عمومی | دانشگاه امام صادق

سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر سعدی در نشست علمی جستاری در روایات طبی در پرتو ملاحظات فقهی اصولی

نشست علمی جستاری در روایات طبی در پرتو ملاحظات فقهی اصولی روز دوشنبه ۲۴ دی‌ماه با حضور فضلای حوزه و دانشگاه در دانشگاه امام صادق علیه السلام برگزار شد.

در این نشست، حجت الاسلام و المسلمین دکتر سعدی،‌ رئیس دانشگاه امام صادق علیه السلام در خصوص چالش‌های استنباط درحوزه روایات طبی صحبت نمود.

اولین مسئله‌ای که دکتر سعدی مطرح کرد، تبیین جایگاه اصول فقه در منظومه معرفت دینی است که اصول فقه است یا اصول فهم شریعت؟

مساله بعدی که ایشان مطرح کرد، طبقه‌بندی و تفکیک مباحث اصول فقه بود و ‌گفت بخشی از مباحث اصول فقه ناظر به مباحث زبان‌شناسی و اصول فهم متن است که در همه حوزه‌های شریعت و حتی بقیه دانش‌های متنی قابل تسری است. معضلات چگونگی همراه ساختن فهم معاصر با فهم دوره صدور در این بخش قابل ارزیابی است.

بخش سوم مباحث حجیت ظهور است که به نظر می‌رسد فقط در علوم اعتباری آن هم علومی که با مساله تنجیز و تعذیر مواجه است، قابل طرح باشد. دایره قلمرو خبر آحاد در همین خصوص تحلیل و تحدید می‌شود و نمی‌توان آن را به دانش‌های حقیقی و تکوینی تسّری داد. حتی این مساله در خصوص علوم انسانی که با تنجیز و تغدیر مواجه نیستند نیز قابل تسّری نیست و این مساله مهم نباید در خصوص متدلوژی تحول علوم انسانی مورد غفلت قرار گیرد.

مساله معیارها و سنجه‌های ارزیابی روایات نیز در این حوزه قابل تامل است که آیا معیارهای نقد و تمیز مجعول از غیر مجعول در روایات عقلی و کلامی  یا روایات ناظر به حوزه تجربه مثل بقیه روایات فقهی و احکامی است؟

آیا می‌توان با شاخص تجربه این روایات را ارزیابی کرد. این نکته نیز مهم است.

ایشان در پایان با توجه به تفکیک حیثیت‌های متفاوت معصوم در اصدار روایت و اهمیت توجه به آن گفت: سهم و حوزه و نحوه اثرگذاری روایاتی که از پیامبر از آن حیث که پیامبر‌صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌ است با حیثیت حاکم بودن او متفاوت است.

ایشان با توجه به تحریفاتی که در احادیث عامه در خصوص اضافه شدن شان سوم یعنی بعد غیر وحیانی معصوم است به کلام ابن خلدون و جاحظ اشاره کرد و گفت این‌ها روایات بخش سلامت را کلاً به شخصیت عرفی و غیر وحیانی پیامبر منسوب کرده‌اند که با این اشکال کلامی مواجه است که با فرض پذیرش این نکته که قلمرو اهداف ذاتی دین، پرداختن به این مسایل نباشد ولی به هر حال عصمت پیامبر‌صلی‌الله‌علیه‌و‌آله قابل تحدید به حوزه خاصی نیست و حتی حوزه غیر وحیانی را نیز شامل می‌شود.

از این روی ضمن لزوم توجه به مباحث جدّی اصولی و اجتهادی در خصوص فهم از متون روایی به نقشی که این روایات با فرض صحت صدوری و دلالی در طراحی نظام سلامت اعم از سلامت معنوی و جسمی دارد نباید غافل شد.

برای مشاهده تصاویر کلیک نمایید.