به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا شامگاه یکشنبه اساتید جامعه شناسی در نخستین سلسله نشست‌های نقد و بررسی پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان که در پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات برگزار شد، به بحث و گفتگو در این زمینه پرداختند.

**تقی آزاد ارمکی: نقدهایی بر پیمایش های ملی گذشته

تقی آزاد ارمکی جامعه شناس کشور در این نشست با انتقاد از ساختار پیمایش های انجام شده در دوره های گذشته گفت: پیمایش انجام گرفته در سال ۷۹و ۸۱ فاقد نظریه بود، در این پیمایش های ملی نیروی اجتماعی ایران مشخص نشده است به عنوان مثال مشخص نشده آیا زنان و روحانیان جزو نیروهای اجتماعی کشور محسوب می شوند یا خیر.

این استاد دانشگاه یکی دیگر از ایرادات وارده به پیمایش های ملی که تاکنون تدوین شده است را عدم اولویت بندی مسائل عنوان کرد و افزود: برای ارزیابی های مشخص و صحیح باید اولویت مسائل و موضوعات در پیمایش مشخص شود.

آزاد ارمکی اضافه کرد: یکی دیگر از نقدهایی که می‌توان به پیمایش های ملی گرفت، انجام نظرسنجی به جای گرایش سنجی است.

وی افزود: در نظرسنجی، عمق مسائل و موضوعات مطرح نمی شود در حالی که در گرایش سنجی ریشه‌های افکار و باورها سنجش می شوند.

** محمد فاضلی: رعایت بی طرفی در پیمایش های دانشگاهی

محمد فاضلی استاد دانشگاه شهید بهشتی نیز گفت: پیمایش های ملی در راستای اهداف دولت های مدرن انجام می گیرد و دولت ها از ابتدا به دنبال سنجش اطلاعات بودند.

وی افزود: پژوهشکده‌ها اطلاعات و دیتاها در خصوص مسائل مختلف را احصاء و جناح های مختلف سیاسی بر اساس گرایش های خود از گونه‌های مختلف اطلاعات استفاده و بهره‌گیری می کنند.

فاضلی با اشاره به این که همه پیمایش ها دارای نوعی گرایش فکری هستند، گفت: به این دلیل از دانشگاه‌ها خواسته می شود که در تدوین پیمایش ها نقش داشته باشند، که تا حد امکان بی طرفی را رعایت کنند.

وی در انتقاد به اینکه چرا دانشگاه‌ها و مراکز علمی از اطلاعات به دست آمده پیمایش های ملی استفاده نمی کنند، گفت: این موضوع به این دلیل است که این اطلاعات به راحتی در اختیار جوامع دانشگاهی قرار نمی گیرد.

** سید حسین سراج‌زاده: برای یافتن راه حل مساله باید به دنبال پیمایش های ملی رفت

سید حسین سراج زاده استاد دانشگاه خوارزمی یکی دیگر از سخنرانان این نشست در پاسخ به این نقد که جایگاه نظریه در پیمایش های ملی انجام شده مناسب نیست، گفت: در پیمایش های ملی که در کشورهای توسعه یافته نیز انجام می گیرد خبری از چارچوب نظری نیست.

رئیس انجمن جامعه شناسی افزود: اینگونه پیمایش های ملی نیاز به نظریه ندارد، بلکه پژوهش های مساله محور هستند. برای یافتن راه حل مساله باید به دنبال پیمایش های ملی رفت.

سراج زاده گفت: موج اول و دوم پیمایش های ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان به ترتیب در سال های ۷۹و ۸۱ انجام گرفته و موج سوم در سال ۹۵ و قرار است به زودی موج چهارم پیمایش ارزش ها و نگرش‌های ایرانیان با ارزیابی پیمایش های گذشته انجام شود.

این سلسله نشست‌ها در سه محور محتوای نظری، روش و نتایج کاربردی برگزار می شود.دفتر طرح های ملی مسئول تدوین پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان است.

گزارش تصویری