نشست تخصصی "نسخه شناسی انجامه وحاشیه نویسی دست نوشته های متون فارسی، اوستایی و پهلوی" و رونمایی از نسخه خطی وندیداد به همت پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران دانشگاه شهیدباهنر کرمان و همکاری اندیشه سرای فردوسی کرمان، چهارشنبه ۳ بهمن ماه ۹۷، در تالار صبا پژوهشکده، برگزار شد.

دکتر محمدرضا صرفی؛ رئیس پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران دانشگاه شهیدباهنر کرمان ضمن خیرمقدم و درود به روح پاک مهندس افضلی پور و بانو فاخره صبا بنیانگذاران دانشگاه در کرمان گفت: اکنون افتخار میزبانی شما را داریم و دست همگی شما را برای هر نوع همکاری پژوهشی و فرهنگی به گرمی می‌فشاریم.

وی خاطر نشان کرد: پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران از سال ۱۳۷۹ با همت و حمایت دکتر وفاداری تاسیس شد و اکنون با هفت گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی، علوم قرآن و حدیث، تاریخ و میراث فرهنگی، آینده پژوهی و مطالعات فرهنگی و اجتماعی، پژوهش‌های هنر، پژوهش‌های زبان و ادبیات و فرهنگ عامه فقه و حقوق مشغول به فعالیت است.

دکتر صرفی اظهار داشت: پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران مفتخر به برگزاری همایش‌ها و کارگاه‌های متعدد همچنین برگزاری چند دوره آموزش زبان فارسی به دانشجویان غیر فارسی زبان و ایران‌شناسی است.

رئیس پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران دانشگاه، از انعقاد چند تفاهم‌نامه با دانشگاه بوردو فرانسه و دانشگاه فرانکفورت آلمان خبر داد و افزود: همایش ادبیات آیینی در شهر بوردو فرانسه با حضور دکتر مقصودی و دکتر آذرانداز و همچنین چند نشست با حضور پرفسور غلامی و پرفسور کانترا برگزار شده است.

وی بزرگترین تصحیح و ترجمه اوستایی به زبان‌های اروپایی (آلمانی) را حاصل کار پرفسور غلامی، پرفسور کانترا و تیم دانشجویی دانشگاه شهید باهنر کرمان معرفی کرد و گفت: احیا و مرمت نسخه اوستا که با محوریت علیرضا هاشمی نژاد؛ مسئول نسخ خطی دانشگاه شهیدباهنر کرمان و معصومه هاشمی؛ مرمت‌کار نسخ خطی، درحال انجام است و همچنین احیا و مرمت نسخه مهم و ارزشمند وندیداد که انجام و نشست امروز به مناسبت این کار مهم درحال برگزاری است.

دکتر صرفی بیان کرد: با کمال افتخار، پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران دانشگاه موفق شده است نسخه‌های اعجاب آور هنری از قرآن کریم را که در آستانه شاه نعمت الله ولی نگهداری می‌شود برای معرفی جهانی آماده سازد.

وی خاطر نشان کرد: برخی از این نسخه‌ها همراه با نسخه‌های خطی فوق‌العاده‌ای که در موزه آستانه شاه نعمت الله ولی وجود دارد نیازمند مرمت، آسیب زدایی، فهرست نویسی و تهیه نسخه الکترونیکی و دیجیتالی هستند.

دکتر سالومه غلامی؛ استاد و پژوهشگر دانشگاه فرانکفورت سخنرانی خود را در مورد اهمیت پیداکردن نسخه های اوستا در ایران و اهمیتی که این نسخ برای تاریخ، فرهنگ و بررسی ادیان مختلف در ایران دارند آغاز کرد و گفت: این نسخ از دوره صفوی به بعد به دست ما رسیده و رونویسی و کپی برداری از نسخه ها از دوره صفوی صورت گرفته که ما عوامل گوناگونی را بر روی این نسخه‌ها می‌بینیم که نه فقط برای فرهنگ زردشتی اهمیت زیادی دارد بلکه برای بررسی فرهنگ و تاریخ ایران نیز بسیار مهم است.

سالومه غلامی در خصوص اهمیت نسخه‌های اوستا تصریح کرد: متون اوستایی تنها شاهد زبان اوستایی هستند و می‌توان اشاخصی چون ادوارد براون، لودویگ وسترگارد و ویلیام جکسن را از جمله کسانی دانست که برای دستیابی به نسخه‌های خطی اوستا در جهت بازسازی نسخه اصلی تلاش‌های زیادی کردند.

علیرضا هاشمی نژاد؛ مسئول نسخ خطی دانشگاه شهیدباهنر کرمان، در ارتباط با ساختار نسخه‌های خطی گفت: نسخه خطی که از ابتدا پروسه تولید شروع شده بحث کاغذ مطرح می شد به طوریکه ساخت کاغذ به شیوه‌ی سنتی صورت می‌گیرد و بعد از ساخت کاغذ در اختیار خوشنویس یا سرپرست کارگاه‌های نسخه نویسی که طراحی کلی نسخه را برعهده داشتند گذاشته می‌شد. بعد آماده شدن کاغذ وارد مرحله کراسه سازی در مرمت نسخه های خطی می‌شویم کراسه سازی مرحله مهمی است در ایجاد نسخه بدلیل اینکه نسخه باید بصورت کتاب درآید و هریک از فرم ها که از برگ‌های مختلف تشکیل شده و برای دوخت برگ‌ها به یکدیگر باید از دو ورق بهم چسبیده استفاده کرد این اوراق بهم چسبیده در کنار هم قرار می‌گیرند کراسه را تشکیل می‌دهند و در سیستم چاپ فرم چاپی خوانده می‌شوند.

وی با اشاره به موضوع نسخه شناسی انجامه و حاشیه نویسی دست‌نوشته‌های متون فارسی، اوستایی و پهلوی گفت: می توان انجام و انجامه را از یکدیگر تمیز داد بطوریکه انجام در نسخه‌ها و دست‌نوشته‌ها؛ اشاره به نویسنده نسخه دارد و انجامه تمام اطلاعات درمورد کتابت نسخه همچون زمان، کاتب، نوع کاغذ که به شناخت نسخه کمک می‌کند را در اختیار نویسنده قرار می‌دهد.