کشورهای مختلف در دنیا توسعه تجدیدپذیرها را دستور کار خود قرار داده‌اند و هر روز در این مسیر گامی جدید را برمی‌دارند.

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ایران با تولید سالانه ۶۲۴ میلیون تن رده هفتم را در انتشار گاز گلخانه ای دارد که سرانه هر نفر در ایران در حدود ۸ تن در سال است. افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای طی سال‌های گذشته باعث افزایش تقریبا ۲درجه‌ای دما در کشور شده است. علل عمده افزایش تولید کربن در کشور مصرف بی‌رویه سوخت‌های فسیلی که ۸۰ درصد تولید گازهای گلخانه ای از این طریق است. همچنین وجود کارخانجات و نیروگاه های قدیمی که ۱۰درصد تولید کربن را به‌دلیل فرسودگی بخش صنعت و انرژی‌بر بودن بخش صنعت دارند. در نهایت نیز روند کاهشی پوشش سطح جنگلی است.

ایران، یکی از قربانیان اصلی تغییرات آب و هوایی است و اخبار وقوع سیل های ویرانگر و خشکسالی¬ها چند سال اخیر در کشور گواهی بر این مسئله است. اما افزایش دما در مقیاس وسیع چه مشکلاتی را ایجاد می کند؟ مسئله خیلی فراتر از ذوب یخ هاست. افزایش درجه حرارت متوسط موجب تغییر و جابه جایی چرخه آبی در کره زمین می شود. هر یک درجه سانتیگراد افزایش دما موجب افزایش ۷ درصدی در ظرفیت نگهداری رطوبت در هوا می شود. بدین ترتیب با افزایش درجه حرارت قابلیت ذخیره سازی رطوبت در هوا بیشتر می شود و میزان رطوبت هوا بزرگ تر می شود. با جابه¬جایی ابرها شاهد تغییرات اساسی در توزیع بارش ها خواهیم بود.

به عبارت دیگر، با گرم شدن زمین، ابر ها رطوبت بیشتری را که از نقاط مختلف جهان در خود جمع آوری کرده اند بر سر بخش کوچکی از مردم جهان فرو می ریزند. این فرآیند حتی امروزه نیز در قالب بارش برف های سنگین زمستانی، طوفان و سیل های سهمگین در بهار و خشکسالی مفرط در تابستان مشاهده می شود. در چنین شرایطی نگاه جامع و توسعه انرژی های تجدیدپذیر در کشور می تواند گامی متناسب در توسعه پایدار و متناسب با وضعیت کنونی کشور باشد.

ظرفیت منصوبه نیروگاهی کشور در حال حاضر۷۹ گیگاوات و ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر در حدود ۰.۵ گیگاوات یعنی حدود یک درصد از کل ظرفیت است. طبق آمار رسمی، حدود ۲۰ درصد از آلایندگی هوا ناشی از عملکرد نیروگاهها در کشور است. مساله دیگری که کمتر مورد توجه قرار میگیرد مصرف آب نیروگاههاست که برابر ۲۲۰ میلیارد لیتردر سال و معادل ۴۶  درصد از کل آب برداشت شده از منابع زیرزمینی در بخش غیر کشاورزی است. بنابراین توجه به وضعیت کنونی کشور از نظر آلودگی هوا و کم آبی، توسعه انرژیهای تجدید پذیر را امری ضروری می کند.

خوشبخانه در طول چند سال گذشته نگاه صحیح کل نگر به کشور در زمینه انرژی تجدید پذیر سبب گسترش در سراسر کشور شده است که ادامه این روند سبب توسعه زیرساخت برای آینده کشورخواهد بود. برای نمونه، وزارت نیرو با خرید تضمینی و نوسازی نیروگاههای قدیمی، شهرداری تهران با تصویب لایحه جایگزینی انرژی‌های نو در ساختمان‌ها، فضاهای عمومی و مراکز شهری و فعالیتهایی از این قبیل گامهای مهمی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و فرهنگسازی در زمینه انرژی های تجدید پذیر خواهد بود.
در مناطق روستایی نیز که به دلیل پراکندگی و کوچکی، امکان تامین انرژی از راه های متعارف مانند گسترش شبکه سراسری (بدلیل سرمایه گذاری بسیار زیاد و نگهداری گسترده) وجود ندارد بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر بسیار کارآمد خواهد بود.
بر اساس استانداردهای بین المللی چنانچه  مﻘدار انرژی تابشی روزانه خورشید در یک منطﻘه بیش ۳.۵ کیلووات ساعت بر مترمربع در روز باشد، به کارگیری کلکتورهای خورشیدی  و سیستم فتوولتاییک دارای توجیه اقتصادی است. بسیاری از مناطق ایران با بیش از ۳۰۰ روز آفتابی، میزان انرژی تابشی خورشید بالاتر از رقم مذکور و در برخی مناطق تا دو برابر این مقدار میرسد. متوسط میزان تابش در ایران ۴.۵ کیلووات ساعت بر متر مربع در روز است (ifco ۲۰۰۹). در زمینه ایجاد مزارع بادی هم میتوان در شرق کشور برنامه بلند مدت را جهت توسعه مناطق محروم برنامه ریزی کرد. در استان سیستان و بلوچستان می¬توان بهترین استفاده را از بادهای موسوم به ۱۲۰ روزه (که امروزه بیشتر شده) کرد. که با ایجاد این مزارع و صادرات برق به کشور های همسایه شرقی، با ایجاد یک مرکز اشتغال پایدار، وضعیت اشتغال را در این مناطق بهبود بخشید.

امروزه بهبود سطح زندگی مردم و مکانیزه شدن تولید به منظور ارتقای سطح بهره وری کار، افزایش  سریع مصرف انرژی را موجب می شود، البته افزایش  سریع  مصرف انرژی در مراحل اولیه رشد اقتصادی رخ می دهد . در مراحل بعدی رشد با پدیدار شدن آثار سوء زیست محیطی و نیز ارتقای آگاهی های عمومی، روند افزایشی مصرف انرژی به دلیل استفاده بهینه آن کاهش می یابد که کشور ما نیز باید با جایگزین کردن انرژی تجدیدپذیر با سوخت های فسیلی در مقیاس ملی و سرمایه گذاری فرهنگی در این زمینه از این مرحله گذر کند.
انتهای پیام/۲۵