دومین پیش نشست همایش «هویت ایرانیان» با عنوان نشست تخصصی «هویت ایرانیان» توسط بخش علوم سیاسی دانشگاه شیراز با ارائه اساتید بخش تاریخ و علوم سیاسی دانشگاه شیراز و دکتر موسی نجفی استاد علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با همکاری «مرکز تبیین اندیشه های آیت الله خامنه ای، انجمن علمی بخش علوم سیاسی در سالن آمفی تئاتر دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه برگزار شد.
در ابتدای این نشست، دکتر شکرالله خاکرند، دبیر همایش «هویت ایرانیان» به بیان ضرورت تعریف و اجرای پروژه هویت ایرانیان پرداختند. دبیر همایش هویت ایرانیان پروژه هویت ایرانیان را شامل هفت کمیته علمی با عناوین تاریخ و هویت، زبان و هویت، سیاست و هویت، دین و هویت، تربیت و هویت، هنر و هویت، دانشجو و هویت معرفی کردند. دبیر همایش «هویت ایرانیان» چشم انداز هر کمیته تخصصی هویت را در سال تحصیلی فعلی حداقل دو نشست تخصصی و پنج سخنرانی، مناظره و کرسی های آزاداندیشی دانستند که ثمرات علمی و پژوهشی آن ها در همایش هویت ایرانیان عرضه خواهد شد. دکتر خاکرند همچنین از تصمیمانی در جهت حمایت از پایان نامه های کارشناسی ارشد و رساله های دکتری در موضوع هویت خبر دادند و تشکیل کتابخانه مجازی هویت را گامی در معرفی کتاب ها، مقالات و پایان نامه ها در موضوع هویت در کشور دانستند.
دومین سخنران این نشست دکتر موسی نجفی استاد تمام پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بودند. آقای دکتر نجفی اظهار نمودند که در کشور ایران قوم های مختلفی در سرزمین داریم لذا با هویت قومی، ملی و جهانی روبرو هستیم و باید یک نظریه همه مفاهیم در خود جای دهد. در ادامه آقای دکتر نجفی عصر حاضر را عصر جهانی شدن و جهانی سازی دانستند که غرب به دنبال تحمیل فرهنگ خود هستند. دکتر نجفی اظهار نمودند که وقتی از بحث جهانی صحبت می کنیم باید بدانیم نسبت ما با جهانی شدن چیست؟ و نسبت ما ایرانی ها با جهانی سازی غرب چیست؟ این ها پرسشی بنیادی است که همه با آن سروکار داریم. و برای پاسخ به این سوالات ابتدا باید بدانیم کی هستیم و چه می خواهیم ؟
این استاد علوم سیاسی در ادامه به چهار تهاجم نظامی و فرهنگی به کشور در ادوار تاریخی اشاره نمودند که کشور ما را با چهار بحران هلنی، عربی، مغولی و غربی روبرو کرده است. ایشان دو بحران هلنی و مغولی ازلحاظ آسیب فرهنگی ضعیف دانستند که ایدئولوژیک نبودند اما تهاجم عربی و غربی را ازلحاظ فرهنگی عمیق معرفی نمودند. به گفته ایشان ایرانیان در بحران عربی اسلام را به ذات خودشان راه دادند و بعد از تشیع در ذات خود نهادینه کردند . دکتر نجفی در پایان ، هویت شیعی، هویت زبانی و هویت باستانی را سه هویت در جامعه امروز دانستند که بحث حذف یکی از آن ها نیست، بلکه ترتیب اهمیت آن ها مهم است.
سومین سخنران این نشست دکتر احمد فضلی نژاد دانشیار بخش تاریخ دانشگاه شیراز بودند.
دکتر فضلی نژاد آگاهی ایران توسط یونانی ها را از دو منظر ۱-فلسفه یونانی و فضای فلسفی یونان باستان ۲- تاثیر تحولات معاصر ایران دانستند. نمایندگان اول فیلسوفانی چون سقراط ، افلاطون و گزنفون بودند که نگاه این فلاسفه با سیاسیون یونانی متفاوت بوده است .
ایشان اظهار داشتند که افلاطون در آثارش به صراحت از ایرانیان صحبت می کند و این بازتاب کشورداری ایرانی در آثار سقراط و افلاطون بی جهت نیست. منظر دیگر حاصل جنگ های ایرانیان با یونانیان است و جنگ ها آگاهی زیادی در مورد ایران به یونانی ها داد. و نخستین بار در این جنگ ها واژه «بربر» برای ایرانیان به کاربرد شد. البته ابتدا این واژه به عنوان غیر یونانی تعبیر می شد که «بربر» به مرور به مفهوم «دیگری» به نام دشمن برای یونان تبدیل شد. ایشان رومیان را میراث بر یونانیان در به کارگیری مفهوم دیگری برای ایران دانستند و در قالب همین دیدگاه ایرانیان را شرقی دانستند که بعد از سقوط روم و در قرون وسطی آگاهی اروپا از ایران کاهش می یابد .
دکتر فضلی نژاد رنسانس را نقطه عطفی در شناخت ایران دانستند که غربیان دیدگاه فلسفی را در شناخت ایران انتخاب کردند و متذکر شدند که این نگاه به عصر روشنگری هم منتقل شد و در دوران استعمار غرب نگاه تمدنی به ایران داشت.
آخرین سخنران این نشست دکتر ابراهیم عباسی استاد بخش علوم سیاسی دانشگاه شیراز بودند که با طرح این سوال که چرا صفویه مرکز ثقل هویت برای ما ایرانیان است، سخنان خود را آغاز نمودند.
ایشان اظهار نمودند که سلطنت ایرانی در دوره صفوی با نظام شیعی تناسب پیدا می کند و این حکومت همان احساس جمعی ایرانیان است. دکتر عباسی در ادامه صفویه را مرکز ثقل هویت ما ایرانیان ، الگوی حکمرانی در بحث امنیت ، سیاست خارجی و تجارت دانستند. صفویه جایگاهی مهم در هویت امروز ما ایرانیان و حتی در بینش سیاسی در خاورمیانه در عصر حاضر دارد.
همچنین در ادامه در بخش علوم سیاسی و بخش تاریخ نشست های جداگانه در قالب پرسش پاسخ در مورد نظریه تکوین و تکون هویت ملی ایرانیان با حضور دکتر موسی نجفی برگزار شد.