عمومی | پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

قرار داشتن ایران در چهارراه خاور دور، جنوب، شمال و غرب آسیا تصادفی نیست

.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، لیانگرن ژانگ، باستان شناس چینی در نشست تخصصی سومین کنفرانس بین المللی باستان شناسی و حفاظت در امتداد راه ابریشم در تبریز به ارایه مقاله ای با عنوان « درباره خاستگاه تپه نادری » پرداخت.
وی با اشاره به آغاز کار میدانی مشترک بین ایران و چین در سال ۲۰۱۶ گفت: این پروژه با همکاری دانشگاه چینی و موسسه تحقیقات میراث فرهنگی و گردشگری براساس تفاهمنامه ای بین دو طرف انجام شد.
او افزود: این پروژه در راستای برنامه کلان سیاست دولت چین موسوم به «یک کمربند، یک جاده » برای بسترسازی برای فعالیت بیشتر شرکت های چینی در ایران بوده است.
او اظهار داشت: به رغم تحریم های آمریکا همچنان این پرژوه مشترک ادامه پیدا کرده است.
به گفته این پژوشگر، وقتی از تپه نادری صحبت می کنیم باید به مفهوم جاده ابریشم نیز اشاره ای داشته باشیم.
ژانگ با اشاره به جایگاه و اهمیت جاده ابریشم گفت: این جاده منطقه خاور دور، غرب اسیا و جنوب اوراسیا و روسیه را به هم مرتبط می کند.
او درباره نقش ایران در جاده ابریشم گفت: با نگاه به نقشه متوجه می شویم که تصادفی نیست که ایران در چهارراه خاور دور، جنوب، شمال و غرب آسیا واقع شده است و مردم ایران هم در سفرهامطالب بسیاری برای انتقال فناوری و ادیان و غیره در امتداد جاده ابریشم داشته اند.
وی گفت: تعامل فرهنگی چین و ایران در بحث اشیا عتیقه بسیار زیاد بوده و اشیا فرهنگی بسیاری بین ایران و چین تبادل شده است.
ژانگ افزود: خاستگاه تعاملات در زمینه تپه نادری بین ایران و چین، مطالعات برد فورد لافر، چینی شناس آلمانی بود که به دو زبان فارسی و چینی تسلط داشت.
این پژوهشگر چینی اظهار داشت: او درباره انتقال کالاها و آثار فرهنگی در امتداد جاده ابریشم و انتقال کالاهایی مثل یونجه ، انگور و کنجد و خیار از ایران به چین و نیر کالاهایی که از چین به ایران منتقل می شد، مطالعاتی را انجام داده بود.
او با اشاره به قرارگیری تپه نادری در شمال خراسان شمالی، از آغاز کاوش ها در سال ۲۰۱۶ در این محوطه تاریخی  خبر داد.
ژانگ گفت: تپه نادری در بخش شرقی دره اترک واقع است که از نظر موقعیت جغرافیایی خیلی مهم است چرا که این دره یک دالان طبیعی مرتبط دهنده دشت مشهد به منطقه دریای کاسپین است که راه شرق به غرب مهمی را ایجاد می کند.
کالاهای وارد شده از محوطه آلتای
نیکولای سرگین از دانشگاه آلتای روسیه دیگر سخنران این نشست به بیان گوشه ای از مقاله اش با عنوان  «منطقه پیرامونی جاده ابریشم در قرون وسطا »با تاکید بر کالاهای وارد شده از محوطه آلتای در نیمه دوم هزاره اول و نیمه اول هزاره دوم بعد از میلاد پرداخت.
او گفت : این تحقیق با پژوهش بر روی محوطه های باستانی قرون وسطا در منطقه آلتای در آسیای صغیر انجام شد و دوره های تحقیقی بررسی شده در این منطقه نیز مربوط به اوایل نیمه دوم و دوره حکومت مغول ها از قرن ۱۲تا ۱۴پس از میلاد بوده است .
این پژوهشگر افزود: با مطالعه و تحقیق بر روی مکان های تدفینی و گورستان های آلتای برخی اقلام وارداتی چینی مشاهده شد که قطعاتی از محصولات ابریشمی ، ۱۰آینه مفرغی و ۲سکه چینی نمونه ای از آنهاست که در ۲۵ گور کشف شده است .
سرگین خاطرنشان کرد که سکه های چینی متعلق به  گورستان کودریک است  و قدمت آنها به ۶قرن پیش از میلاد بر می گردد.
به گفته او ، آینه های مفرغی نیز به گورستان شیبه متعلق بوده که ویژگی های خاصی دارند و قطعات ابریشم نیز مربوط به پایان قرن هفتم و هشتم بعد از میلاد است.
این محقق تصریح کرد : منطقه دیگری که در این تحقیق بررسی شده موسوم به بوگوت در منطقه مغولستان مرکزی است که  اقلام کشف شده در آن وارداتی بودند و از غرب منطقه به آلتای آورده شده بودند .
امتداد جنوبی جاده ابریشم در مناطق میانی چین
دیگر سخنران این نشست لی میتیان از چین به طرح بخشی از مقاله  امتداد جنوبی جاده ابریشم در مناطق میانی چین (بررسی تصاویر مقبره ها و سرامیک های به کار رفته در کوره ها در مناطق مرکزی چین )پرداخت .
او گفت : بسیاری از مکتوبات تاریخی و باستان شناسی ناظر بر این است که جاده ابریشم راهی برای ارتباط با مناطق شمالی چین خاور دور و اروپا بوده است .
این پژوهشگر با طرح این پرسش که آیا این جاده به جنوب چین رسیده یا خیر تصریح کرد :بسیاری از مطالعات به دلیل اختلافات سیاسی بین امپراطوری های مناطق شمالی و جنوبی به ویژه در  قرن سوم تا ششم میلادی این امر را انکار کرده اند .
میتیان گفت :در بررسی هایم  در جنوب چین متوجه شدم که در گذشته عوامل فرهنگی عجیبی وجود داشته که از منطقه فرادست جاده ابریشم به مناطق زیرینش انتقال پیدا کرده است .
این محقق در ادامه به شواهدی از اشیای تدفین ، سرامیک های بکار برده شده در مراسم تدفین ، معماری ،بناهای به جا مانده ، نقاشی های روی سنگ ،انواع رقص ها ، دکوراسیون ، ظروف چینی ، سبک تزئینات ، آدمک های سفالی و... اشاره کرد که گویی از فرهنگ های دیگر وارد چین شده اند .
وی تصریح کرد : تمامی این شواهد به قرن سوم باز می گردد زمانیکه مهاجران آسیایی ، غربی ،آسیای مرکزی و تجار از طریق رودخانه هان به ویژه زمانیکه مناطق شمالی دچار هرج و مرج شده بود به مناطق جنوب چین رفتند و توانستند فرهنگ های عجیب و غریب خود را به آن مناطق ببرند و حتی اکولوژی اجتماعی جنوب چین را در قرون وسطی تغییر دهند .
این پژوهشگر با طرح این پرسش که این آیا این آبراه می تواند امتداد جاده ابریشم برای ارتباط شمال و جنوب چین باشد به سخنانش پایان داد .