تغییر نام قانون هابل و به رسمیت شناختن سهم ژرژ لومتر
طبق نظر‌سنجی‌هایی که به تازگی در اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی ( IAU ) صورت گرفته، نظر عمده‌ی اعضا مبتنی بر تغییر نام قانون هابل و به رسمیت شناختن سهم ژرژ لومتر، کشیش و اخترشناس بلژیکی است. پیشنهاد اتحادیه، تغییر نام قانون هابل به قانون هابل- لومتر است.
در سال ۱۹۲۷ لومتر در مقاله‌ای به زبان فرانسوی، نشان داد که به علت انبساط کیهان ، سرعت دور شدن کهکشان‌ها از زمین با فاصله‌ی آن‌ها متناسب است. دو سال بعد، ادوین هابل به کمک داده‌هایی که در اختیار داشت به رابطه‌ای مشابه رسید. اما به دلایلی سهم لومتر کمتر شناخته شد. احتمالا دلیل عمده این امر ترجمه‌ی انگلیسی مقاله‌ی اصلی است که در سال ۱۹۳۱ انجام گرفت. در مقاله انگلیسی نحوه به دست آوردن آهنگ انبساط (که با نام ثابت هابل شناخته می‌شود) شرح داده نشده در حالی که در مقاله‌ی اصلی فرانسوی شرح داده شده بود.
گروهی از مورخان معتقد بودند که هابل و یا حمایت‌کنندگانش، در ترجمه این مقاله دست داشته‌اند اما در سال ۲۰۱۱ رونوشتی از نامه لومتر که در سال ۱۹۳۱ نگاشته شده بود، پیدا شد که هابل را از این اتهام تبرئه کرد. لومتر در این نامه شرح داده بود که به علت داده‌های معتبرتر، بحث ثابت انبساط را در مقاله حذف کرده است.
از میان ۴۰۶۰ اخترشناسی که رای دادند، ٪ ۷۸ موافق تغییر بودند. این اولین باری است که یک اتحادیه به تغییر نام قانونی علمی رای می‌دهد. با وجود رای مثبت غالب اعضا، گروهی از دانشمندان نسبت به عواقب این تغییر مردد هستند. از سال ۱۹۱۹ تاکنون، اتحادیه وظیفه نام نهادن بر سیارات، اقمار و ستارگان را برعهده داشته اما هیچ‌گاه مجورز رسمی تغییر نام قوانین علمی را نداشته است. آخرین رای‌گیری IAU در سال ۲۰۰۶ انجام شد. در این رای‌گیری پلوتون در زمره‌ی سیاره‌های کوتوله قرار گرفت. پیرو بنوِنوتی ( Piero Benvenuti ) رئیس سابق IAU ، می‌گوید: «این نام‌گذاری جدید تنها یک پیشنهاد است. اگر بعد از تغییر همچنان از همان نام قانون هابل استفاده شود، کسی اعتراض نخواهد کرد.»
بنا به گفته‌ی استفان استیگلر (Stephan Stigler) ، مورخ و آماردان از دانشگاه شیکاگو در ایلینویز، این تغییر نام را می‌توان در دیگر قوانین علمی نیز پی گرفت. استیگلر معتقد است که تا به حال هیچ کشفی متاثر از کاشف اصلی نام‌گذاری نشده است. نام قوانین علمی، معمولا برخاسته از توافق اجتماعات علمی در طی یک بازه زمانی است. تا به حال تلاش چندانی در جهت به رسمیت شناختن سهم حقیقی دانشمندان در قوانین علمی انجام نگرفته است. به عنوان مثال می‌توان به ذره هیگز که در سال ۲۰۱۲ کشف شد اشاره کرد. گروهی معتقدند که علاوه بر پیتر هیگز، فیزیکدانان دیگری نیز در این کشف نقش داشته‌اند.
هلگ کراگ ( Helge Kragh )، مورخ علم از دانشگاه کپنهاگ، معتقد است که اختلاف بر سر نام‌گذاری‌ها غالباً ایدئولوژیکی است. در کشورهای مختلف مردم به نام‌گذاری‌هایی تمایل دارند که به ملیت آن‌ها اعتبار می‌بخشد. به عنوان مثال در فرانسه قانون بویل تحت عنوان قانون ماریوت شناخته می‌شود؛ چرا که بعد از قرن هفدهم ادم ماریوت آن را مستقل از رابرت بویل ایرلندی کشف کرد. همچنین کراگ معتقد است بعضی مستندات از جمله دیدار هابل و لومتر در سال ۱۹۲۸، که مورد استناد بنوِنوتی و IAU است، نیاز به بررسی بیشتری دارند تا صحت آن‌ها بهتر مشخص گردد.
مورخان از تاثیر نقش لومتر آگاه بوده‌اند. ایده‌ی تغییر نام قانون هابل به واسطه‌ی بنوِنوتی کلید خورد. او هدف خود را از این تغییر، حفظ احترام و افتخار میراث فکری لومتر می‌داند، میراثی که فراتر از انتظار لومتر به پیشرفت علم کمک نموده است. بنوِنوتی، لومتر را نیز از منظر برطرف کردن شبه تضاد علم و ایمان، تحسین می‌کند و البته خاطرنشان می‌شود که این موضوع در تغییر نام قانون هابل، بی‌تاثیر بوده است. در حال حاضر IAU برنامه مشخصی برای تغییر نام ندارد. در صورت در اختیار بودن شواهد کافی و مستدل، اقداماتی جهت ثبت این تغییر در نظر گرفته خواهد شد.
در تاریخ علم لغات و اصطلاحات متعددی وجود دارند که نیاز به بازبینی دارند. به عنوان مثال دنباله‌های هالی را منجمان یک هزاره قبل از اینکه ادموند هالی مدار آن‌ها را محاسبه کند، مشاهد کرده بودند. تبدیل فوریه، که یک تکنیک ریاضیاتی است، قبل از این که جوزف فوزیه فرانسوی مقاله‌ی آن را منتشر کند، توسط لاپلاس مورد استفاده قرار گرفته است.
با این وجود در صورت تغییر نام قانون هابل و تبدیل آن به قانون هابل- لومتر، گروهی نسبت به این که دانشمندان نام جدید را به کار گیرند تردید دارند. در این جا اشاره به نقل قولی از جانب فرد هویل شایان توجه است:
«کلمات به مانند نیزه‌اند. اگر فرو روند، بیرون کشیدنشان دشواراست.»
منبع:
https://www.nature.com/articles/d۴۱۵۸۶-۰۱۸-۰۷۲۳۴-y