عمومی | پژوهشگاه فضایی ایران

حفظ امنیت ملی با عبور از بزرگراه های اصلی اینترنت

چهارشنبه 23 آبان 1397 ساعت 4:31

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا، با بازگشت تحریم های آمریکا، موضوع قطع اینترنت از پرحاشیه ترین خبرها در ماه های گذشته بود، به طوری که بسیاری از کاربران می پرسند آیا امکان قطع شدن اینترنت وجود دارد.

آمریکا زیرساخت های ارتباطی جهان را به گونه ای در کنترل خود دارد که ممکن است از این راه در اینترنت ایران اختلال ایجاد کند. موضوع مدیریت مستقل اینترنت به وسیله کشورهای مختلف از ۲۰۰۰ میلادی در اجلاسی با نام جامعه اطلاعاتی (WSISS) مطرح شد. سران کشورهای مختلف با گردهمایی در مقرر برگزاری این اجلاس در ژنو سوییس موضوع حاکمیت اینترنت را به طور مستقل خواهان شدند و با شرکت در این اجلاس از آمریکا تقاضا کردند تا سهمی از مدیریت اینترنت را به آنها اختصاص دهد اما آمریکا این درخواست را رد کرده و بر این باور بود که ساختار اینترنت همچنان باید به صورت دموکراتیک باقی بماند.

با گذشت چندین سال از این مساله و فشار دولت ها برای کسب استقلال در فضای مدیریتی اینترنت موجب شد تا نهاد آیکان در مدیریت، نام ها و آدرس های اینترنتی مستقل تر شود. همچنین کمیته مشورتی دولتی (GACC) نیز تاسیس شد تا بر نحوه کنترل اینترنت نظارت داشته باشد و به شکایت‌ها و پیشنهاد‌های سایر کشورها رسیدگی کند.

در ارتباط با این موضوع «آذری ‌جهرمی» وزیر ارتباطات، در توضیحاتی درباره تحریم های اینترنتی آمریکا و شایعه قطع اینترنت می گوید: «دسترسی به اینترنت در دنیا رییس ندارد که بگوییم آمریکا رییس اینترنت است و اینترنت ایران را قطع می‌کند. اما در حوزه خدمات و سرویس‌ها، آمریکا با تحریم برخی دسترسی ها به خدمات به کسب و کار جوانان ما لطمه زد و ممکن است این تحریم ها تشدید شود.»

همچنین سردار غلامرضا جلالی رییس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به احتمال قطع اینترنت به وسیله آمریکا می گوید: «در صورتی که این اتفاق بیفتدتدابیری دیده شده که کارکردهای ضروری کشور حفظ شود و شبکه ملی اطلاعات به اندازه‌ای که آماده شده بتواند خدمات اساسی مردم را جواب دهد.»

با این حال برخی کارشناسان حوزه اینترنتی معتقدند با وجود مکانیزم حقوقی پیچیده و سازوکار اینترنتی، قطع اینترنت ایران عملی نخواهد شد زیرا ساختار اینترنت جهان به شکلی گسترده شده است که تمامی کشورها سهیم هستند.

به همین بهانه پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا در گفت وگو با «رضا علیشاهی» کارشناس مدیریت اینترنت و مدرس دانشگاه، به بررسی زوایای مختلف قطع اینترنت ایران و واگذاری آن به نیروهای مسلح پرداخت.

** ساختار شبکه اینترنتی جهان از قوانین خاصی پیروی می کنند
رضا علیشاهی در پاسخ به این سوال که اینترنت جهانی از چه ساختار و قوانینی پیروی می کند، گفت: اینترنت ساختاری پیچیده و گسترده دارد و از قوانین خاصی پیروی می کند. با اینکه مکانیزم ساخت و کنترل آن در دست آمریکا است ولی در روند طرح مدیریتی هر کشور بر اینترنت خود، قطع کردن آن به وسیله یک کشور دیگر به صورت کامل عملی نمی شود زیرا از مکانیزم حقوقی خاصی برخوردار است که مانع از انجام آن خواهد شد. کاهش پهنای باند، ایجاد خطا در تبادل داده، قطع کردن لینک ها از راه اجرا نشدن تعهدها و قراردادهای اتصالات بین المللی، مشکلات فنی در DNS در سرورها و روترهای میان گذر از جمله مواردی هستند که به صورت اختلال در صورت قطع شدن اینترنت رخ خواهد داد.

** قطع اینترنت به دلیل اختلال ماهواره ای یا قطع کابل های زمینی و دریایی
این کارشناس حوزه اینترنتی، در خصوص این موضوع که آیا بر اثر تحریم آمریکا اقدام به قطع اینترنت کشوری کرده است یا نه، بیان داشت: قطع شدن اینترنت در برخی کشورهای دیگر نیز اتفاق افتاده اما نه به این صورت که آمریکا یا کشوری دیگر آن را قطع کرده باشد، بلکه این موضوع به دلیل اختلال ماهواره ای یا قطع شدن کابل های زمینی و دریایی اتفاق افتاده که این موارد به طور غیرعمدی بوده اند. به طور کلی آمریکا نمی تواند اینترنت هیچ کشوری را قطع کند و این اتفاق ها تنها برای کشورهایی رخ می دهد که یک یا ۲ کانال زمینی و هوایی مرتبط با شبکه جهانی اینترنت دارند.

** مصون ماندن از خطرهای احتمالی با شبکه ملی اینترنت
وی در ادامه بیان داشت: با برقرای و ساخت شبکه ملی اینترنت می توان از هر گونه خطر احتمالی مصون ماند زیرا شبکه داخلی اینترنت مانند شبکه های ارتباط تلفنی عمل می کند و بدون هیچ گونه اختلالی می توان تماس تلفنی برقرار کرد. با قرار گرفتن سرورهای داخل ایران در شبکه ملی اینترنت در زمان بروز خطرات احتمالی نیز این سرویس‌ها همچنان فعال بوده و دچار اختلال نخواهند شد و کاربران ایرانی می توانند بدون هیچ مشکلی به صورت روزانه از آن استفاده کنند.

** کمیته مشورتی دولتی آیکان، در صدد حفظ منافع دسترسی به منابع اینترنتی
علیشاهی حفظ منافع دسترستی به منابع اینترنتی را لازم و ضروری دانست و خاطر نشان کرد: نمایندگان ایران مشکلات به وجود آمده را به آیکان ارجاع داده‌اند اما به هر حال باید دانست که قدرت شرکت‌های آمریکایی از توانایی آیکان بیشتر بوده و حل مشکلات را با شرایط بدی همراه کرده است. البته در این میان برخی شرکت های آمریکایی برخلاف تحریم آمریکا می توانند با ایران همکاری کنند. ایران با حضور مستمر خود در جلسه های مشورتی دولتی آیکان می خواهد منافع دسترسی به منابع اینترنتی را حفظ کند و همواره در این راستا گام بر می‌دارد ولی این کمیته توانایی جلوگیری از قطع اینترنت را ندارد.

اینترنت برای هر کشوری به عنوان سرمایه آن شناخته می شود و این سامانه جهانی برای توسعه ارتباطی با شبکه اینترنت جهانی باید از هر گونه تهدیدی مصون باقی بماند زیرا در رشد اقتصادی و اجتماعی یک امر مهم تلقی می شود که با قطع شدن آن خسارت بزرگی را برای نظام به دنبال خواهد داشت. افزایش ظرفیت های ارتباطی از راه کشورهای همسایه و انعقاد قرارداهای چندجانبه می تواند از خطر های احتمالی در اثر قطع شدن اینترنت جلوگیری کند.

اتخاذ راهکارهای مناسب برای مقابله با این تهدید امری ضروری به نظر می رسد که مسوولان باید بدان بیاندیشند. آمریکا نقش بسیار مهمی در اینترنت جهانی دارد که کشورهای مختلف از آن پیروی می کنند که این مهم را نباید نادیده انگاشت. ایران نیز می تواند در این راستا با همکاری و مذاکره با برخی از آنها مشکلات احتمالی را حل کند و با مصونیت از خدمات آنها استفاده کند.

اینترنت ایران قطع نمی شود ولی تحریم های آمریکا تاثیر نامطلوبی بر شرکت های خدماتی و سرویس دهنده خواهد گذاشت و استفاده کاربران از آن با کیفیت پایینی همراه خواهد بود.