روزه داری ماه مبارک رمضان علاوه بر آثار روحی و معنوی، اثرات جسمانی بسیار ارزشمندی دارد. بطوریکه مطالعات متعدد نقش موثر روزه داری را در بهبود بیماری های مختلف نشان داده است. به همین دلیل ضرورت دارد تا روزه داران عزیز با اصول صحیح تغذیه در ماه مبارک آشنا شوند و آن‌ها را به کار ببندند تا در کنار آثار روحی و معنوی، از اثرات جسمانی و بهداشتی روزه داری بهره مند شوند.

یکی از عادات غذایی غلط روزه داران این است که به دلیل تشنگی زیاد، افطار را با آب سرد و یا نوشیدنی های سرد شروع می کنند.

توصیه می شود روزه داران افطار را با نوشیدنی های گرم مانند آب جوش، چای کمرنگ و شیر گرم آغاز نمایند و پس از آن از خرما یا کشمش استفاده کنند. زیرا این دو سبب کنترل اشتها شده و از پرخوری به هنگام افطار ممانعت می شود.

علاوه بر آن، مصرف خرما در ماه مبارک رمضان در تنظیم قند خون بسیار مفید است. از این رو توصیه می شود که در وعده ی افطار ۳ تا ۵ عدد خرما مصرف گردد (خرما منبع خوبی از مواد مغذی، قند، فیبر و پتاسیم است) از مصرف بیش از حد خرما نیز مانند سایر شیرینی ها پرهیز شود.

در وعده های سحر و افطار از پرخوری اجتناب کنید و تا حد امکان به جای مصرف انواع شیرینی ها مثل زولبیا و بامیه که فقط حاوی انرژی و فاقد مواد مغذی (ویتامین ها و مواد معدنی) هستند، از مواد غذایی طبیعی شیرین مثل خرما، کشمش و انواع میوه استفاده نمایید.

افراط در مصرف انواع شیرینی به هنگام افطار چاقی و اضافه وزن را به دنبال خواهد داشت.

مصرف آب زیاد به هنگام صرف افطار سبب اختلال در هضم مواد غذایی می شود. بعد از صرف سحری نیز بسیاری از بیم تشنگی در طول روز، به مقدار فراوان آب می نوشند که عادت غذایی درستی نیست.

از نوشیدن بیش از اندازه ی چای در وعده ی سحری اجتناب نمایید، چون چای باعث افزایش دفع ادرار و از دست رفتن نمک های معدنی می شود که بدن در طول روز به آن احتیاج دارد.

روزه داران عزیز از مصرف تنقلات زیاد در فاصله ی افطار تا سحر پرهیز کنند. این قبیل مواد دیر هضم هستند و سبب می شوند که به هنگام سحر به دلیل پری معده، میل به غذا کاهش پیدا کند.

مصرف مواد غذایی سنگین، دیر هضم، پرچرب و سرخ شده به هنگام افطار، مناسب نیست. به طور کلی بهتر است به جای غذاهای چرب و سرخ کرده، از غذاهای آب پز و بخارپز استفاده شود.

راه های مقابله با تشنگی در طول روز
در مواقعی که ماه مبارک رمضان با روزهای بلند تابستان مقارن می شود، یکی از مشکلات اساسی روزه داران، بروز تشنگی در طول روز است. محدود کردن مصرف نمک در وعده های افطار و سحر در این دوران بسیار مهم و کمک کننده است.

دریافت اضافه نمک، بدن را مجبور به واکنش نموده و برای دفع این مقدار مازاد نیاز، مقادیر زیادی آب از بدن دفع می گردد.

توصیه می شود به غیر از مقدار نمک کمی که برای طبخ، لازم است به غذا اضافه شود، دیگر سر سفره به غذا نمک اضافه نگردد.

علاوه بر آن، مصرف میوه و سبزی کافی می تواند در طول روز از بروز تشنگی زودرس جلوگیری نماید.

بهتر است میوه در فاصله ی افطار تا سحر و همین طور سبزی و سالاد در هر دو وعده ی افطار و سحر مصرف گردد.

از مصرف مواد غذایی پر پروتئین در وعده ی سحری (مانند کباب ها) خودداری شود. این مواد غذایی به دلیل داشتن پروتئین زیاد، سبب تحریک تشنگی در ساعات اولیه ی روز شده، روزه دار را دچار تشنگی شدید می نمایند.

افروز جعفرنیا، کارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشکی جهرم