دکتر حسنی رئیس موسسه تحقیقات علوم باغبانی در مصاحبه اختصاصی با روابط عمومی سازمان معرفی ۹ رقم جدید باغی را از مهم ترین دستاوردهای موسسه در سال جاری برشمرد

دکتر داراب حسنی رئیس موسسه تحقیقات علوم باغبانی کشور در مصاحبه اختصاصی با روابط عمومی سازمان با محوریت ارائه گزارش عملکرد پایان سال در بهمن ماه ۹۷، معرفی ارقام جدید باغی و گونه های گل و گیاهان زینتی را از جمله دستاوردهای ارزشمند این موسسه برشمرد که تولیدات باغی کشور توانسته در سایه تنوع بخشی به ارقام موجود رشد چشمگیری داشته باشد.

دکتر حسنی رئیس موسسه تحقیقات علوم باغبانی در پاسخ به این سوال که دستاوردهای مهم  محققان این موسسه در سال ۹۷ چه بوده است، بیان داشت: معرفی ۹ رقم  جدید باغی از مهم ترین دستاوردهای محققان این موسسه در سال جاری بوده است که این یافته ها تا پایان سال به تعداد ۱۵ رقم  افزایش می یابد؛ البته لازم است اینجا به این نکته اشاره شود که رشد ارقام جدید معرفی شده در موسسه مرهون هم افزایی فعالیت های تحقیقاتی پژوهشکده های زیر مجموعه این موسسه نیز بوده است. امسال علاوه بر پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری ، پژوهشکده گل و گیاهان زینتی نیز با معرفی سه رقم جدید تحت عنوان کلی "زنبق متحمل به کم آبی و سازگار با مناطق کشور" در زمینه اصلاح ارقام، ورود کردند.
با توجه به ضرورت توسعه ارقام گیاهان زینتی، محققان این موسسه چه اقدام هایی در این زمینه انجام داده اند؟ محققان به نژادی موسسه در پژوهشکده گل و گیاهان زینتی برای تولید ارقام جدید "زنبق" از حدود ۲۰۰۰ ژنوتیپ این گونه، تعداد ۵۰ نمونه را به عنوان نمونه امیدبخش انتخاب نمودند که در نهایت ۳ رقم از برترین های آن به عنوان رقم جدید معرفی شد. هم چنین در سال جاری در جشنواره گل های داودی که با حضور دکتر ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در شهر محلات برگزار شد، ۸۰۰ رقم ژنوتیپ کشت شده گل داودی مورد بهره برداری قرار گرفت.
دستاوردهای اخیر پژوهشکده های موسسه تحقیقات علوم باغبانی در زمینه تولید ارقام جدید با ارزش اقتصادی بالا در سال جاری چه بوده است؟ محققان موسسه تحقیقات علوم باغبانی در پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری، با همکاری سازمان انرژی اتمی ۴ رقم نارنگی از کلن های رقم کلمانتین معرفی نموده است که مزیتی چون مشکل پربذر بودن رقم اولیه را نداشته و جزو ارقام دیررس به شمار می آید. پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری به تازگی رقمی به نام "زردآلوی سهند" را به باغداران معرفی کرده است که این رقم با تلاش محققان ایستگاه تحقیقات باغبانی آذربایجان شرقی، به عنوان رقمی دومنظوره  و به صورت تازه خوری و یا خشکبار کاربرد دارد. هم چنین ازدیگر مزیت های این رقم می توان به دیر رسی آن اشاره داشت که با حفظ ویژگی بازارپسندی می توان آن را برای دوره طولانی تر به بازارعرضه داشت. معرفی یک رقم "به" با نام "به تا"متحمل به بیماری آتشک نیز، از دیگر ارقام جدید معرفی شده توسط این موسسه در سال جاری است که رقمی پربازده بوده و از نظر تازه خوری کیفیت مطلوبی دارد. هم چنین پروژه های متعدد تحقیقاتی در زمینه گونه های سردسیری مانند انگور، ارقام گل های داودی، عناب و زرشک (مرکز تحقیقات خراسان جنوبی) چای و درختچه "کنار" در دست اجرا است که آخرین مراحل معرفی به عنوان رقم جدید را طی می کند.
دکتر حسنی در ادامه توضیح دستاوردهای مهم موسسه تحقیقات علوم باغبانی در سال جاری به اجرای پروژه سازگاری ارقام خارجی اشاره داشت و افزود: بررسی سازگاری ارقام خارجی از جمله فعالیت های مهم موسسه است که  ویژگی های کمی و کیفی در سازگاری با اقلیم ایران بررسی و برترین رقم ها به باغداران معرفی می شوند؛ در بیان اهمیت اجرای این دسته از پروژه های تحقیقاتی در موسسه می توان برای نمونه به معضل برداشت نارس میوه آناناس اشاره کرد که برای رفع آن در سال ۱۳۹۵ تعداد ۵۰۰۰ نهال آناناس وارداتی بررسی  و پس از انجام کار ارزیابی سازگاری، دستورالعمل کشت و پرورش آن اعلام شد و پس ازترویج این یافته تحقیقاتی، امسال شاهد میوه دهی آن و رفع این معضل از باغات کشور هستیم.
کدامیک از ارقام میوه های باغی از نظر سازگاری ارقام خارجی در سال جاری مورد بررسی قرار گرفته اند ؟ ا ز دیگر فعالیت های موسسه در زمینه بررسی سازگاری ارقام خارجی می توان به فعالیت پژوهشکده تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری اشاره کرد که پس از بررسی ۱۶ رقم خرما در هفت ایستگاه تحقیقاتی ، رقم  "مجول" یا "توری" به باغداران معرفی شد. ارزیابی  ۱۰ رقم جدید "انبه" در زمینه گونه های گرمسیری، معرفی ارقام جدید پرتغال شامل ۲ رقم جدید به نام های"اسپرینگ ناول" و "نیوهال ناول"، معرفی ۴ رقم برتر گیلاس در زمینه درختان هسته دار، بررسی ۱۴ رقم گلابی و  ۵ رقم برترآن در در حوزه میوه های دانه دار نیزاز دیگر ارقام مورد بررسی در این زمینه بوده است.دکتر حسنی هم چنین تنوع بخشی محصولات را از دیگر کارکردهای بررسی و معرفی ارقام خارجی سازگار دانست و یادآور شد: ارقام جدیدی از ریز میوه ها مثل بلوبری یا تمشک ارقامی به کشور وارد شده است که در این زمینه پروژه های بررسی سازگاری و تکثیر آن انجام شده است.
دکتر حسنی در پاسخ به این سوال که موسسه تحقیقات علوم باغبانی چه تعاملاتی با بخش اجرا داشته است بیان داشت: تاکنون موسسه تحقیقات علوم باغبانی در همکاری با معاونت باغبانی طرح های موفقی اجرا کرده است که برای نمونه می توان به اجرای طرح سرشاخه کاری در قالب انعقاد قرارداد همکاری با سازمان جهاد کشاورزی استان همدان اشاره داشت که از مزایای این طرح می توان به دیربرگ بودن پیوند ها و اجتناب از سرمازدگی بهاره، عملکرد بالای ژنوتیپ ها و رسیدن به میوه با کیفیت تر،  یک دست و با ارزش تجاری بیشتر اشاره کرد که در اجرای این طرح، تعدادی از ارقام سازگار شده خارجی که بین ۱۵ الی ۱۸ سال بر روی آنها کار مطالعاتی انجام شده بود، برای کشت در استان همدان معرفی شد. هم چنین در زمینه آموزش آن نیز برنامه ای در دو مرحله، ۱۰۰ نفر در سال ۹۶ و ۱۰۰ نفر برای سال ۹۷ مجموعا ۲۰۰ نفر درنظر گرفته شد که این دو گروه بالغ بر ۳۰ هزار پیوند را در سال جاری به انجام رساند و برای سال آینده پیش بینی می شود بالغ بر ۱۰۰ هزار پیوند در قالب قرارداد با سازمان جهاد کشاورزی استان همدان انجام شود.
وی در ادامه معرفی زمینه گسترده فعالیت های این موسسه، نوسازی ژرم پلاسم  و تولید هسته های اولیه را از جمله برنامه های تکثیری موسسه  دانست و بیان داشت: در این حوزه ۷ پژوهشکده زیر مجموعه موسسه تحقیقات علوم باغبانی به تولید هسته های اولیه ورود پیدا کردند که با تلاش محققان در این زمینه، هم اکنون در سه پژوهشکده مرکبات، میوه های معتدله گرمسیری و گل وگیاهان زینتی، حدود ۶۰ الی ۶۵ رقم هسته اولیه تولید شده و آماده واگذاری به بخش خصوصی و طی مراحل ورود به چرخه تکثیر مواد سالم است.
موسسه تحقیقات علوم باغبانی در سال جاری زمینه تولید پیوندک سالم و به طور کلی سالم سازی تکثیر ارقام باغی چه اقدام هایی انجام داده است؟ در حوزه سالم سازی ارقام جدید گیاهان میوه پروژه مشترکی در قالب همکاری  چهارجانبه با مشارکت موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر، پژوهشگاه بیوتکنولوژی، معاونت باغبانی و دانشگاه تهران پیگیری شد تا از ظرفیت های طرفین د راین زمیه برخوردار شویم. در بحث تولید اندام های تکثیریِ بخشی برای تامین پیوندک سالم نیز پروژه های تحقیقاتی توسط محققان ما در پژوهشکده  های میوه های معتدله و سردسیری، مرکبات و میوه هاب نیمه گرمسیری، گل و گیاهان زینتی و پسته شروع شده تا بخشی از نیاز کشور دراین زمینه تامین شود.
موسسه تحقیقات علوم باغبانی در مشارکت با بخش خصوصی چه رویکری را دنبال می کند؟ زمینه های همکاری با بخش اجرا در زمینه تولیدات باغی بسیار متنوع  است که برای نمونه می توان به تولید ریز میوه ها مثل تمشک و بلوبری اشاره کرد؛ در تکثیر ریزمیوه ها تعداد دوازده قرارداد همکاری با نهالستان های سراسر کشور منعقد شده است که پیش بینی می شود در سال آینده از حدود  ۱۰ رقم حداقل ده هزار نهال تکثیر شده با ازدیاد پله ای نیاز کشور را تامین نماید. فروش ارقام گیاهی به بخش خصوصی و برقرار کردن حق مالکانه از دیگر انواع همکاری با بخش خصوصی است که در این زمینه ، قراردادهایی با بنیاد مستضعفان وبخش خصوصی منعقد شده و تعدادی از ارقام جدید برای تکثیر عمده و تجاری سازی به فروش رسیده است.
دکتر حسنی با اشاره به حوزه فعالیت جدیدی که به تازگی از سوی وزارت جهادکشاورزی به پژوهشکده چای کشور به عنوان یکی از پژوهشکده های تابعه این موسسه محول شده است بیان داشت: نظارت بر محصول چای و ارزیابی نمونه ها و بررسی تعیین انواع داخلی و خارجی اخیرا از سوی وزارت جهاد کشاورزی به پژوهشکده چای کشور واگذار شده است که تاکنون،  حدود ۲۷۳ نمونه چای  بالغ بر  ۴۴۰۰ تن چای سبز توسط این پژوهشکده از نظر کیفیت و مبدا تولید ارزیابی و نتایج آن اعلام شده است.
وی با اشاره به سایر فعالیت های جنبی موسسه تحقیقات علوم باغبانی در معرفی دستاوردهای محققان این مجموعه مهم تحقیقاتی، بیان داشت: موسسه تحقیقات علوم باغبانی همه ساله با حضور درنمایشگاه های متنوع تخصصی ، اقدام های موثری در معرفی دستاوردهای تحقیقاتی خود بعمل آورده که از آن جمله می توان به حضور در ۲۸ نمایشگاه ملی تنها در سال جاری اشاره داشت؛ همچنین برگزاری دومین کنگره بین المللی و سومین کنگره ملی گل و گیاهان زینتی، آبان ماه سال جاری از دیگر فعالیت های شاخص موسسه تحقیقات باغبانی در این زمینه است که با حضور مهندس حجتی وزیرجهاد کشاورزی در پژوهشکده گل و گیاهان زینتی افتتاح شد.
دکتر حسنی در زمینه فعالیت های پژوهشی جدید، به تحقیق بر روی ارقام "آزاد گرده افشان" مانند سبزی های بذری مانند اسفناج، کاهو و یا بعضی خربزه ها با هدف فراهم کردن منبع اولیه بذری اشاره داشت و ابراز امیدواری کرد برای سال آینده تعداد هفت رقم در سطح ۲ هکتار آماده کشت شود.

روابط عمومی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی با قدردانی از حضور دکتر داراب حسنی در این مصاحبه اختصاصی و ارائه گزارش عملکرد پایان سال جاری پیرامون دستاوردهای ارزشمند موسسه تحقیقات باغبانی و پژوهشکده های تابعه آن ، برای وی و محققان پرتلاش این مجموعه مهم تحقیقاتی آرزوی موفقیت روز افزون دارد.
روابط عمومی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی