ارائه خدمات آزمایشگاهی توسط هسته فناور حیات نو وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی استان قم
هسته فناور حیات نو وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی استان قم با هدف ارائه موش های آزمایشگاهی و انجام خدمات و آزمایشگاهی و آزمون های حیوانی توسط متخصصین فعالیت می نماید .
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی استان قم در گفتگو با خبرنگار آنا اظهار کرد: « در خصوص الزام استفاده دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی از خدمات ساها و اینکه در محدوده مرکز ایران مرکز مشابه وجود ندارد می توان از این فرصت جهت تامین نیاز واحد های نزدیک استفاده کرد و از آنجاییکه تا کنون فضایی استاندارد جهت تکثیر حیوان وجود نداشته است در این راستا سرمایه گذاری زمان و نیرو به طور جدی صورت نگرفته است و آزمایشگاه فیزیولوژی و حیوان خانه کارشناس تمام وقت نداشته است و در نتیجه تکثیر علمی و هدفمند انجام نشده و حیوان به تعداد و وزن و جنس متفاوت با توجه به نیاز دانشجویان موجود نبوده است لذا نظر به اینکه در خصوص تکثیر حیوان زیر ساخت آماده است می توان با برنامه ریزی به عنوان عضو سامانه ساها به درآمد زایی مناسب رسید.
دکتر محبوبه السادات شریف اهداف و چشم انداز فعالیت هسته فناور را توسعه و ازدیاد نسل انواع حیوانات آزمایشگاهی،ارتقاء کیفیت محصولات تولیدی منطبق بر آخرین استانداردهای جهانی،تولید انواع حیوانات آزمایشگاهی در حال حاضر موش رت و سوری، آموزش و پژوهش در حوزه علوم حیوانات آزمایشگاهی،انجام آزمون های حیوانی برشمرد
وی با اشاره به امکانات و تجهیزات آزمایشگاهی هسته فناور حیات نو اظهار کرد : «شرایط فیزیکی حیوان خانه در حال حاضر دارای اتاق های مجزا جهت تکثیر و پرورش، دما، رطوبت و نور کنترل شده بوده و همچنین پرسنل نیز شامل کارشناس، خدمات و دامپزشک می باشد.»
دکتر محبوبه السادات شریف افزود : از نظر تعداد حیوانات مورد استفاده در پژوهشهای بیومدیکال موش به عنوان دومین حیوان آزمایشگاهی شمرده می شوند. موشها به راحتی با روشهای پژوهشی سازگاری پیدا می کنند. کاربرد موش های آزمایشگاهی در پژوهش های زیست شناختی از سده نوزدهم به بعد به تدریج پشرفت نمود در ابتدا موش را به صورت تفننی پرورش می دادند سپس این کار به کاوش در ویژگی های نژادی (گونه ها و زیرگونه ها) و بررسی توارث در موشها منجر شد.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی استان قم گفت : موش این موقعیت منحصر بفرد را مدیون اندازه کوچک و باروری بالایش است و از نظر خلقت شیبه انسان است. (جدای از دندانهای جوشی بسیار اختصاصی شده اش که مخصوص اوست). موش بسهولت خودش را برای اهلی شدن و زندگی در قفس سازگار کرده است و این خصوصیت باعث شده است که موش ارزانترین و قابل دسترس ترین پستاندار آزمایشگاهی محسوب شود . رت های آزمایشگاهی امروزی در حقیقت نسل اهلی شده Rattus norvegicus هستند. تا سال ۱۸۰۰ میلادی این حیوانات برای پرورش ، افزایش نسل و متعاقب آن برای انجام مطالعات نوروآناتومی در آمریکا و اروپا مورد استفاده قرار می گرفتند. در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ بود که دسته ها و سویه های منفرد و شخصی برای شروع کار انتخاب شده و به کار گرفته شدند.
وی بیان کرد : اختلافات متمایزکننده ای بین جوندگان وحشی و آزمایشگاهی وجود دارد. برای مثال، رتهای آزمایشگاهی دارای غدد هیپوفیز و آدرنال کوچک، بلوغ جنسی زودرس، عدم وجود چرخه فصلی تولید مثلی، باوری بهتر نسبت به رت های وحشی آزاد هستند و طول عمر کمتری از آنها دارند. دوره آبستنی رت حدود ۲۱ تا ۲۸ روز است (معمولا ۲۲تا ۲۳روز). رتها هنگام تولد قوه بینایی بسیار ضعیفی دارند و چشمانشان تقریبا بسته است و ادراکشان از اطراف فقط از طریق قوه بویایی است. چشم بچه رتها ۱۳ الی ۱۶ روز پس از تولد باز میشود. در این سن می توانند غذای جامد هم بخورند، با این حال دوران شیرخوارگی تا ۴ هفته ادامه خواهد داشت و مانند تمام پستانداران بهترین غذا برای آنها در این مدت، شیر مادرشان است. رتها ۶ هفته پس از تولد قادر به ترک خانه شان خواهند بود. رت ماده از سن سه و نیم هفتگی می تواند باردار شود و این در حالی است که رتهای نر به ۵ هفته زمان نیاز دارند بهتر است که رتها در این سن از هم جدا شوند. ویژگی رتها تا هفته ۱۲ الی ۱۴ زندگیشان بسیار سریع رشد می کنند و بعد از آن از سرعت رشدشان کاسته میشود. یک رت نر کامل، نهایتا وزنش حدودا به ۴۰۰ الی ۷۰۰ گرم و یک رت ماده کامل نهایتا وزنش حدودا به ۲۰۰ تا ۵۰۰ گرم می رسد. طول عمر رت ها دوسال است ( البته ممکن است که در شرایط عالی ۳ سال یا بیشتر هم عمر کنند ولی متوسط اش همان دو سال است.
دکتر محبوبه السادات شریف افزود : رتها حیواناتی اجتماعی و باهوش هستند که در تحقیقات روانشناسی، فیزیولوژیکی، علوم رفتاری، فضائی، فارماکولوژی، سرطان، تغذیه ای و علوم دندانی کاربرد وسیعی دارند.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی استان قم تصریح کرد : موش های کوچک آزمایشگاهی یا سوری Mus musculus در عصرها و شبها فعال هستند و دارای ۴۰ کروموزوم می باشند. مدت بارداری آنها ۲۱-۱۹ روز می باشد و تعداد نوزادان در هر زایش ۱۰-۱۲ سر می باشد. تا ۲۱ روزگی نوزادان آنها شیر می خورند. دندان ها ۱۱ روز پس از تولد شروع به ظاهر شدن می کند. وزن این حیوان هنگام تولد ۲ گرم و وزن بالغ آن ۳۰-۲۲ گرم می باشد. طول عمر آنها ۳-۲ سال است. غذای مصرفی آنها روزانه ۱۰ گرم ومیزان آب مصرفی روزانه ۱۵ میلی لیتر و مناسب ترین درجه حرارت نگهداری آن ها ۲۵ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی نگهداری آنها ۵۰ درصد می باشد. این جونده به سرطان سینه حساس بوده و در تحقیقات سرطان شناسی ،ایمنولوژی، سرولوژی کاربرد وسیعی دارند.