کارِ گروهی؛ مهمترین رکن تبدیل داشته‌های فردی به ثروت ملی
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان؛
اصل کارِ گروهی به عنوان یکی از ارکان خدمت‌رسانی به جامعه بومی، اصلی پذیرفته‌شده و تاکید شده در همه کشورهای توسعه یافته است تا جایی که در برخی از این کشورها، نخبگی و یا سرآمد بودن افراد متخصص با شاخصه کارآیی آنان در قالب یک سیستم و یا گروه سنجیده می‌شود و نه صرفاً با دستاوردهای فردی در حوزه علم و فناوری.
بر همین اساس، بنیاد ملی نخبگان تلاش دارد بر مبنای همین اصل و بر اساس لزوم توانمندسازی مستعدان‌برتر در انجام فعالیت‌های گروهی و هدفمند، استعدادهای فردی این افراد را در قالب طرح شهید احمدی روشن جهت‌دهی کند تا فرد علاوه بر افزایش توانایی، تجربه‌اندوزی و آشنایی با توان نخبگانی کشور، کارکرد فعالیت گروهی را به خوبی لمس کند.
بر همین اساس و به بهانه افتتاح سومین دوره طرح شهید احمدی روشن، لزوم و ضرورت کارِ گروهی و نقش آن در تبدیل داشته‌ها و دانسته‌های بومی به ثروت ملی را در قالب گفت‌وگو با برخی روسای پارک‌های علموفناوری کشور مورد بررسی قرار داده‌ایم:
اسماعیل پیرعلی؛ رئیس پارک علموفناوری چهارمحال‌وبختیاری با اشاره به لزوم توسعه فعالیت‌های بین‌رشته‌ای، این مهم را یکی از ارکان کار گروهی برمی‌شمرد و می‌گوید: بدون تعامل و تنها با اتکا به یک تخصص و یا مهارت، هرگز فناوری دانشبنیان و دانش‌فنی حاصل نمی‌شود.
وی ادامه می‌دهد: حرکت به سمت محصول تجاری دانشبنیان نیازمند تعامل بین‌دستگاهی و بین‌بخشی دانشگاه، مراکز شتاب‌دهی و پارک‌های علموفناوری است. ایده از گروه نخبگانی و تخصصی شروع می‌شود و سپس در مرکز شتاب‌دهی و نوآوری مستقر و پس از آن نیز با استقرار در مرکز رشد پارک‌های علموفناوری تجاری می‌شود تا در نهایت به شرکتی دانشبنیان ختم شود. این چرخه نیاز به هم‌افزایی دارد.
پیرعلی تاکید دارد: تقاضای بازار، هدایتگر توان نخبگانی است چراکه ممکن است نتیجه فعالیتی مناسب باشد و منجر به تولید کالایی دانشبنیان و مناسب شود اما چون نیاز بازار را تامین نمی‌کند و با آن منطبق نیست، در فروش و حصول ارزش‌افزوده موفق نباشد.
عطاالله ربانی؛ رئیس پارک علموفناوری استان البرز نیز با اشاره به لزوم حمایت از اجتماع نخبگانی در عملیاتی‌کردن و تجاری‌سازی ایده، می‌گوید: در شرایط کنونی که کشور با تهدید تحریم روبرو است، توجه به ارکان اقتصاد دانشبنیان یک ضرورت است.
وی می‌افزاید: حمایت از مخترعان و مستعدان‌برگزیده برای عملیاتی کردن ایده‌ها و طرح‌های نخبگانی باید به عنوان یک اصل مورد توجه همه نهادها و ارگان‌های کشور قرار بگیرد.
پیله‌ور؛ رئیس پارک علموفناوری خراسان‌شمالی به امکان‌ها و امکانات پارک‌ها برای تجاری‌سازی ایده‌ها، ابتکارت و اخترعات مستعدان‌برتر و مخترعان اشاره دارد و می‌گوید: اجتماع نخبگان مخصوصاً مخترعان سطح سه جشنواره رویش، می‌توانند با حضور در این پارک و استفاده از ظرفیت‌های موجود، روند حرکتی خود را تسریع و تسهیل کنند.
پیله‌ور جهت‌دهی اجتماع نخبگان بومی به سمت تاسیس شرکت‌های دانشبنیان و توجه به هسته‌های نخبگانی را از ضروریات توسعه منطقه‌ای و کشوری قلمداد و تصریح می‌کند: نخبگان، سرآمدان، مستعدان‌برتر و مخترعان علاوه بر عرصه‌های علمی، باید در زمینه‌های کارآفرینی و اشتغال‌زایی نیز پیشرو و پیشبر باشند.
محمدنبی شهیکی‌تاش؛ رئیس پارک علمی‌وفناوری سیستان‌وبلوچستان با بیان اینکه ثروت‌آفرینی و تجاری‌سازی حلقه مفقوده تحقیق و پژوهش دانشگاهی است و این حلقه با کارِ گروهی تکمیل می‌شود، اظهار می‌دارد: گسست معناداری بین نگرش مقالات دانشگاهی با نیازهای بازار خاصه در علوم مهندسی وجود دارد بطوریکه این مقالات تناسبی با نیازهای موجود در جامعه ندارد. به دلیل سیاست‌گذاری نادرست و عدم‌وجود نظام انگیزشی مناسب، امروزه هر دو بخش مرزدانش و کاربردی به صورت منسجم حرکت نمی‌کنند.
وی اضافه می‌کند: به عبارت دیگر، نه مقالات علمی کشور از کیفیت بالایی برخوردار است (بیشتر مونتاژ است) و نه پژوهش‌های کاربردی در راستای رفع نیازها و چالش‌های موجود انجام شده‌اند (بیشتر یک تحلیل تکنیکال از شرایط موجود هستند). این در حالیست که اگر نظام انگیزشی مناسب وجود داشته باشد و هر فرد بنا بر مقتضیات حوزه کاری خود و در قالب یک تیم بتواند از تسهیلات برخوردار شود و در ارزشیابی‌ها نیز به ارتقاء لازم برسد، بسیاری از مشکلات خودبه‌خود رفع می‌شود.
شهیکی‌تاش معتقد است: حمایت‌ها باید رویکرد توانمندسازی داشته باشند تا طرح و ایده بتواند در بازه زمانی مناسب به محصول و خدمتی دانشبنیان که نیاز بازار داخلی و خارجی است، تبدیل شود. علاوه بر آن حمایت از شرکت‌های دانشبنیان نیز باید با جدیت دنبال شود و صاحبان آن با مقتضیات بازار و قواعد حاکم بر آن آشنا شوند و آموزش‌های لازم را ببینند. این شرکت‌ها تنها زمانی می‌توانند به موفقیت برسند که علاوه بر بُعد فنی، حداقل اصول اولیه مدیریت بازار را بدانند. باید دانست، توسعه بازار مهمترین حمایت از شرکت‌های دانشبنیان است چراکه ضریب‌شکست این شرکت‌ها را تعدیل می‌کند.
محمودرضا شاکرمی؛ رئیس پارک علموفناوری استان لرستان نیز با اشاره به لزوم انسجام و فعالیت گروهی در حوزه فناوری، می گوید: اصولاً نمی‌توان با تفکر جزیره‌ای در حوزه‌های علمی و فناوری عملکرد مثبتی داشت.
وی می‌افزاید: امروزه با یک تخصص و یا یک شاخه علمی خاص نمی‌توان در حوزه‌های فناوری ورود پیدا کرد بنابراین فرد ناچار است در کنار خود از تخصص‌های رشته‌های مرتبط و متنوع نیز بهره ببرد تا بتواند با نگاهی همه‌جانبه محصول و خدمتی فناورانه و البته بازارمحور عرضه کند؛ این مهم بی‌شک نیازمند توانایی در انجام کارِ گروهی است.
شاکرمی با بیان اینکه یکی دیگر از ملزومات پیشرفت، ایجاد انسجام و تعامل بین شرکت‌های بزرگ دانشبنیان است، ادامه داد: موازی‌کاری و اختلاط فعالیت‌ها یکی از آسیب‌های جدی است؛ بنابراین یکی از راه‌هایی که می‌تواند زمینه‌ساز توسعه کشور باشد، هماهنگ‌کردن فعالیت‌های شرکت‌های دانشبنیان است. هم‌افزایی و تعامل این شرکت‌ها و گروه‌ها با یکدیگر، پتانسیل موجود را افزایش می‌دهد و شرکت‌ها می‌توانند از امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری خود را به اشترک بگذارند تا در هزینه و زمان نیز صرفه‌جویی شود.
رئیس پارک علموفناوری استان لرستان در پایان خاطرنشان می‌کند: یک فرد نمی‌تواند هم ایده‌پرداز باشد و هم در مواردی مانند سرمایه‌گذاری، عملیاتی‌کردن ایده، مسائل مالی و حقوقی و غیره تخصص داشته باشد. امروزه یکی از معضلات پارک‌های علموفناوری مواجه با افرادی است که حاضر نیستند ایده ناب و نوآورانه خود را با دیگران به اشتراک بگذارند؛ این افراد هرگز نمی‌توانند به موفقیت چشمیگری برسند.