به گزارش دریافتی از دبیرخانه کانون‌های تفکر دانشگاه یزد، در ابتدای جلسه دکتر علی اصغر سمسار یزدی دبیر کانون تفکر آب با مروری بر محورهای ۱۲ گانه این کانون، دستور کار این جلسه را «بررسی طرح آمایش سرزمین استان» باتوجه به تاکید نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی اعلام کرد.
وی همچنین اظهار داشت: علت دعوت از اعضای سایر کانون‌های تفکر دانشگاه یزد (کانون تفکر گردشگری، کانون تفکر شهر هوشمند، کانون تفکر اقتصاد یزد و کانون تفکر سلامت اجتماعی) در این جلسه، گستردگی طیف مباحثی است که در طرح آمایش سرزمین استان مورد بررسی قرار گرفته است.
گزارش طرح آمایش سرزمین استان یزد
دکتر مجتبی حسینی پور رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد با اشاره به مزیت کمک به تصمیم سازی فارغ از محدودیتهای سازمانی رسمی در نشستهای کانون های تفکر دانشگاه یزد، به توضیح پیرامون اهمیت طرح آمایش استان به عنوان مهمترین رویداد و تصمیم گیری برای آینده استان پرداخت و از تاسیس دفتر برنامه ریزی آمایش منطقه‌ای استان در پردیس آزادی دانشگاه یزد خبر داد.
بررسی چارچوبهای کلی تهیه طرح سند آمایش سرزمین استان
سپس مهندس مجید دهقانی زاده معاون توسعه و برنامه ریزی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد، پس از بیان نکاتی در زمینه تاریخچه مطالعات آمایش سرزمین دراستان، ایده بررسی طرح فعلی را مربوط به سال ۱۳۹۳ و حاصل بررسی تعاملی و همزمان سه سند آمایش ملی، منطقه‌ای و استانی دانست.
وی شیوه و فرآیند کلی تکمیل طرح را بر مبنای تشکیل پنل های تخصصی متعدد، مذاکره با مدیران ارشد شهرستانهای استان و استفاده از روش کار تخصصی و گروهی اعلام کرد.

مفهوم شناسی و ارائه تعاریف
مهندس محمد حمید فخرالدین معاون گروه آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد، پس از بیان تعاریف متعدد از آمایش سرزمین، آنرا به معنای «مهندسی ترتیبات بهینه بهره برداری از ظرفیتها» به گونه‌ای جامع نگر، درون نگر، آینده گرا و تصویر گرا دانست.
وی اصول هشت گانه طرح آمایش سرزمین را به این ترتیب برشمرد: کارآیی و بازدهی اقتصادی، وحدت و یکپارچگی سرزمینی، گسترش عدالت اجتماعی و تعادل های منطقه‌ای، حفظ هویت اسلامی- ایرانی و حراست از میراث فرهنگی، رفع محرومیت به خصوص در مناطق روستایی، حفاظت از محیط زیست و احیای منابع طبیعی، تسهیل و تنظیم روابط درونی و بیرونی اقتصاد کشور، ملاحظات امنیتی- دفاعی و پدافند غیرعامل.
گامهای تدوین طرح آمایش استان و تاکید بر گردشگری سلامت
مهندس حسینی پور تحلیل فلسفی روش کار، پدیدار شناسی فعالیتهای منتخب و هستی بخشی را به عنوان سه گام اصلی این طرح برشمرده و تنظیم روابط  میان سه بخش «سرزمین»، «جمعیت» و «فعالیت» و جایگزینی «نگاه مظروف محور فعالیت گرا» بر اساس میزان و نحوه رشد ارزش افزوده بخشهای مختلف به جای دیدگاه غالب «ظرف محور فضا گرا و خدمات محور» فعلی را از جمله مهمترین اهداف آن دانست.
وی همچنین سه سناریو (ممکن و غیرقابل دستیابی، مطلوب، و ممکن و غیر قابل پذیرش) در ارتباط با آینده توسعه استان بر مبنای فعالیت گرایی، ترسیم و وضعیت هر سناریو را بر اساس شاخص های جمعیتی، نرخ بیکاری، میزان اشتغال، آب مورد نیاز و میزان سرمایه گذاری مورد بررسی قرار داده و بر اهمیت تدوین چشم انداز برای هر یک از فعالیتهای منتخب تاکید کرد.
مهندس حسینی پور ایجاد گردشگری سلامت در رابطه با ۲۲ فعالیت کلیدی شناخته شده در افق ۱۴۱۴ استان را به عنوان یکی از مهمترین برنامه‌های این طرح برشمرده و مزایای حاصل از آن را به این ترتیب اعلام کرد: توجه به اخلاق و ارزشهای انسانی، هویت فرهنگی، نگهداشت ارزش افزوده، رفاه اجتماعی و کیفیت زندگی، منفعت اجتماعی، دانش افزایی و ورود تکنولوژی، اشتغال زایی، رقابت پذیری، مسئولیت پذیری اجتماعی، ارزش آفرینی اقتصادی، مهارت آفرینی، کم آبخواهی، پایداری محیط زیست، کاهش فقر و ایجاد مشاغل جانبی.
وی به این نکته اشاره کرد که شکل گیری این مزایا، منوط به توجه به هفت گام پدیدار شناسی و تقویت فضاهای اصلی، فضاهای فرعی یا پشتیبان و فضاهای نرم افزاری استان است.

هستی بخشی فعالیتها
مهندس جعفر رحمانی معاون توسعه منابع انسانی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد پس از بررسی اهمیت گردشگری سلامت به عنوان یکی از اولویتهای مهم برای آینده استان، به توضیح مراحل هستی بخشی فعالیتها در پهنه سرزمین در طرح سند آمایش استان، ترکیب بندی اولیه فضایی این طرح، نحوه توزیع سرزمینی بر اساس ویژگیهای ارتباطی با سایر فعالیتها و اثرات ۲۲ فعالیت شناسایی شده بر بخشهای مختلف استان پرداخت.
سازمان فضایی توسعه آتی استان
مهندس فخرالدین پس از بررسی محورهای فعالیت و محورهای توسعه استان، به توضیح در مورد سازمان فضایی توسعه آتی استان در بخشهای مختلف بافق-بهاباد، محور یزد-اردکان، ارتفاعات شیرکوه و محور جنوب استان شامل ابرکوه و خاتم پرداخته و بر این نکته تاکید کرد که کل فعالیتهای آتی استان در تعامل با منطقه، طی فرآیندی متقابل مورد بررسی و برنامه ریزی قرار گرفته است.
وی سپس با مرور چشم انداز توسعه استان یزد در افق ۱۴۱۴، ۱۱ ویژگی برای آینده صنایع استان را اجمالاً مورد بررسی قرار داد.
بررسی طرح آمایش سرزمین: پرسشها، نقدها و پیشنهادها
دکتر محمدصالح اولیاء رئیس دانشگاه یزد، استفاده از ظرفیتهای فعلی را منجر به بروز اتفاقات مهم در آینده استان دانسته و از دغدغه¬های سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان در این راستا تشکر کرد.
دکتر اولیاء همچنین با تاکید بر اهمیت تقویت مکانیزم های اجرایی برای تحقق برنامه های کلان استان، پیشنهاد داد برنامه¬های کلان کشور در رابطه با آینده استان در این طرح مشخص شوند.
مهندس محمد مهدی شرافت رئیس کانون تفکر گردشگری، پس از طرح نکاتی در ارتباط با گردشگری سلامت در این طرح، پیشنهاد داد راهکارهای ایحاد تغییر در روندهای اشتباه گذشته با توجه به ظرفیت و کشش استان در طرح ذکر شود.
استاد سید عبدالعظیم پویا عضو کانون تفکر گردشگری نیز توجه به پتانسیلهای موجود و دردسترس استان، رعایت اندازه و پیگیری ایده «یزد کوچک» را عملی ترین و کاربردیترین سناریو برای آینده استان دانست.
سپس امین علایی راد کارشناس نماینده وزارت امور خارجه در یزد و عضو کانون تفکر گردشگری پس از اشاره به فعالیت محوری بیش از حد طرح، پیشنهاد کار بیشتر در زمینه ابعاد نظری و آینده پژوهی بر اساس مکانیزم انطباق با ویژگیهای محیط بیرونی را مطرح کرد.
مهندس اکرم فداکار مدیر کل ICT استان یزد و عضو کانون تفکر شهر هوشمند با استقبال از تغییرات چشمگیر ایجاد شده در طرح به نسبت طرح اولیه آمایش استان، پیشنهاد توضیح بیشتر در مورد نحوه اثرگذاری ۲۲ فعالیت شناخته شده با توجه به سناریوهای ترسیم شده، تبیین جایگاه فناوری اطلاعات در افق آینده این طرح و شفاف سازی نبایدها را مطرح داد.

از اعضای کانون تفکر آب، دکتر کاظم کمالی عضو هیئت علمی دانشگاه یزد پیشنهاد تبیین دقیق نوع نگاه طرح (تمرکز زدا یا تمرکزگرا) و در نظر گرفتن راهکارهایی برای حفاظت و محرومیت زدایی از روستاهای استان، دکتر مجید احتیاط عضو هیئت علمی دانشگاه اردکان پیشنهاد تبیین روشهای دستیابی به شرایط مطلوب ترسیم شده در افق ۱۴۱۴ استان با محوریت مبحث روشهای تامین آب، دکتر حسین ملکی نژاد عضو هیئت علمی دانشگاه یزد پیشنهاد اصلاح آمار مربوط به منابع آب استان در افق ۱۴۱۴ و برنامه ریزی صحیح در ارتباط با آن، دکتر محمد حسین معماریان عضو هیئت علمی دانشگاه یزد پیشنهاد توجه به مبحث گردشگری نجومی در این طرح، مهندس علی اکبر قیومی مدیر مرکز فناوری پارک علم و فناوری استان یزد پس از اشاره به ابعاد جمعیتی هدف گذاری شده صحیح و میزان آب برآورد شده  معقول این طرح، پیشنهاد بازنگری در نگاه خطی، جایگزینی خِرد تاریخی- اجتماعی به جای خرد فلسفی و توجه واقع بینانه به حیطه اثرگذاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان، مهندس حسن بلندیان عضو سازمان بسیج صنایع استان یزد و مدیرعامل اندیشکده صفا نیز بر ضرورت ایجاد نگاه درونزای متکی بر منابع فکری و انسانی استان و در نهایت، مهندس رضا فرقانی بانشسته دانشگاه امام حسین بر ضرورت توجه به زیرساختها و بسترسازی با توجه به تجربه شهرهایی مانند زاهدان و آبادان را مطرح کردند.
از کانون تفکر اقتصاد یزد، مهندس امیر شریف یزدی عضو مرکز پژوهش‌های خورشیدی اداره برق منطقه¬ای یزد پیشنهاد تبیین جهت گیریهای کلی چشم انداز طرح آمایش استان با توجه به کاهش قدرت تاثیرگذاری برنامه‌های اجرایی در عرصه بین المللی و دکتر مهدی حاج امینی عضو هیئت علمی دانشگاه یزد پس از تحلیل رابطه کاهش نرخ بیکاری و افزایش مهاجرت نیروی کار بر اساس تجارب کشورهای اروپایی و ایالات متحده امریکا، پیشنهاد تمرکز بر راهکارهایی در جهت بهبود استانداردهای زندگی استان را مطرح کردند.
از کانون تفکر سلامت اجتماعی دکتر سید محسن موسوی عضو هیئت علمی دانشگاه یزد بر این نکته تاکید داشت که طرح آمایش سرزمین استان یزد با تکیه بر «فعالیت» آغاز و سعی کرده با «فضا» تطبیق پیدا کند اما به نقش »نیروی انسانی» به عنوان یکی از منابع بالقوه حائز اهمیت و نقش عوامل مرتبط با آن مانند سبک زندگی، تغییرات خانوادگی، تغییر در زائقه-ها، مهاجرت و شهر نشینی بی توجه بوده است.
در این نشست، مهدی حجازی سرپرست گروه آمایش سرزمین استان، حسن دهلوی مشاور رئیس و مهندس روح الله قانعی از سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد، سید محمد علی شبانی معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری یزد، حمید رفیعی از منطقه ویژه علم و فناوری استان یزد، دکتر سعید عطار عضو هیئت علمی دانشگاه و رئیس دبیرخانه کانونهای تفکر دانشگاه یزد، مهندس میثم کوچک‌زاده معاون سابق گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان یزد، دکتر عباس علوی راد ریاست دانشگاه آزاد اسلامی ابرکوه و دکتر محمدرضا مشاهیری رئیس کمیسیون آموزش، پژوهش و فناوری اتاق بازرگانی استان یزد از اعضای کانون تفکر اقتصاد یزد؛ مهندس مهدی پارسائیان عضو بخش IT استانداری یزد و دکتر امیر جهانگرد عضو هیئت علمی دانشگاه یزد از اعضای کانون تفکر شهر هوشمند؛ حمیده رادپور رئیس اداره مشاوره تربیتی و تحصیلی اداره کل آموزش و پرورش یزد و الهام خدابنده مدیر عامل شرکت روماک از اعضای کانون تفکر سلامت اجتماعی؛ دکتر عبدالحمید انصاری عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، دکتر مجید میررکنی عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، مهندس سیدمحمدرضا فهیمی بافقی و مهندس راحله سادات حسینی از اعضای کانون تفکر آب نیز حضور داشتند.