سزارین روشی است که نوزاد از طریق یک برش جراحی که بر روی شکم و رحم مادر داده می شود متولد می گردد در نتیجه می تواند برای مادر عوارض داشته باشد که این عوارض را به سه دسته عوارض جسمی ، روحی و روانی و جنینی تقسیم می شود.

سزارین تنها در مواقعی کاربرد دارد که زایمان طبیعی برای مادر و جنین با خطر همراه باشد در غیر این صورت مادر می تواند یک زایمان کاملا طبیعی و ایمن داشته باشد.

عوارض جسمی سزارین:
احتمال عفونت رحم بیشتر از یک زایمان طبیعی است

میزان خونریزی در سزارین تقریبا” دو برابر زایمان طبیعی است
که بعلت از دست رفتن حجم زیاد خون،‌ احتمال نیاز به تزریق خون وجود دارد که خود تزریق خون می تواند عوارض در بر داشته باشد.

خطرات ناشی از بیهوشی نیز وجود دارد.
خطر عفونت محل بخیه ها را نیز باید در نظر داشت.

احتمال ایجاد یبوست به علت استفاده از داروهای بیهوشی در سزارین بیشتر از زایمان طبیعی است.

خطر پارگی رحم بعلت باز شدن محل بخیه ها در حاملگی های بعدی وجود دارد.

در مادران سزارین شده، احتمال چسبیدن جفت به محل بخیه های رحم در حاملگی های بعدی وجود دارد، در نتیجه خطر برداشتن رحم در مادران سزارینی بیشتر از مادران با زایمان طبیعی است.

طول مدت بستری در بیمارستان در مادران سزارین شده بیشتر است. در نتیجه از یک طرف احتمال عفونت ها بیشتر می شود و از طرف دیگر از نظر اقتصادی هزینه بیشتری نسبت به زایمان طبیعی دارد.

در خانمهای سزارین شده، احتمال سزارین های بعدی افزایش می یابد.

عوارضی هم ممکن است بعد از گذشت چند هفته، چند ماه و یا حتی چندسال بعد از سزارین دیده شود. شامل دردهای شکمی بعلت نفخ شکم، انسداد روده بدلیل چسبندگی ناشی از جراحی و باز شدن محل برش جراحی در حاملگی های بعدی.

عوارض روحی وروانی سزارین:
مادر سزارین شده، احساس خستگی و خواب آلودگی بیشتری دارد که می تواند بعلت داروهای بیهوشی باشد.

اختلالات خلقی مادر مثل: افسردگی، سرزنش خود و احساس گناه در این مادران بیشتر از مادری است که زایمان طبیعی داشته است.

مادران سزارین شده ممکن است یک احساس جدایی از دیگران مخصوصا همسر داشته باشند.

احساس شکست و ناامیدی نیز یکی از این عوارض است.

مادران سزارینی احساس می کنند قدرتشان را از دست داده اند و دیگر نمی توانند مثل گذشته کارهایشان را انجام دهند.

همچنین احساس ترس از بیهوشی و جراحی نیز وجود دارد.

مادران سزارین شده یک حالت ترس و نگرانی از حاملگی بعدی خود نیز دارد.

این مادران نمی توانند یک ارتباط عاطفی مناسب و زودهنگامی با نوزادشان داشته باشند به علت حالت بیهوشی و درد زیاد بعد از عمل.

عوارض جنینی سزارین:
داروهای بیهوشی می تواند روی جنین عوارض داشته باشند.

احتمال مشکلات تنفسی در نوزادانی که به طریق سزارین متولد شده اند نسبت به نوزادان متولد شده از طریق زایمان طبیعی بیشتر است.

میزان مرگ و میر شیر خواران نیز نسبت به زایمان طبیعی بیشتر است.

بررسی ها نشان داده، مادرانی که سزارین می شوند، دیرتر توانایی شیردهی پیدا می کنند.

دوران نقاهت پس از سزارین نیز طولانی تر است، زیرا درد و ناراحتی بیشتری در ناحیه شکم وجود داشته و پوست و عصب های ناحیه جراحی شده نیازمند زمان برای بهبودی هستند که شاید حدود دو ماه به طول بیانجامد.

سمیرا کاتبی کارشناس واحد امور مامایی معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی جهرم