عمومی | دیده بان علم ایران

در گفت و گو با دیده بان علم مطرح شد: تقلب در محصولات ارگانیک، نابودکننده اعتماد عمومی/ضرورت جرم انگاری فروش متقلبانه محصولات ارگانیک

رییس مرکز تحقیقات سلامت و ایمنی غذای دانشگاه علوم پزشکی یزد با هشدار نسبت به عرضه برخی محصولات تقلبی و غیرمجاز به عنوان محصول ارگانیک در کشور بر ضرورت آگاهی رسانی عمومی و برخورد جدی با این قبیل تخلفات به منظور حفظ سرمایه اعتماد عمومی در این بخش تاکید کرد.

دکتر بهادر حاجی محمدی در گفت و گو با خبرنگار دیده بان علم ایران اظهار داشت: متاسفانه برخی شواهد در دنیا نشان می­ دهند که همگام با افزایش رغبت مصرف­ کنندگان به محصولات ارگانیک و از سویی محدود بودن تولید این محصولات، زمینه برای انجام تقلبات غذایی و سودجویی عده­ای از متخلفان و عرضه محصولات غیر ارگانیک با قیمت­های گزاف (و معرفی فریبکارانه آن به عنوان یک غذای ارگانیک) ایجاد شده ­است. امروزه در کشور ما نیز در بعضی از مراکز فروش محصولات کشاورزی، محصولاتی به ­نام ارگانیک به فروش می­ رسند که فاقد نشان ملی ارگانیک و برچسب گذاری قانونی توسط سازمان های مسئول هستند که این امر شبهاتی را در خصوص ادعای اصالت این محصولات ایجاد کرده ­است. البته این معضل محدود به کشور ما نیست و به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا تقلبات در عرضه محصولات ارگانیک یکی از رایج­ترین انواع تخلفات مکشوفه است.

بازرس انجمن علمی بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران خاطرنشان کرد: در حال حاضر مرکز ملی تایید صلاحیت ایران که از نظر ساختار سازمانی زیر نظر مستقیم سازمان ملی استاندارد ایران است، متولی اصلی نظارت و صدور گواهی و مجوز برچسب­ گذاری محصولات ارگانیک در کشور است. در این زمینه شایسته است به مصرف­ کنندگان محصولات ارگانیک آگاهی ­های لازم ارائه شود؛ بدین صورت که ادعای فروش هرگونه محصول کشاورزی به ­نام ارگانیک که هیچ برچسب، مجوز و یا گواهی صادره از سوی مرکز ملی تایید صلاحیت ایران و یا سازمان ملی استاندارد ایران را نداشته باشد، مورد تایید نبوده و اصالت آن محصول از نظر ارگانیک بودن مورد تردید است. از سوی دیگر، پر واضح است که هرگونه برچسب­ گذاری، مجوز و یا گواهی در این خصوص که مورد ادعای سایر نهادها و مراکز باشد، از نظر قانونی فاقد وجاهت است.

این فوق دکتری سم شناسی مواد غذایی هشدار داد: تقلبات در زنجیره تولید غذا در بسیاری از موارد منجر به مخدوش شدن ایمنی محصولات غذایی می­ شود؛ چرا که عرضه ­کنندگان متخلف محصولات تقلبی به طور معمول خود را ملزم به رعایت استانداردهای کیفی و بهداشتی نمی­دانند و لذا سلامت مصرف کنندگان ممکن است تحت تاثیر سوء قرار بگیرد. بی­ تردید، نمونه­ برداری­های مستمر و تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی محصولات عرضه شده در بازار مصرف، به کشف و پیشگیری از بروز اینگونه تقلبات کمک می­ کند

به گفته حاجی محمدی، اِعمال جریمه­ های جزایی متخلفان، یکی دیگر از اقدامات بازدارنده در این زمینه بوده که به نوبه خود مستلزم ورود قانونگذاران و مسئولان ذیربط به این موضوع است. به عبارت دیگر وضع قوانین جزایی توسط قانونگذاران در خصوص جرم ­انگاری تخلفات مرتبط با محصولات غذایی ارگانیک ضرورتی انکار ناپذیر است.

وی خاطرنشان کرد: یکی از محدودیت­ های نظارتی فعلی این است که تجهیزات مورد نیاز جهت تمایز محصولات ارگانیک از محصولات کشاورزی رایج به سهولت در دسترس نبوده و همچنین آزمایش­های مربوطه بسیار پیچیده و پرهزینه هستند؛ بنابراین پایش و نظارت بر صحت برچسب­ گذاری محصولات ارگانیک با چالش­هایی روبرو است و احتمال سوءاستفاده از حسن اعتماد مصرف­ کنندگان وجود دارد که این موضوع توجه بیشتر دستگاه­های نظارتی مسئول و پژوهشگران این حوزه را اقتضا می­کند.

حاجی محمدی در گفت و گو با دیده بان تصریح کرد: در حال حاضر بیشتر رسانه ­های جمعی در جهت ترغیب مردم به مصرف محصولات ارگانیک تلاش می­کنند و شاید به منظور پرهیز از تشویش اذهان عمومی، به احتمال بروز تخلفات و فروش متقلبانه در این زمینه چندان نمی ­پردازند و در نتیجه برخی از مصرف­ کنندگان آگاهی جامعی در این زمینه ندارند.

وی افزود: تقلبات در صنایع غذایی، نه تنها ایمنی غذا را به خطر می ­اندازد، بلکه سرمایه عظیم اعتماد عمومی در جامعه را زایل می­کند. تجارب مختلف در دنیا نشان داده است که هر گاه یک محصول مورد استقبال مردم قرار گیرد امکان دست اندازی و تخلف توسط یک سری افراد سودجو وجود دارد.

حاجی محمدی تصریح کرد: متاسفانه در گذشته نمونه ­هایی از این دست تقلبات در صنایع غذایی ایران رخ داده ­اند که از جمله آنها می­توان به قضیه تقلب افزودن روغن پالم در شیر اشاره کرد که طی آن انجام تقلب توسط معدودی از عرضه ­کنندگان متخلف موجب تشویش اذهان عمومی و تشکیک در نحوه عملکرد صنایع لبنی کشور شد.

همچنین تقلبات در صنایع سوسیس و کالباس نظیر استفاده از گوشت­ های غیر مجاز و یا افزودن بافت­های غیر مجاز حیوانی موجب کاهش اعتماد عمومی نسبت به سلامت و ایمنی فراورده ­های گوشتی شده است. بنابراین بیم آن می­رود که در درازمدت در سایه کم ­توجهی و نظارت­های ناکافی، برخی از تقلبات احتمالی در عرضه محصولات کشاورزی ارگانیک در کشور انجام گیرد.

رییس مرکز تحقیقات سلامت و ایمنی غذای دانشگاه علوم پزشکی یزد در پایان تصریح کرد:  دستیابی به آن دسته از محصولات غذایی ارگانیک که کمترین مخاطره احتمالی را به همراه داشته باشند و طبق الزامات قانونی و مجاز تولید شده ­­اند، باید به عنوان یک مطالبه و هدف مشترک مصرف­ کنندگان، تولیدکنندگان و دستگاه­های نظارتی مسئول قلمداد شود؛ بی­ تردید تحقق این هدف متعالی نیازمند عزم جدی تمامی دست­ اندرکاران، متخصصان، پژوهشگران، دستگاه­های اجرایی و متولیان سلامت و امنیت غذایی کشور است.

انتهای پیام