیم در آینده با برنامه ریزی درست برای پر کردن فاصله ها، رفع خلاء ها و کوتاهی هایی که وجود دارد، قدم های اساسی برداریم و ان شاء الله سعی کنیم به سمت اثر بخشی حرکت کنیم فراتر از صرف اجرای برنامه های نمادین.

نگاه ویژه به زن در جمهوری اسلامی باعث شده است که «در هیچ دوره­ای مانند امروز، زنان محقق، دانشمند، متفکر، ادیب، هنرمند و فعال در عرصه­های مختلف سیاسی و اجتماعی در کشور وجود نداشته باشد.» رهبر فرزانه انقلاب، با انتقاد از نگاه پر اشتباه غرب که سعی دارد زن را از ویژگی فطری خود دور سازد و به کپی دوم مرد تبدیل کند می­فرمایند: «این نگاه، کسر شان زنان است؛ چرا که «زنِ کامل» بودن که همان نقش مهم مادری و همسری و قوام بخشی به خانواده و تربیت نسل بعد و جوانان و آینده سازان با کسب علم و آگاهی و دانش های مرتبط و ضروری آن است ، در مواردی از «مردِ کامل» بودن هم بالاتر و پر ارزش­تر است. رهبر معظم انقلاب می فرمایند: «تاکید اسلام بر اهمیت بی­نظیر نقش زن در خانواده، به هیچ وجه به معنای مخالفت با حضور زنان در عرصه­های مختلف نیست، بلکه به معنای اصالت و اولویت «نقش مادری و همسری» در مقابل دیگر فعالیت­ها و نقش­هاست.

زنان باید بتوانند نقش های چندگانه محوری و بسیار مهم خودشان را به درستی ایفا کنند یعنی هم در مسئولیت های خانوادگی به عنوان مادر و اولین رکن تربیتی جامعه و هم در مسئولیت های اجتماعی و این حضور چند گانه مفید، نیاز به مقدماتی دارد که باید تلاش شود تا هیچ کدام از نقش های زنان فدای دیگری نشود و ما بتوانیم از این توانمندی های چندگانه زنان به نحو احسن برای پیشبرد برنامه های توسعه و پیشرفت حال و آینده کشور بهره ببریم.

در ایران نیز چون دیگر جوامع پیشرفته، دولت و ملت برای توسعه و رسیدن به افق های بلند مدت و چشم اندازهای سعادت، نیاز به همدلی و همزبانی دارند، و این همدلی و همزبانی باید از درون خانه ها شروع شود و از این حیث، نقش مادران بسیار پررنگ و کلیدی است که به عنوان اولین معلمان و آموزگاران خانواده و فرزندانشان می توانند بسیار تاثیر گذار باشند و آهنگ وحدت و یکدلی برای توسعه و پیشرفت کشور، باید ابتدا در خانواده ها ساخته و نهایتا در اجتماع نواخته شود.

با توجه به نقش تربیتی بالای مادران، ضروری و لازم به نظر می رسد که دختران ما، قبل از ازدواج و در ضمن آموزش های رسمی، با وظایف مادری بیشتر و بهتر آشنا شوند؛ اگر این وظیفه خطیر را امروز خوب انجام دادیم فردا نسلی تربیت خواهد شد و متولی امور کشور خواهد شد که کشور ما را به اوج پیشرفت و توسعه و رفاه و اخلاق و انسانیت خواهد رساند و هر گونه کوتاهی در این امر فردای کشور ما را گرفتار انحطاط خواهد کرد.

درباره ضرورت آموزش و پرورش و وضعیت آموزشی و معیشتی معلمان مدارس بسیار سخن گفته شده است، اما متاسفانه درباره نقش و جایگاه تربیتی مادر که بسیار مقدم و مهم تر از معلم است؛ چندان توجهی نشده و چه بسا آسیب هایی که از این بی توجهی و کوتاهی ها خورده ایم و اگر غفلت ادامه یابد زیان های غیرقابل جبرانی متوجه کشور و فرهنگ ما خواهد شد.

اکنون وقت آن است تا مادران فردا و اولین مربیان کودکان فردایمان را دریابیم و برای این سرمایه های عظیم که مبادی تمدن و فرهنگ فردایمان هستند، هزینه بیشتری کنیم و وقت بیشتری بگذاریم. بی شک سعادت و شقاوت فردای مملکت ما در دستان این دانشجویان دختر است که اکنون با تمام وجود برای آموختن در دانشگاه گرد آمده اند و چه فرصتی از این بهتر که بتوان اصول تعلیم و تربیتی و فرزند پروری که جایش در تمام تحصیلات رسمی و غیر رسمی ما تقریبا خالی است به این دانشجویان یاد داد.

بنده از متولیان مربوطه در دانشگاه از جمله معاونان آموزشی و فرهنگی و اساتید محترم می خواهم که به این امر مهم توجه بیشتری کنند و مطمئن باشند که در این راه هر هزینه ای که می کنند به شکل چند هزار برابرش، فردا به ما و میهن سربلندمان بازمی گردد. بدین منظور پیشنهاد می شود از همین امروز کمیته ای برای بررسی و چگونگی راهکارهای عملیاتی شدن این نوع آموزش ها در این دانشگاه تشکیل شود و مطالعات مقدماتی و هدفمند خود را آغاز کند؛ نیازی نیست که ما منتظر بمانیم که در مرکز یا استان چه تصمیمی برای ما می گیرند و بخشنامه می کنند تا ما متولی اجری آن شویم؛ خود می توانیم با در دستور کار قرار دادن امرِ مهمِ آموزشِ دختران امروز و مادران فردا، الگویی برای دیگر دانشگاه ها و نهادها شویم و بنده نیز از هیچ تلاشی برای اجرای مصوبات مفید و تصمیمات آن کمیته کوتاهی نخواهم کرد. چون اگر نیک بنگریم، هر دستاورد بزرگ و کوچک در جهان را مدیون مادری خواهیم یافت که صفا و صداقت و صبر و مهم تر از همه علم و تخصصش در فرزند پروری، منتج به این دستاوردها  شده است. در جاده زندگیِ هر دانشمند صاحب نام یا مصلح جهانی، ردپای زنی را خواهیم دید که یا مادری فداکار است یا همسری شایسته و یا خواهری غم­خوار. بله زن همان است که امام خمینی(ره) می­فرماید: مربی جامعه و پرورش دهنده زنان و مردان و رهبران و مدیران آینده این سرزمین.

در اینجا بد نیست یادی شود از فداکاری و صبوری مادران شهید؛ مادرانی که حاصل همه تلاش و زحمت ایام جوانی خود را با ایثار تمام به جبهه های دفاع از این سرزمین فرستادند و جگرگوشه هایشان را تقدیم امنیت و تمامیت ارضی این آب و خاک کردند و صبوری شان الگوی ایثار و از خودگذشتگی است و ما هرچه برای این مظاهر استقامت انجام دهیم، ذره ای از ایثار آنان را جبران نکرده ایم. هشت سال دفاع مقدس، یکی از جلوه­های پرفروغ مادران فداکار ایرانی است. آن روزهای پرحماسه، شاهد مادرانی است که در موشک باران شهرها ماندند؛ فرزندان خود را با وجود دشواری­ها و دلبستگی­ها، به سوی جبهه­ها ترغیب و تشویق کردند؛ و با این کار جبهه های جنگ را با نگاه و ایثار عاشقانه­شان سرشار کردند؛ مادران شهیدی است که شور و روحیه ایستادگی را در قلب مجاهدان خدا روشن نگه داشتند؛ چنان­که امام خمینی(ره) به حق فرمود: «اگر زنان شجاع و انسان­ساز از ملّت­ها گرفته شود، ملت­ها به شکست و انحطاط کشیده می­شوند.»

مادرم این سوی جبهه‌های نبرد                                               چشم در کار عشق می‌سوزد

بر لبانش دعای پیروزی است                                                  شال فردای فتح می‌دوزد

والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته