بانک سلول‌های انسانی و جانوری مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران عصر دیروز(19 بهمن ماه) با حضور معاون علمی و فن‌اوری رییس‌جمهور، رییس جهاد دانشگاهی و جمعی از مدیران و محققان این نهاد راه‌اندازی شد.

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، این بانک یکی از بانک‌های چهارگانه مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران است که به همت جهاد دانشگاهی با هدف گردآوری، تعیین هویت، کنترل کیفی، طبقه بندی، ثبت، نگهداری، تکثیر و توزیع انواع میکروارگانیسم‌ها و سلول‌های قابل کشت و تجدیدپذیر اعم از باکتری، قارچ، ویروس، دانه‌ها و سلول‌های گیاهی و حیوانی و DNA ژنومی و فرآورده‌های نوکلئوتیدی راه‌اندازی شده است.

دکتر سید ابوالحسن شاهزاده فاضلی، رییس مرکز طی سخنانی در این مراسم اظهار داشت: از اهداف اصلی زیست بانک‌ها جمع‌آوری و تهیه نمونه های زیستی، شناسایی و تعیین هویت، طبقه بندی و ثبت نمونه ها، ذخیره سازی، توزیع نمونه‌ها و ارائه خدمات آموزشی، تخصصی و تحقیقاتی است.

وی افزود: اهمیت این مراکز به نقش در توسعه علوم زیستی مربوط می‌شود.

رئیس مرکز ملی ذخایر ژنتیک و زیستی ایران خاطر نشان کرد: در داخل کشور نیز وزارت جهاد کشاورزی، وزارت علوم، ‌تحقیقات و فن‌آوری، وزارت بهداشت،‌ درمان و آموزش پزشکی، وزارت نفت،‌ سازمان حفاظت از محیط زیست و جهاد دانشگاهی از جمله مراکزی هستند که اقداماتی را در خصوص زیست بانک‌ها انجام داده‌اند.

شاهزاده فاضلی ادامه داد: در این مرکز نقطه آغاز حرکت،‌ طرحی بود که پس از تایید شورای عالی زیست فن‌آوری و دفتر همکاری‌های فن‌آوری ریاست جمهوری و دستور مقام معظم رهبری در ایران ارائه شد.

گفتنی است، بانک سلول‌های انسانی و جانوری مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در نخستین گام تلاش کرد تا با جمع‌آوری نظرات و ایده‌های تمامی پژوهشگران علاقمند و همچنین اطلاعات مربوط به بانک‌های سلولی موجود در کشور به ارزیابی کامل وضعیت موجود بپردازد.

شناسایی توانمندی‌های مراکز مختلف و ارائه اطلاعات مدون از طریق شبکه ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی کشور یکی از فواید این طرح است که علاوه بر جلوگیری از موازی‌کاری‌ها به دسترسی راحت‌تر و کامل پژوهشگران به این اطلاعات می‌انجامد. همچنین از این طریق شناسایی نیازهای سازمان‌ها، مراکز و محققان تسهیل می‌شود که این مهم می‌تواند برنامه‌ریزی برای رفع نقایص موجود و پیشبرد اهداف مربوط به چشم‌انداز زیست فن‌آوری سلامت و محیط زیست را امکان‌پذیر کند.

این طرح در سه مرحله انجام می‌شود. در کوتاه‌مدت زیرساخت اولیه بخش بانک سلول‌های انسانی و جانوری شکل می‌گیرد و تجربه کافی برای شروع خدمات کشف می‌شود؛ بنابراین طرح‌های ارائه شده برحسب اولویت‌های تحقیقاتی و نیاز کشور در هر یک از زمینه‌های مربوط به کار بانک برگزیده می‌شوند تا نقطه شروعی برای کسب تجربه ارائه خدمات و آغاز فعالیت برای هر حیطه به وجود آید، سپس در طول برنامه‌های میان‌مدت و درازمدت فعالیت‌ها گسترش می‌یابد تا به تدریج تمامی نیازهای اساسی کشور را در بر گیرد.

انجام این مأموریت و رسیدن به این اهداف می‌تواند به رشد و توسعه فن‌آوری‌ها و علوم نوین، حفظ ذخایر زیستی و ژنتیکی کشور، زمینه‌سازی پیگیری حقوقی و ایجاد زیرساخت مناسب علمی، اقتصادی، بهداشتی و درمانی منجر شود.

بر اساس این گزارش،دکتر سلطان خواه در این مراسم در سخنانی با اشاره به اینکه مجموعه جهاددانشگاهی حیات خود را مرهون انقلاب اسلامی است، گفت: یکی از مهمترین اهداف تشکیل جهاددانشگاهی حرکت سریع و پیشتازانه در عرصه‌های علمی و فرهنگی و راه‌های سخت و دشوار بوده است .
وی افتتاح این بانک سلولی را گامی جدید در راستای موفقیت‌های علمی جهاددانشگاهی عنوان کرد و افزود: انتظار می‌رود این مرکز در کنار سایر مجموعه‌های علمی کشور که در این عرصه فعالیت می‌کنند، با هم افزایی، استانداردسازی جدید و پرهیز از موازی کاری بتواند به پیشرفت علمی کشور کمک کند.
سلطان خواه ، جلوگیری از انقراض گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی ، ایجاد بانک اطلاعات ژنتیکی و زیستی و بهره‌گیری از آن برای امور مختلف را از مهمترین مزایای ایجاد این گونه بانک‌ها ذکر کرد و تصریح نمود: جهاددانشگاهی می‌تواند با ایجاد شبکه مجازی، اطلاعات این بانک سلولی را در اختیار محققان و پژوهشگران قرار دهد و معاونت علمی و فناوری نیز با حمایت از فعالیت‌های جهاددانشگاهی و ایجاد کمیته‌ای تحت عنوان «بانک سلولی» در ستاد زیست فناوری این معاونت از توانمندیهای این مجموعه علمی استفاده خواهد کرد.
در این مراسم دکتر سیدحمیدرضا طیبی رییس جهاددانشگاهی نیز در سخنانی با بیان اینکه برای دفاع از انقلاب اسلامی به اقتدار و اقتصاد شکوفا نیاز داریم ، گفت: لازمه دست یابی به اقتدار و  اقتصاد شکوفا، توسعه علمی و فناورانه است و از همین رو ، این مساله بارها مورد تاکید رهبر معظم انقلاب قرار گرفته است .
دکتر طیبی افزود: جهاددانشگاهی با حمایت های مسوولان نظام و به ویژه رهبر معظم انقلاب همواره توانسته الگوهای موفقی را در عرصه‌های علمی و فرهنگی کشور ارایه نماید.
وی ادامه داد: انتخاب جهاددانشگاهی برای راه اندازی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران از سوی رهبر معظم انقلاب، حاکی از هوشمندی و اعتماد معظم له به این نهاد است، چرا که راه اندازی این گونه مراکز تنها در مجموعه‌های فراسازمانی مانند جهاددانشگاهی میسر است و ما نیز تلاش می‌کنیم تا قدردان این اعتماد باشیم.
رییس جهاددانشگاهی استفاده از راه‌های میان بر برای رسیدن به اهداف کشور، دستی یابی به برخی فناوریهای پراهمیت و ایجاد شور و نشاط علمی در بین جوانان را از مهمترین ابزارهای توسعه علمی و فناورانه کشور ذکر کرد و خاطرنشان ساخت: جهاددانشگاهی می‌تواند با پذیرفتن ماموریت‌های ویژه در حوزه علم ، پژوهش و فناوری، در جهت رشد و تعالی کشور گام های مهمی بردارد.
وی ویژگی مهم جهاددانشگاهی را حرکت در مرزهای دانش عنوان کرد و اظهار داشت: پژوهش ‌هایی که در جهاددانشگاهی انجام می‌شود همواره جنبه کاربردی دارد، از این رو حمایت از این نهاد مساله ای بسیار مهم است، چرا که این کار در واقع توجه و اهتمام به فرهنگ جهادی است.
رییس جهاددانشگاهی، در خاتمه خواستار حمایت بیش از پیش مسوولان از این نهاد شد و     خاطرنشان کرد: درخواست ویژه ما این است که ماموریت‌های مشخصی را به جهاد دانشگاهی محول کرده و حداقل 40 تا 50 ماموریت شاخص را به این نهاد بدهند که این مجموعه راه ها را با سرعت طی کرده و سدها را بشکند.ح/الف