عمومی | شورای عالی انقلاب فرهنگی

مروری بر زندگی و خدمات فرهنگی و علمی مرحوم حبیبی

یازدهم بهمن ششمین سالگرد درگذشت مرحوم دکتر حسن حبیبی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۹۱ است.
به همین مناسبت مروری گذرا خواهیم داشت بر حیات فرهنگی وعلمی آن مرحوم:
مرحوم دکتر حبیبی در سال ۱۳۱۶ در خانواده‌ای مذهبی در تهران دیده به جهان گشود.
تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را مقارن با ایام نهضت ملی شدن صنعت نفت در تهران گذارنید.
یکی از خصوصیات مرحوم دکتر حبیبی آن بود که به توصیه پدرش ضمن درس خواندن، حرفه جوراب بافی را نیز یاد گرفت تا در صورت لزوم برای گذراندن زندگی خود کاری بلد باشد.
پس از اخذ دیپلم متوسطه مرحوم دکتر حبیبی وارد دانشگاه تهران شد و پس از اخذ مدرک کارشناسی بنا به ضرورت و با توجه به محدودیت‌هایی که دستگاه امنیتی رژیم پهلوی برای آن مرحوم ایجاد کرده بود، به فرانسه رفت و موفق شد تا در رشته حقوق و جامعه شناسی مدرک دکترا را اخذ کند.
مرحوم دکتر حبیبی در کنار فعالیت علمی و پژوهشی خود مبارزه بر علیه رژیم پهلوی را نیز ادامه داد و در حقیقت ایشان یکی از رهبران و پیشگامان مبارزه بر علیه رژیم پهلوی در اروپا بود و به همین دلیل مورد اعتماد رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی (ره) بود.
این اعتماد تا آنجا بود که پس از آنکه رهبر کبیر انقلاب (ره) از عراق هجرت کردند بنا به اعتمادی که به مرحوم حبیبی داشتند به فرانسه رفتند و درطول دوره اقامت چند ماهه ایشان در پاریس، مرحوم حبیی یکی از چهره‎‌های بارز در نوفل لوشاتو و هسته اصلی مدیریت انقلاب اسلامی بودند.
مرحوم دکتر حبیبی در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ همراه با رهبر کبیر انقلاب (ره) به کشور بازگشت و از همان ابتدا تمام توان خود را برای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی به کارگرفت.
آنچه که شایسته است به آن توجه شود این موضوع است که در کنار فعالیت‌های اجرایی و سیاسی، مرحوم دکتر حبیبی همواره به موضوع فرهنگ و علم نگاهی ویژه داشت و پایه‌گذاری نهادهایی مانند بنیاد ایران‌شناسی، تلاش در مسیر اصلاح ساختار فرهنگستان‌های جمهوری اسلامی و ... نشان از اهتمام مرحوم دکتر حبیبی به علم و فرهنگ است.
اما قطعا عضویت در ستاد انقلاب فرهنگی و شورای عالی انقلاب فرهنگی و حضور مستمر در جلسات و اهتمام به مسائل مطرح شده و پیگیری مباحث حتی در ایام بیماری ایشان نشان می‌داد که مرحوم حبیبی تا چه اندازه فرهنگ و علم را مهم می‌داند.
سرانجام مرحوم دکتر حبیبی در روز ۱۲ بهمن ۱۳۹۱ بر اثر بیماری قلبی به لقاء الله پیوست و پیکرش در حرم مطهر حضرت اما خمینی (ره) به خاک سپرده شد.
رهبر معظم انقلاب در پیامی به مناسبت درگذشت مرحوم دکتر حبیبی چنین مرقوم فرمودند:
با دریغ و تاسف، خبر درگذشت یار دیرین انقلاب و دانشمند متعهد، مرحوم مغفور آقای دکتر حسن حبیبی رحمه‌الله‌علیه را دریافت کردم.
ایشان مومنی صادق و پارسا و خَدوم بود. تاریخچه‌ی خدمات وی به نظام جمهوری اسلامی از پیش از انقلاب و به‌ هنگام تدوین پیش‌نویس قانون اساسی آغاز شده و در طول سال‌های متمادی در عضویت شورای انقلاب و سپس برعهده‌گرفتن مسئولیت‌های بزرگ دیگر ادامه یافته است. بیماری جانکاه و طولانی وی، صبر و تسلیم و توکل او را نیز بر فهرست مزایای شخصیتی وی افزود و امید است رحمت و مغفرت و رضوان الهی شامل حال ایشان گردد.
برخی از تالیفات مرحوم دکتر حبیبی به شرح ذیل است:
دیالکتیک یا سیر جدالی و جامعه‌شناسی، مبادی جامعه‌شناسی حقوقی، اسلام و بحران عصر ما و حقوق بین‌المللی عمومی.