پژوهشگران پژوهشکده رویان جهاددانشگاهی برای نخستین بار در سطح خاورمیانه و به عنوان پنجمین کشور جهان توانستند به فناوری تولید سلول‌های بنیادی پرتوان القایی (IPS) از سلول ‌های پوست دست یابند.
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، با تلاش محققان جهاددانشگاهی تنها در مدت نه ماه پس از ارایه مقالات تولید سلول‌های پرتوان القایی (IPS) در مجلات معتبر دنیا، جمهوری اسلامی ایران بعد از کشورهای آمریکا، ژاپن ، آلمان و چین به این فناوری نوین دست یافت.
براساس این گزارش، در این فرآیند سلول‌های پوست موش و انسان با کمک انتقال ژن‌های موردنظر باز برنامه‌ریزی شده به سلول‌های بنیادی پرتوان القایی که شبیه سلول‌های بنیادی جنینی هستند، تبدیل شدند که با توجه به تجربه پژوهشکده رویان در این زمینه این موضوع سبب توان مضاعف محققان در تولید سریعتر این سلول‌ها شده است .
این گزارش حاکی است، تولید سلول‌های پرتوان القایی، علاوه بر اینکه بسیاری از مشکلات مربوط به کاربردی کردن سلول‌های بنیادی جنینی را مرتفع می‌سازد، می‌تواند در بحث ژن درمانی ، توسعه داروسازی، ناهنجاری شناسی جنین‌ها و مطالعه عملکرد ژن‌ها نیز موثر باشد. ضمن اینکه دانشمندان در حال بررسی امکان تولید سلول‌های پرتوان القایی از بیماران صعب العلاج و دچار نقص ژنتیکی هستند تا با تمایز این سلول‌ها به سلول‌های موردنیاز بیماران، برای درمان آنها اقدام کنند.
این گزارش می‌افزاید، فرآیند تولید سلول ‌های بنیادی پرتوان القایی نوعی بازبرنامه‌ریزی سلول است که بدون تخریب جنینی که خود موضوعی بحث برانگیز در تولید سلول‌های بنیادی جنینی است، صورت می‌گیرد و این کشف علمی دانشمندان را به رویای ترمیم اندام قطع شده و معیوب بدون تخریب جنینی نزدیک می‌کند.
خاطرنشان می‌کند، محققان پژوهشکده رویان جهاددانشگاهی با توجه به اهمیت بیماری‌های عصبی، خونی، دیابتی و کبد و همچنین توان تولید این سلول‌ها از سلول‌های بنیادی جنینی ، در حال اجرای طرح‌هایی هستند که در آنها بتوانند برای گروهی از بیماران مزبور سلول‌های بنیادی پرتوان القایی ایجاد کنند تا در آینده با کاربردی شدن این سلول‌ها ، برای درمان این بیماران اقدام کنند.
یادآور می‌شود، توانمندی‌های پژوهشکده رویان در دست یابی به فناوری‌های جدید سلول‌های بنیادی در کنار موفقیت‌های حاصل از استفاده بالینی سلول‌های بنیادی بزرگسالان در بیماران مبتلا به سکته قلبی ، زخم مزمن اندام تحتانی، بیماری نقص سلول‌ بنیادی لیمبال ، سیروز کبدی و ویتلیگو موجبات راه اندازی نخستین "مرکز سلول درمانی" کشور در پژوهشکده را فراهم آورده است.

به همت پژوهشگران جهاددانشگاهی و برای اولین بار در کشور صورت پذیرفت؛
تولید و انتقال جنین‌های حاوی ژن تولید داروی درمان سکته قلبی (tPA)

به همت محققان پژوهشکده رویان جهاددانشگاهی، جمهوری اسلامی ایران به زمره معدود کشورهای صاحب فناوری تولید جنین‌های تراریخته (ترانس ژنتیک) با هدف تولید داروهای نوترکیب پیوست.
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، داروی tPA در حال حاضر بهترین داروی درمان و نیز پیشگیری سکته قلبی محسوب می‌شود که به علت قیمت فوق العاده بالا ، استفاده عمومی آن امکان‌پذیر نیست و تحقق این فناوری، کشور را یک گام دیگر به هدف نهایی تولید فراوان و ارزان قیمت داروهای پروتئینی خاص از طریق فرآورده شیر دام‌های تراریخت نزدیک می‌کند.
به گفته پژوهشگران جهاددانشگاهی در صورت وقوع سکته قلبی و تزریق سریع این دارو، امید به بهبودی بیمار به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد و علاوه بر بهبودی سریع بیماری، عوارض جانبی سکته مانند ناکارآمدی قلب که از علل اصلی مرگ و میر به دنبال سکته است، برطرف می‌گردد.
براساس این گزارش، این پروژه بزرگ ملی ، با تکیه بر توانمندی داخلی و در6 مرحله شامل شناسایی، استخراج و تولید انبوه ژن مولد داروی tPA از سلول‌های انسان، ساخت واریانت این دارو از طریق فرایندهای پیچیده مهندسی ژنتیک ، طراحی و انتقال ژن tPA به درون حامل مناسب جهت تولید رده سلول‌های تراریخت حیوانی، خالص‌سازی چندین رده از سلول‌های حاوی ژن tPA در گاو، تحقق روش نوین شبیه‌سازی جهت تولید بهینه جنین‌های تراریخته و انتقال موفقیت آمیز اولین رده جنین‌های تراریخته حاوی ژن tPA به دام‌های گیرنده در پژوهشکده رویان جهاددانشگاهی اجرا شد.
این گزارش حاکی است، محققان پژوهشکده رویان جهاددانشگاهی که پیش از این موفق به شبیه‌سازی نخستین گوسفند شبیه سازی شده خاورمیانه و ایران "رویانا" شده بودند، با توجه به اینکه بهترین رهیافت تولید داروی نوترکیب tPA، تولید آن از طریق فرآورده شیر دام‌هایی نظیر گاو یا بز به شمار می‌آید با همکاری مجتمع دامپروری فوکا (وابسته به سازمان تامین اجتماعی) پروژه دیگری را نیز به صورت عملیاتی تحت عنوان «ارتقاء پتانسیل شیرواری صنعت دامپروری کشور» اجرا کردند که منجر به تولید نخستین گوساله‌های حاصل از لقاح آزمایشگاهی و نیز ایجاد چندین مورد آبستنی موفق حاصل از شبیه‌سازی گاوهای نژاد برتر کشور شده است .

گفتنی است ، در حال حاضر محققان پژوهشکده رویان جهاددانشگاهی توانسته‌اند با تلفیق فناوری‌های یاد شده، مراحل تولید و انتقال اولین جنین‌های تراریخته حاوی ژن تولید داروی tPA را با موفقیت پشت سر بگذارند که امید است با اجرای این پروژه در ابعاد وسیع به زودی شاهد تولد نخستین گاو تراریخته با توان تولید داروی tPA در شیر این گاو باشیم .
لازم به ذکر است، صفت تراریخته برای موجودات زنده‌ای به کار می‌رود که با دستکاری‌های ژنتیکی به وجود می‌آیند.ح/الف