عمومی | دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

اولین تحقیق علمی در ارتباط با شماره ملی مشترک امدادی، در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی انجام شد

نخستین تحقیق علمی در ارتباط با " شماره ملی مشترک امداد اضطراری " برای دستگاه ها و نهادهای امدادرسان ، در قالب رساله دکتری دانشجوی گروه آموزشی " سلامت در حوادث و بلایا " دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی اجرا شد.

به گزارش خبرنگار وبدای دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، دکتر " بابک فرزین نیا " نتایج این تحقیق تحت عنوان " طراحی مدل معرف پاسخگویی مراکز امدادی در حوادث و فوریت‌ها و استخراج راهکارهای اصلاحی در ایران " را در حضور جانشین رییس پلیس راهور ناجا ، قائم مقام قرارگاه ثارالله ، رئیس سازمان مدیریت بحران شهر تهران ، اساتید و صاحبنظران حوزه ارتقای ایمنی و پیشگیری از حوادث دانشگاه های شهید بهشتی و تهران ، رئیس و معاون پژوهشی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و رئیس و اساتید گروه آموزشی و مرکز تحقیقات سلامت در حوادث و بلایا دانشگاه علوم بهزیستی ارائه داد.

دکتر " حمیدرضا خانکه " رئیس گروه آموزشی و مرکز تحقیقات سلامت در حوادث و بلایای دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی که بعنوان استاد راهنمای این پایان نامه در جریان چگونگی اجرای آن بود ، در ابتدای این جلسه دفاعیه که حائز کسب نمره ۲۰ از هیات داوران شد، گفت: طرح پایلوت ادغام شماره های امدادی در شهر قم اجرا شده است و برای بررسی و ارزیابی نتایج آن ، نیاز به طرح تحقیقاتی داشتیم که دکتر فرزین نیا برای پایان نامه خود ، این موضوع را انتخاب کرد.

وی افزود: ادغام شماره های امدادی تجربه ثابت شده ای است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا در حال اجراست ولی در کشور ما نیاز به زیرساخت های فرهنگی و ثبات آن در طولانی مدت دارد.

دکتر " بابک فرزین نیا " محقق این طرح تحقیقاتی به عنوان مقدمه ، به بلاخیز بودن ایران و کسب مقام چهارم ایران در آسیا و مقام ششم در دنیا ، اشاره کرد و گفت : از نظر آماری ، هر ساله بیش از ۱۲۸ هزار نفر در اثر حوادث طبیعی در جهان ، جان خود را از دست می‌دهند.

بگفته وی ، حوادث طبیعی طی دو دهه‌ی اخیر در دنیا، زندگی حداقل ۸۰۰ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داده و تنها در سال ۲۰۱۰ حدود ۳۸۵ حادثه‌ی طبیعی در ۱۳۱ کشور جهان به وقوع پیوست و این حوادث ، جان بیش از ۲۹۷هزار نفر از مردم دنیا را گرفت و منجر به میلیاردها دلار خسارت شد و این جدای از مرگ و میر ناشی از تصادفات و خسارات مادی و معنوی آن است که متاسفانه در کشور ما از آمار بالایی برخوردار می باشد.

دکتر فرزین نیا گفت که کمیسیون ایمنی راه در سال ۹۲ و پس از به جا ماندن ۴۴ کشته و ۴۷ زخمی در تصادف دو اتوبوس در آزاد راه تهران - قم ، و با توجه به اینکه در کلیه حوادث ، اولین اولویت ، پاسخگویی سریع، موثر و هماهنگ به منظور کاهش مرگ و میر و معلولیتها است، مصوب کرد، کمیته ای با محوریت وزارت بهداشت و مشارکت کلیه سازمانهای درگیر شامل پلیس، راهداری، هلال احمر، آتش نشانی تشکیل شده و با طراحی، وظایف و ساختار برای پاسخگویی سریع، موثر و هماهنگ ایجاد شود " .

وی با توجه به این مصوبه و وجود پنج شماره امدادی در ایران و همچنین تجربه کشورهای پیشرفته در استفاده از یک شماره امدادی برای پاسخگویی به تمامی نیازهای فوریتی و اضطراری مردم ، تاکید کرد: یکی شدن تدریجی کانال دریافت تماس‌های امدادی (نهایتا، ایجاد شماره ملی امداد اضطراری) در کنار دیسپچ مشترک امدادی می تواند زمینه ساز پاسخگویی موثر امدادی (به موقع، به جا و کافی) در شکل ایده آل شود.

این محقق همچنین اظهارداشت: چالش‌های دیسپچ سازمان‌های امدادی در بستر جنبه‌های انسانی تماس‌های اضطراری (تاثیرات متقابل کمک خواهان و پاسخگویان امدادی) و موانع سازمانی تعاملات به یک هماهنگی شکننده منتج می‌شود که سازمان‌های امدادی در یک تلاش تعاملی(بکارگیری راهبردهای سازگارانه و ناسازگارانه)، این هماهنگی شکننده را به سمت پاسخ تعاملی و یا یک هرج و مرج عملکردی سوق می‌دهند که بترتیب به تبعات مثبت و منفی منجر می‌شود.

وی بر اساس نتایج نشست خبرگان در این پژوهش و برای ارتقای وضع موجود نیز، توجه سیاستگذاران را به فرهنگ سازی کمک خواهی بجا، ارتقای فرایندهای دیسپچ نظیر آدرس گیری، ایجاد بانک اطلاعات یکپارچه سوانح و حوادث و استفاده از بستر شبکه‌های اجتماعی برای ارتباطات و اطلاع رسانی ، تقویت فرهنگ کار داوطلبانه و آموزش های تخصصی ، جلب کرد.

دکتر فرزین نیا بر اساس یافته های پژوهش انجام شده ، موارد پیشنهادی برای سیاستگذاران و مسئولان، و همچنین توصیه هایی برای عموم مردم، خصوصا کمک خواهان از سازمان های امدادی را ارائه داد.

*****

متن کامل توصیه های دکتر " بابک فرزین نیا " محقق و متخصص حوزه "سلامت در حوادث" به عموم مردم ، جهت ارتقای اطلاعات شهروندان و همکاری و هماهنگی هرچه بیشتر آنان با سازمان های امدادرسان بشرح زیر است:

- شهروندان و سازمان های امدادی، وظایف و حقوق متقابل

(توصیه هایی برای عموم مردم خصوصا کمک خواهان از سازمان های امدادی)

فعالیت های پیشگیرانه قبل از بروز حوادث می تواند نقش بسزایی در کاهش صدمات ناشی از حوادث ایفا کند. اما اگر حادثه ای رخ داد این سازمان های امدادی هستند که وظیفه نجات جان مردم در شرایط خطرناک و اضطراری را دارند. این جان برکفان همواره در کنار مردم در شرایط سخت و دشوار حضور داشته اند و از هیچ تلاشی حتی به قیمت به خطر افتادن جان خود برای زندگی بخشی به هموطنان دریغ ننموده اند. لیکن انجام وظایف امدادی مستلزم همکاری و همیاری هموطنان می باشد.

شهروندان باید بدانند برای چه موارد می توانند از سازمان های امدادی طلب یاری کنند و در مقابل چه مسئولیت هایی برای کمک به انجام وظایف به نحو احسن این سازمان ها دارند. مردم می توانند با ارتقا درک و شناخت از وظایف سازمان های امدادی و تفکیک نیازهای امداد اضطراری از نیازهای غیر فوریتی گامی بلند برای سرعت بخشی به امدادرسانی موثر به دیگر شهروندان گرفتار در حوادث بردارند.

بطور مثال امداد و نجات جزو وظایف فوریت های پزشکی نیست و در بروز سوانح و حوادث تکنسین های این مرکز وظیفه درمان و انتقال بیمار را برعهده دارند. بنابراین در شرایطی که فقط مبحث نجات از یک حادثه بدون آسیب جانی مطرح می باشد، نباید شهروندان بی دلیل شماره امداد فوریت های پزشکی یا پلیس را مشغول نمایند و با این اقدام امکان تماس فرد نیازمند خدمات پزشکی را برای تماس سلب کنند. همچنین شهروندان برای نیازهای درمانی غیر فوریتی با سازمان های امدادی تماس برقرار نکنند تا امکانات محدود امدادی به افراد واقعا نیازمند امداد فوریتی اختصاص یابد.

بدلیل شوک ناشی از حادثه و یا آشنایی ناکافی با اصول امداد و نجات، عملا در زمان وقوع حوادث، افراد حاضر در صحنه نمی توانند کمک زیادی به مصدومان بکنند و دخالت آنها حتی می تواند موجب آسیب بیشتر به مصدومان گردد. افزایش مهارت خود امدادی و دیگر امدادی و اطفا حریق می تواند سبب نجات جان و یا جلوگیری از گسترش حریق و افزایش خسارت شود لذا اکیدا توصیه می شود که عموم مردم این آموزش ها را بصورت علمی فرا بگیرند.

در صورتیکه با اصول کمک های اولیه آشنا نیستید، بهتر است ضمن حفظ خونسردی ضمن تماس با شماره های امدادی ، بطور دقیق و کامل مکان و نوع حادثه را اطلاع رسانی کنید و تا رسیدن امدادگران صبر پیشه نمایید و به توصیه های پاسخگویان امدادی توجه ویژه مبذول کنید.

رسیدن به موقع خودروهای امدادی بر سر صحنه حادثه در کمترین زمان ممکن بسیار حیاتی است و همکاری عموم مردم برای باز کردن معبر برای عبور سریع خودروهای امدادی در این زمینه راهگشا است. اطلاع رسانی دقیق از محل حادثه و آدرس دهی دقیق هم نکته مهم دیگری برای تسهیلگری امدادرسانی است. آدرس اشتباه می تواند زمان رسیدن به مکان حادثه را افزایش دهد و موجب از دست رفتن زمان طلایی نجات جان مصدوم یا مصدومان بشود. بنابراین در دادن آدرس محل حادثه دقت شود و تلفن فرد تماس گیرنده در دسترس باشد.

جلوگیری از تماس اتفاقی با شماره های امدادی توسط کودکان و آموزش آنها برای تماس گرفتن به جا با سازمان های امدادی می تواند زمینه ساز ارتقای کیفیت خدمات امدادی باشد.

خودداری از تماس هایی با جنبه های شوخی و مزاحمت های تلفنی از دیگر وظایف شهروندان در مقابل سازمان های امدادی است. مزاحمت هایی نظیر تماس بی مورد با شماره های امدادی مثلا برای چک کردن کارکرد گوشی همراه نو، ضمن داشتن پیامدهای حقوقی برای افراد متخلف می تواند باعث خستگی و کاهش تمرکز پاسخگویان امدادی شده و در نهایت ضریب اشتباهات آنها را بالا ببرد.

بنابراین بعنوان یک شهروند وظیفه شناس، با شناخت حقوق متقابل خود و سازمان های امدادی باعث نجات جان هموطنی شوید که شاید در این لحظه نیازمند دریافت فوری خدمات امدادی بوده و ثانیه ها برای او حیاتی است.

انتهای پیام /

تهیه و تنظیم خبر: نعیمی پور