راهکارها و استراتژیهای مطلوب برای کاهش نرخ بیکاری در استان یزد
به گزارش دبیرخانه کانونهای تفکر دانشگاه یزد، در ابتدای جلسه دکتر حبیب انصاری دبیر کانون، دستور کار جلسه را «بررسی راهکارها و استراتژهای مطلوب به منظور کاهش نرخ بیکاری در استان» اعلام کرد.
به نظر دکتر انصاری، صنایع در استان یزد با سه اشکال کلی روبروست: ۱- مناسب اقلیم استان نیستند. ۲- ترکیب و شکاف جنسیتی عمیقی در نیروی کار صنایع وجود دارد. ۳- عمدتاً از نیروی کار غیرمتخصص بهرهمندند و از نیروی کار تحصیل کرده استفاده نمیکنند. وی ارائه راهکار و پیشنهاد را از وظایف کانون تفکر اقتصاد یزد دانست.
حفظ شرایط موجود در بخش صنعت و گسترش بخش خدمات
دکتر علوی راد رئیس دانشگاه آزاد یزد با اشاره به ناکارآمدی بخش صنعت در نیم قرن گذشته، بر این نکته تاکید کرد که به دلیل کم آبی و دیگر مشکلات اقلیمی و همچنین ناتوانی بخش صنعت در بکارگیری دانش آموختگان دانشگاهی، صنایع در استان یزد نمیتوانند نقش مهمی در کاهش نرخ بیکاری داشته باشند.
وی بهترین و عملیترین راه در شرایط موجود را حفظ شرایط موجود در بخش صنعت و گسترش بخش خدمات دانست چرا که رسوخ دانش و تکنولوژی، تنوع شغلی فراوان و آسیبپذیری کمتر در دوران تحریم و نوسانات ارزی در بخش خدمات، از ویژگیهای مهم و متمایز این بخش است.
دکتر علوی راد، دولت الکترونیک را به عنوان یکی از پتانسیلهای مهم اشتغال در بخش خدمات معرفی کرد.
ضرورت نگاه تاریخی به تغییر پارادایم اقتصادی استان
دکتر سعید عطار عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، نگاه کلان و تاریخی به بحث اشتغال را مهم دانسته و به این مورد اشاره کرد که در گذشته، صنعت نساجی از مهمترین صنایع در یزد بوده و افول این صنعت در دهه ۷۰ در دگرگونی صنعتی استان به سمت صنعت کاشی و سرامیک و صنایع مرتبط با فولاد تاثیرگذار بوده است. همچنین، سرعت بالای اشتغال در این بخش و نیاز اندک آنها به مهارت در شرایط ضعف دانشگاهای استان در دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ نیز از جمله زمینههای نهادی بوده است که صنایع استان را به سمت صنایع سنگین سوق داده است.
به گفته وی، بحران زمانی پدیدار شد که این صنایع با محدودیت در ایجاد شغل و محدودیت های محیطی مواجه شدند. وی پیشنهاد کرد کانون با ایجاد یک درک درست از شرایط تغییر پارادایم اقتصادی استان در دهه های گذشته، به بیان راهکارهایی بپردازد که می توانند این مسیر را در کوتاه مدت، اصلاح و در بلندمدت تغییر دهند.
در ادامه دکتر انصاری چهار مسیر پیش رو را برای حل مشکلات صنایع فعلی کشور پیشنهاد کرد: مسیر اول: توسعه صنایع فعلی و حل مشکلات آنها (حرکت به سمت صنایع کم آبخواه، سازگارتر با محیطزیست). مسیر دوم: تعطیلی صنایع فعلی و ایجاد صنایع جدید. مسیر سوم: تکمیل چرخه ارزش افزوده صنایع (صنایع بسمت تولید کالاهای نهایی حرکت کنند). مسیر چهارم: تکمیل ارزش افزوده کالا توسط استانهای همجوار و به دنبال آن افزایش تقاضا برای صنایع استان.
اهمیت حضور مسئولان دولتی و صاحبان صنایع در کانون تفکر اقتصاد
دکتر کاظم یاوری عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، حضور صاحبان صنایع در کانون را برای بیان مشکلات و مسائلی که دارند، ضروری دانست. همچنین حضور مسئولان دولتی در کانون را که میتوانند اثرگذار بر مقررات باشند، لازم عنوان دانست.
به گفته وی، حضور مدیران صنعتی و اجرایی در کانون می تواند به فهم دقیق تر از مسائل استان و چالشهای اقتصادی استان کمک زیادی کند.
معتبرنبودن نرخ بیکاری استان
الهه اسلامی مشاور مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، سرشماری مرکز آمار را به دلیل تعداد ثابت نمونه در سرشماری نرخ بیکاری، شمارش تعداد بیکاران غیربومی و مهاجر، آماری نه چندان درست دانست.
به گفته وی، وجود آمار درست از وضعیت بیکاری در استان میتواند به ما تصویر درستی از وضعیت موجود دهد. وی در ادامه به چند طرح اشتغالزا در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نظیر اشتغال فراگیر، روستایی- عشایری، کاروزی و مهارتآموزی در محیط کار واقعی اشاره و این طرحها را گام مثبتی در جهت ایجاد اشتغال ارزیابی کرد.
وجود هنجارهای مشوق کارآفرینی در یزد
دکتر منوچهر علینژاد عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، وجود سنت قوی کارآفرینی در یزدی ها را به لحاظ تاریخی اثبات شده دانست. به گفته وی، هنجارها و انگیزه تشکیل زندگی، داشتن شغل و مسکن مناسب در جوانان یزدی میتواند جامعه پویایی را ایجاد کند که جوانان خود به خود به سمت کارآفرینی سوق داده شوند.
ضرورت نگاه بومی به اشتغال
احسان کریمی نماینده صدا و سیمای استان یزد، وجود نگاه بومی به اشتغال را مهم دانسته و از افزایش شدید دانش آموختگان تحصیلات تکمیلی در رشته های مختلف بدون توجه به نیازهای بازار به عنوان یکی از دلایل افزایش نرخ بیکاری یاد کرد.
به گفته وی، در جامعه بایستی تعادل میان تعداد دانش آموخته و نیاز صنعت به نیروی کار ماهر ایجاد شود. وی پیشنهاد داد که بایستی برای هر شاخه صنعتی، ماتریس راهبرد جداگانه ترسیم و فرصتها و محدودیتها و تهدیدهای آن بررسی شود. امیرشریفیزدی مدیر مرکز پژوهشهای خورشیدی، نیز به این نکته اشاره کرد که صنعت و کشاورزی تا جایی توسعه مییابد که سودآوری دارد و اگر این حوزه های اقتصادی سودآوری کافی را نداشته باشد بایستی حوزه دیگر یعنی خدمات را گسترش داد.
در انتهای جلسه مقرر شد تا از صنعتگران موفق استان برای شرکت در جلسه بعدی کانون دعوت شود تا آنها نگاه خود را به مشکلات و چالشهای پیش روی اقتصادی استان و دلایل افزایش بیکاری در استان بیان کنند.
در این جلسه دکتر علیاکبر تدین و دکتر سید مهدی الحسینی المدرسی از اعضای هیئت علمی دانشگاه یزد نیز حضور داشتند.