عمومی | وزارت علوم،تحقیقات و فناوری

مهار آفات گلخانه‌ای با استفاده از عوامل بیولوژیک برای اولین بار در ایران/کنه‌های شکارگر جایگزین سموم شیمیایی آفت کش برای تولید محصول سالم

به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم به نقل از پایگاه خبری دانشگاه بوعلی سینا، دکتر محمد خانجانی، عضو هیئت علمی گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه بوعلی سینا در مراسم آغاز بهره‌برداری و تولید کنه‌های شکارگر، گفت: با توجه به آنکه تعدد سم پاشی در گلخانه ها منجر به تولید محصول ناسالم می شود، یکی از روش های موثر برای تولید محصول سالم، استفاده از عوامل کنترل کننده طبیعی است؛ در همین راستا برای نخستین بار در کشور شرکت دانش بنیان مستقر در دانشگاه بوعلی سینا قادر به تولید انبوه ۳ گونه کنه شکارگر شده است.
وی افزود: با توجه به آنکه تعدد سم پاشی در گلخانه ها برای مهار آفات، منجر به تولید محصول ناسالم و در نهایت به خطر افتادن سلامت جامعه مصرف کنندگان می شود، یکی از روش های موثر و سالم برای تولید محصول سالم، استفاده از عوامل کنترل کننده طبیعی یا حشرات و کنه‌هایی است که می توانند از آفات گلخانه ای تغذیه کنند؛ در همین راستا شرکت دانش بنیان عوامل مهار زیستی هگمتانه که در مرکز رشد و فناوری دانشگاه بوعلی سینا فعال است، برای اولین بار در ایران قادر به تولید انبوه ۳ گونه کنه شکارگر شده است.
دکتر خانجانی با تاکید بر لزوم استفاده بهینه از نهاده های کشاورزی در شرایط کم آبی کشور، اظهار داشت: از آنجا که شرایط مطلوب برای تولید محصولات گلخانه ای فراهم می شود، همین شرایط مطلوب برای حشرات و کنه های گیاه خواری که از محصولات گلخانه ای تغذیه می کنند، فراهم شده و منجر به ایجاد جمعیت زیادی از آفات گلخانه ای در کوتاه ترین زمان ممکن می‌شود که در اغلب موارد گلخانه دار برای جلوگیری از خسارت، با استفاده از سموم شیمیایی اقدام به کنترل و مهار آنها می کند.
عضو هیئت علمی گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه بوعلی سینا افزود: تاکنون سطوح اندکی از گلخانه‌های ایران اقدام به تولید محصولات سالم بدون استفاده از سموم شیمیایی کرده‌اند که در همه موارد عوامل کنترل کننده بیولوژیک از خارج از کشور وارد شده است، اما در حال حاضر پس از ۸ سال تحقیق و پژوهش و با فراهم شدن عوامل بیولوژیک مورد نیاز گلخانه های منطقه و حتی کشور، این امر بومی سازی شده است.
وی ضمن یادآوری این مهم که محصولات کشاورزی آلوده به سموم شیمیایی سبب ایجاد تومورهای سرطانی در جامعه انسانی می‌شوند، گفت: از هر ۳ گونه کنه شکارگر تولید شده می توان در عرصه گلخانه هایی که مشکل آفت دارند، بهره برد و با تولید آنها در محیط آزمایشگاهی و سپس رهاسازی در گلخانه ها، قادر به تولید محصول بدون آلودگی به بقایای سموم شیمیایی خواهیم بود. به علاوه با آوردن تنوع زیستی در سیستم‌های زراعی، باغی و گلخان ای، گامی موثر در حفظ محیط زیست برداشته می‌شود.
دکتر خانجانی افزود: در حال حاضر کنه‌های شکارگر در ۲ اتاقک رشد در بستر مصنوعی آزمایشگاه پرورش و تولید می‌یابند که در بسته‌بندی‌های حاوی "پانصدهزار کنه"، با طول عمر ۳۸ روز، قابل عرضه به گلخانه داران می‌باشد و هر بسته می تواند تا ۵۰۰ متر مربع از گلخانه را در ابتدای مراحل آلودگی به آفات پوشش دهد.
وی با ذکر این نکته که تنوع آفات گلخانه‌ای محدود است و نیز سایر امور مدیریتی و تمهیدات لازم مانند استفاده از توری ها بایستی انجام گیرد، خاطرنشان کرد: برخی از مزایای استفاده از آفت کش‌های طبیعی را می‌توان عدم ایجاد مقاومت در برخی از گونه‌های آفت ها، عدم آلودگی محیط زیست، حذف دشمنان طبیعی، ایجاد تنوع زیستی و مهم تر از همه تولید محصول سالم و عاری از آلودگی سموم شیمیایی نام برد.
دکتر خانجانی در پایان ضمن قدردانی از زحمات نیروهای پرتلاش و متخصص آزمایشگاه در امر تولید و تحقیق و توسعه کار، از آغاز رهاسازی ۳ نوع کنه تولیدی طی هفته آینده در دو گلخانه واقع در شهر همدان خبر داد.
ل.م ۵۴/ ع. ع ۵۷