طرح پزشک خانواده بیش از یک دهه است که در استان اصفهان به اجرا درآمده و از روستای زیر ۲۰ هزار نفر آغاز شد و از سال ۹۵ نیز در شهر اصفهان کلید خورد، این طرح که در راستای نظام ارجاع تعریف شده است، آهسته و هم پای اجرای آن در بین مردم و در جهت رضایت شهروندان شکل گرفته و تکمیل می‌شود.

بر اساس طرح پزشک خانواده تمام مردم صاحب پرونده الکترونیکی می شوند که در این پرونده شمه‌ایی از سلامت جسمی و روانی فرد برای خود و نیز حوزه بهداشت و درمان مشخص می‌شود.
طرح پزشک خانواده، نقش زیادی در پیشگیری از بیماریها دارد و با اجرای صد درصدی آن می توان اطلاعات و آمار دقیقی از افراد سالم، افراد مستعد بیماری و بیماران در سطح استان ثبت و ضبط نمود.
در طرح پزشک خانواده درمان بیماران دقیقتر صورت می گیرد زیرا که با هنگام مراجعه بیمار به مرکز درمانی و با وارد کردن کد ملی بیمار تمام سابقه بیمار ثبت می‌شود.

در این ارتباط مصاحبه ای با دکتر کمال حیدری، معاون بهداشتی دانشگاه صورت پذیرفت که به شرح زیر می باشد:

-  در خصوص چگونگی اجرای طرح پزشک خانواده در اصفهان توضیح بدید؟
طرح پزشک خانواده از حدود سالهای ۸۳ و ۸۴ به اجرا گذاشته شد و در ابتدا در شهرهای ۲۰ تا ۵۰ هزار نفر و پس از آن در شهرهای بین ۵۰ تا ۵۰۰ هزار نفر اجرایی شد و از سال ۹۵ در کلان شهر اصفهان عملیاتی شد.
این طرح در شهرهای ۲۰ تا ۵۰ هزار نفر و ۵۰ تا ۵۰۰ هزار نفر به صورت صد در صد عملیاتی شد.
طرح پزشک خانواده در شهرستان های نجف آباد، خمینی شهر، خوانسار، گلپایگان، سمیرم، نایین، فلاورجان، لنجان، مبارکه، شهرضا، شاهین شهر، خمینی شهر و نجف آباد به اجرا در آمده است.

-  در حال حاضر چه تعداد از جمعیت شهر اصفهان تحت پوشش طرح پزشک خانواده قرار گرفته است؟
تاکنون در طرح پزشک خانواده ۴ میلیون نفر ثبت نام کردند و با توجه به جمعیت بیش از ۵ میلیون نفری استان مابقی زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی کاشان هستند.
از ۴ میلیون نفرشهروندی که در سامانه طرح پزشک خانواده ثبت نام اولیه کردند، تعداد یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر دارای پرونده الکترونیک و فعال هستند.
این طرح در شهر اصفهان ۴۰ درصد به اجرا در آمده است و با هنوز بسیاری از مردم اصفهان دارای پرونده الکترونیک نیستند .

-  نحوه ثبت نام مردم در سامانه پزشک خانواده چگونه است؟
ما از تمام ظرفیت خود برای اطلاع رسانی و تشویق مردم برای ثبت نام خود در سامانه و تشکیل پرونده سلامت استفاده کردیم و تا زمانی که مردم به مراکز بهداشتی برای ثبت نام مراجعه نکنند نمی توانیم طرح پزشک خانواده را صد درصدی به اجرا درآوریم.
تمامی شهروندان می توانند با داشتن کد ملی به همه مراکز بهداشتی و درمانی شهری و روستایی مراجعه کنند و ثبت نام اولیه را انجام دهند.

پس از آن پیامکی به آنها می آید که برای تکمیل اطلاعات به مرکز بهداشت مراجعه کنند و نزدیک به یک تا دو ساعت طول می کشد که تمام وضعیت جسمانی و روانی و سابقه سلامتی آنها وارد سیستم شود و در نهایت پرونده الکترونیک سلامت برای آنها تشکیل می شود.
در طرح پزشک خانواده یک چکاب کامل از افراد  تحت پوشش می شود
سپس اطلاعات آنها بر اساس سن و جنس تفکیک می شود و برای هر دسته ای از شهروندان مثلا سالمندان، جوانان و نوجوانان و زنان و مردان و غیره دوره های آموزشی و خدمات پیشگیری و مشاوره های پزشکی و روان پزشکی و غیره ارائه می شود.
با اجرای طرح پزشک خانواده افراد سالم، مستعد بیماری و در معرض بیماری و افراد بیمار شناسایی می شود و برای هر گروه خدمات مختص آنها تعریف و به اجرا در می آید.
لازم به ذکر است که تمام اطلاعات وارده شده از فرد در سیستم محرمانه و محفوظ می ماند.

-  در حال حاضر تمامی خدماتی به افراد دارای پرونده الکترونیکی ارائه می شود؟
طرح پزشک خانواده همزمان با اجرایی آٖن گام به گام در حال کامل شدن است به طوری که قرار است ثبت نام ها صرف از مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی خارج و سیستم به گونه ای تعریف شود که تمامی شهروندان خود بتوانند به صورت فردی در این سامانه ثبت نام و اطلاعات فردی خود را وارد سازند.
در حال حاضر این  امکان فراهم شده است که روزانه ۶۰۰ هزار پیامک به افراد دارای پرونده الکترونیک سلامت داده می شود و رضایتمندی و نارضایتی خود را از مراکزی که خدمات دریافت کردند پیگیری می کنیم  که در ۹۴ درصد از مردم رضایت داشتند.
در گام بعدی در صدد هستیم از طریق پیامک به افراد تحت پوشش پزشک خانواده نوع خدمات اطلاع رسانی شود به عنوان مثال در فلان روز کلاس آموزش در خصوص این بیماری که شما مثلا مستعد آن هستید یا مبتلا برگزار می شود یا در فلان زمان مشاوره برای این بیماران که شما هم جزو انها هستند صورت می گیرد و به نحوی به صورت دسته بندی خدمات را ارائه کنیم.
در گام بعدی بدنبال این هستیم که افراد دارای پرونده الکترونیک سلامت نه تنها در اصفهان بلکه به هر کجای از کشور می روند با ورود کد ملی این سابقه از وضعیت جسمانی و روانی فرد برای پزشک به نمایش گذاشته می شود و بر پایه اطلاعات اولیه که در اختیار پزشک قرار می گیرد اقدام به درمان فرد می شود.
در گذشته سیستم به گونه ای تعریف شده بود که شهروندان تحت پوشش هر مرکز بهداشتی فقط می توانستند از همان مرکز بهداشت نزدیک منزل خود ثبت نام کنند و اگر به یک مرکز بهداشت دیگر مراجعه می کردند در ردیف مهمان ها جای می گرفتند در صورتی که دیگر مهمان حذف و تمامی شهروندان می توانند به هر مرکزی که می خواهند مراجعه و ثبت نام کنند.

-  چه تعداد پزشک در طرح پزشک خانواده به کار گرفته شدند؟
در طرح پزشک خانواده تعداد مشخصی از بیماران زیر مجموعه یک پزشک قرار می گیرند که برای آن پزشک یک تیم مراقب شامل انواع کارشناسان حوزه سلامت از جمله کارشناس پرستار، ماما، بهداشت محیط و حرفه ای و غیره تعریف شده است و توسط پزشک و این تیم خدمات به بیماران ارائه می شود.
تعداد پزشکان تحت پوشش طرح پزشک خانواده در کلان شهر اصفهان، ۴۵ پزشک هستند با ۶۴۳ مراقب و در روستاها ۲۶۸ پزشک تحت طرح پزشک خانواده فعال هستند و در مجموع ۳۱۰ پزشک از شهر اصفهان در طرح پزشک خانواده قرار گرفته است.

-  حرف آخر
این برنامه در کلانشهر اصفهان اجرا شد و برای اجرای آن افزون بر مراکز و پایگاه های موجود، ۱۰۰ پایگاه سلامت و ۲۷ مرکز خدمات جامع سلامت با به کارگیری ۷۲۴ نفر نیروی انسانی از طریق برون سپاری فعال شدند.
مرکز بهداشت استان در تلاش است تا با استفاده از منابع موجود، پنج خدمت سلامتی شامل خدمات خود مراقبتی، سلامت عمومی، خدمات اولیه سلامت فردی، خدمات درمانی و خدمات ویژه بر اساس مشکلات سلامت هر منطقه را به شهروندان در سراسر استان ارائه دهد.