گزارشی از نشست «عشق و خانواده»؛

نشست «عشق و خانواده» به همت معاونت فرهنگی- اجتماعی روز یکشنبه ۱۰ تیرماه برگزار شد. در این نشست دکتر مهدی دوایی از روانشناسان برجسته کشور ضمن اشاره به اهمیت عشق در خانواده خاطر نشان کرد: اگر از انسان در مورد هویت بپرسند چه چیزی متوجه می شود؟ در واقع هویت هر آن چیزی است که فرد از دیگران متمایز می شود. یکی از مواردی که این هویت را علاوه بر اسم، ملیت و دین و... ایجاد می کند، همین عشق هر فرد است. این عشق، هر فرد را از فرد دیگر متمایز می سازد. همین عشق را می توان در خانواده تعریف کرد. اگر این هویتها باعث افتخار و خوشحالی فرد شود، هویت موفقیت شکل می گیرد ولی اگر این هویتها مایه سرافکندگی و ناراحتی باشد، هویت شکست شکل می گیرد. هر میزان برآیند این هویت، هویت موفق باشد، ما از نظر روانی سالم تر هستیم.

دوایی در ادامه افزود: اگر در هویت عشقی هم احساس رضایت داشته باشیم و به خانواده خود، پدر، مادر، همسر و فرزند افتخار کنیم، سلامت روانی بیشتری خواهیم داشت. در این میان راه حلهایی وجود دارد که بتوان بهتر این هویت عشق را به ویژه در رابطه با خانواده ارتقاء بخشید.

این روانشناس در مورد گام هایی که در مورد هویت موفق عشق می توان برداشت، توضیح داد: اولین گام «توجه کردن» است. در این توجه کردن هم، زبان بدن بسیار اهمیت دارد که حتی بعضی اهمیت آن را تا ۵۵ درصد گفته اند، ۳۸ درصد لحن موثر است و فقط ۷ درصد خود آن پیام برای شکل دادن هویت موفق عشق دارای اهمیت است. لذا دلبری کردن برای شکل گیری عشق بسیار مهم است.

دکتر دوایی تاکید کرد: برای اینکه هویت موفق عشق اتفاق بیفتد باید پروژه مشترک داشت و این پروژه های مشترک باید حداقل ۱۹، ۲۰ مورد در ماه باشند. در واقع باید خانواده ها هرشب پروژه مشترک داشته باشند و این پروژه های مشترک حرف ایجاد می کند. یکی از معیارهای عشق های موفق میزان حرف زدن آدمهای یک خانواده با هم است که هم در قالب پروژه های مشترک و هم در قالب پروژه های دو به دو قابلیت انجام را دارد و اهمیت این پروژه های دو به دو برای ایجاد عشق موفق بسیار بیشتر است.

وی به دومین گام اشاره کرد و گفت: دومین گام «مسئولانه عمل کردن» در مقابل مقصرانه رفتار کردن است. چیری که عشق ایجاد می کند مسئولانه رفتار کردن است. یعنی هر کاری که می کند، اول خود را مسئول آن بداند و در مقابل آن مسئولانه رفتار کند، نه اینکه دیگران را مرتب مقصر بداند. این مسئولانه رفتار کردن عشق ایجاد می کند. سومین گام «احترام گذاشتن» است. یکی از ابعاد این احترام، این است که اگر حرفی می زنیم، روی حرفمان بایستیم و به آن درست عمل کنیم. اگر اینطور نشود، محترمانه رفتار نکرده ایم. یکی دیگر از ابعاد احترام، بحث اندام است. ثابت شده است که بیش از ۹۸ درصد آدمها در یکی از اندامشان احساس خوبی ندارند و این باعث حقارت اندامی و در نهایت شکست در هویت موفق عشق خواهد شد. ولی اگر خانواده به هم احترام بگذارند و همدیگر را تحقیر نکنند، مصونیت ایجاد می کند. بنابراین بسیار دقت کنید که در خانواده کسی، کس دیگری را تحقیر نکند. علاوه بر این اگر در جامعه ای مسائل مادی مثل پول و موقعیت شغلی و... اعتبار  و احترام بیاورد، در آن جامعه هم عشق از بین می رود.

این روانشناس تصریح کرد: یکی از ابعاد دیگر عشق، احترام گذاشتن به چیزهایی است که او دوست دارد. بی احترامی به آنها عشق را از بین می برد. چهارمین گام برای شکل گیری عشق، عقل است. یعنی عشق از عقلانیت می گذرد، بر خلاف آنچه که گفته می شود و آن را منتسب به دیوانگی می کنند. در حالی که اندیشمندان رشد اخلاقی را تابعی از رشد عقلانی دانسته اند و اوج رشد اخلاقی، عاشقی است. بنابراین عاشقی تابعی از رشد عقلانی است.

دوایی در خاتمه سخنانش تاکید کرد: در خصوص موارد ذکر شده، این سوال ÷یش می آید که معیارهای این عقلانیت چیست؟ از کجا معلوم که با یک اقدام عشق ایجاد می شود و با دیگری نمی شود؟ «پیاژه» سه اولویت را مطرح می کند که اگر کسی این سه اولویت را مدنظر قرار دهد، دارد عاقلانه عشق ایجاد می کند. یکی از این موارد، اولویت دادن به نیت و انگیزه در مقابل عینیت است. به جای اینکه عمل فرد مقابل را ببیند و عینیت آن را مد نظر قرار دهد، نیت او را نیز مد نظر قرار دهد که آیا اگر مثلاً اشتباهی صورت گرفته، واقعاً نیت آن بوده یا خیر؟ در اینجاست که از دل این رفتار عقلانی، عشق رشد پیدا می کند.