خاک به عنوان مخزنی از آب و منابع غذایی، بستر رشد گیاهان بوده و اساساً میزان حاصلخیزی خاک‌ها بر میزان دسترسی گیاه به آب و مواد غذایی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. بنابراین آنالیز رطوبتی خاک یک امر حیاتی در پروسه پایش خاک می‌باشد. از آنجاییکه اندازه‌گیری نقطه‌ای رطوبت خاک از نقطه نظر زمانی و انرژی مصرفی طی یک فرایند میدانی، مقرون به صرفه نیست، به نظر می‌رسد که استفاده از یک روش اتوماتیک و غیر مستقیم، ضروری باشد. از اینرو، در این پژوهش با استفاده از داده‏های سری زمانی ماهواره MODIS تغییرات مکانی و زمانی رطوبت خاک در یک بازه زمانی شش ساله، به صورت سالیانه مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس نتایج تجربی به دست آمده در این پژوهش، رطوبت خاک در منطقه مطالعاتی در سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ روند نزولی داشته و در سال ۲۰۱۵ به پائین ترین سطح رسیده است. از سال ۲۰۱۶ به بعد، این روند نزولی جای خود را به روند صعودی داده و این روند تا سال ۲۰۱۸ ادامه یافته است. با توجه به اینکه در هر سال تنها از یک تصویر در تاریخ ۱۵ ژوئن استفاده شده است، این نتایج به سادگی به تمام ماه‏های سال قابل تعمیم نخواهد بود، و بررسی این نتایج (یعنی روند کاهش یا افزایش رطوبت خاک در سالهای مختلف) نیازمند بررسی بیشتر در ماه‏های مختلف هر سال می باشد.
کلمات کلیدی: تصاویر MODIS، رطوبت خاک، شاخص SWI، دمای سطح زمین (LST)، شاخص گیاهی تفاضلی نرمال شده (NDVI)

***

ارائه دهنده: خانم مهندس فاطمه سماواتیان، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی نقشه‌برداری گرایش GIS
استاد راهنما: آقای دکتر یوسف رضایی، استادیار رشته مهندسی نقشه‌برداری گرایش سنجش از دور
استاد ممتحن: آقای دکتر مهدی ریاحی خرم، استادیار رشته مهندسی محیط زیست
استاد ممتحن: آقای دکتر حسین تراب زاده خراسانی، استادیار رشته مهندسی نقشه برداری گرایش سنجش از دور