.

سید محمد بهشتی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ،این مطلب را در رونمایی از ۷اثر قلمزنی با موضوع شاهنامه که به همت هنرمندان پژوهشکده هنرهای سنتی پژوهشگاه انجام شد، مطرح کرد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، او گفت : در عرصه هنرهای سنتی همواره با این پرسش مواجه هستیم که آیا آنچه به آن هنرهای سنتی می گوییم به جریان زندگی امروز مرتبط است ، یا اینکه حوزه وظیفه ما حفاظت از چیزهایی است که عمرشان سپری شده و در شرایط گلخانه ای سعی در حفظ آنها داریم .
بهشتی با اشاره به قصه لیلی و مجنون که مکررا در ادبیات فارسی و از سوی شاعران مختلف به آن پرداخته شده است افزود :در داستان های دور تر لیلی و مجنون می خوانیم که لیلی و مجنون چوپان و فرزندان رییسان دو قبیله بوده اند، اما در زمان نظامی می بینیم که لیلی و مجنون شهری شده اند  و در مکتب خانه با هم آشنا می شوند .
او تصریح کرد : این قصه در هر زمان به مردمان همان زمان نزدیک شده است .
بهشتی در مثالی دیگر گفت :در قصه هزار و یک شب که در دوره قاجار تهیه می شود و صنیع الملک کار نقاشی آن را انجام می دهد می بینیم که هارون رشیدش خیلی شبیه ناصرالدین شاه است و جعفر برمکی آن شبیه به امیر کبیر است یعنی قصه کاملا به زمان خودش آمده است .
وی افزود:در صحنه های دیگر نظیر مینیاتور های دوره صفویه که تازه تفنگ به میدان آمده می بینیم که در صحنه های جنگ در شاهنامه نیز تفنگ وجود دارد و این نشان می دهد که از زمان امروز به مضامین نگاه شده است .
قرار دادن سنت در مقابل مدرنیزم
بهشتی با اشاره به این نکته که امروز سنت را در برابر مدرنیزم قرار می دهیم و این دو را مقابل و در تضا د با هم می دانیم تصریح کرد:صد در صد حق داریم اما مشکل اینجاست که وقتی صحبت از سنت می کنیم تلقی جدیدی از آن داریم .
او گفت :در این تلقی سنت را متوقف در گذشته ای  می دانیم که سپری شده است و هر چیز نو را مدرن می دانیم ،گویی نو در تیول کهنه و کهنه در تیول سنت است که خلط مبحث بزرگی است که دچار آن هستیم .
بهشتی با بیان اینکه خیلی نکات در این بحث است که باعث شده ما در ابهام مضاعفی به سر بریم ،از جمله این  نکات را قرار دادن  نو مقابل کهنه دانست و گفت:در ادبیات فارسی چیزی به نام کهن وجود دارد که هم معنی کهنه نیست زیرا کهنه زباله ، دور ریختنی ، بی فایده و مندرس است اما کهن به اصل وابسته و ارزشش بیشتر است .
او گفت :سنت از جنس کهن است نه کهنه  و نو هم از جنس کهن است و هر چه بخواهد نو باشد باید کهنه باشد تا نو شود .
بهشتی با اشاره به این نکته که هر چیز اگر کهن نباشد روز اول تولدش ممکن است کهنه شود ، مد را نمونه این مدعا دانست که از روز اول کهنه است زیرا که عمرش خیلی کوتاه است .
او اظها رداشت : این سنت و فکر غربی است که با معاصر شدن مدرن شده چنانچه حاوی فکر غربی است .
ادامه بقا موکول به معاصر شدن است
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه ادامه بقا موکول به معاصر شدن است واگر چیزی معاصر نشود می میرد ، یکی از ارکان سنت را معاصر شدن دانست و افزود: آنچه در تاریخ از آن  به عنوان سنت به جا آوردیم اگر معاصر نمی شد می مرد.
او با طرح این پرسش که حالا چگونه ما در مورد هنرها بین مدرنیزم و سنت گرفتار شده ایم گفت :باید در حوزه هنر های سنتی مان برای معاصر شدن فکری کنیم .
بهشتی افزود :معاصر شدن هنرهای سنتی کمک می کند تا  ما دست به چیزی نزنیم مگر دارای ارزش هنری باشد .
وی با اشاره به این نکته که به شهادت هنرهای سنتی ما با هر چه سرو کار داشته ایم باید آن را ارتقا می دادیم و اعتلا می بخشیدیم این پرسش را مطرح ساخت که پس چرا امروز نباید هنرها ی سنتی ما معاصر شود؟
او در ادامه اظهار داشت :مهمترین عاملی که به تداوم فرهنگ کمک می کند تماسی است که مردم اهل یک فرهنگ با مظاهیر فرهنگی خودشان نظیر اسطوره ، زبان ، ادبیات ، هنرها، سنت ها  و ... دارند.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت : هر اندازه که بتوان سطح تماس جامعه با مظاهر فرهنگی را نزدیک تر کرد امکان تداوم فرهنگ و برخورداری مردم از فر هنگشان بیشتر می شود .
بهشتی یکی از شاخه های مهم این حوزه را هنرها که مظاهر فرهنگی اند دانست و تصریح کرد : اگر هنرها درست معاصر شوند و سطح تماسشان برقرار شود به برخورداری جامعه نسبت به فرهنگ کمک شایانی شده است  .
حذف فرهنگ ایرانی همان تهاجم فرهنگی است

محمد باقر آقامیری هنرمند پیشکسوت ،دیگر سخنران این مراسم سخنانش را با طرح این پرسش که  آیا باید سنت را به همان شکلی که هست ادامه دهیم یا آن را با زمان خودمان هماهنگ کنیم و در کارها پیام و نوآوری داشته باشیم آغاز کرد و گفت :  هر اثری اگر متعلق به صدها سال پیش باشد ولی بتواند بیننده خود را جذب کند و با آن همدل شود انگار برای امروز است و اگراثری برای امروز باشد و نتواند با بیننده ارتباط برقرار کند بیهوده است
به گفته این هنرمند آثاری که در آنها روح، احساس ، عشق و هنر واقعی هنرمند باشد می تواند در گذر زمان حفظ شود و با بیننده ارتباط برقرار کند .
او با انتقاد از بی توجهی به فضاهای فرهنگی و هنری و بخصوص معماری گفت :متاسفانه معماری فضاهای فرهنگی ما نظیرمساجد به سمت مدرن شدن پیش می رود در حالیکه باید هنرهای اسلامی و ایرانی در آنها کمال یابد و نمونه اش برنجی شدن گنبد مساجد است .
آقا میری افزود :متاسفانه در مقاطع کارشناسی ارشد رشته هایی نظیر هنرهای اسلامی ،مرمت ، کتاب آرایی و ... دروس عملی حذف شده و دانشجویان فارغ التحصیل حتی یک بار ابزار به دست نگرفته اند .
وی هنرهای کهن را ارزش های ماندگاری دانست که  در پس گذشت زمان و سختی های فراوان پابرجا ایستاده اند و افزود : ماباید در جهان امروز در میان فرهنگ های مختلف فرهنگ خودمان با هنرهای بی بدیل اش  به جهانیان نشان دهیم و عقب نشینی نکنیم زیرا که حذف این فرهنگ تهاجم فرهنگی واقعی رخ خواهد داد .
سرگشتگی دانشجویان بین استاد کار یا پژوهشگر شدن

رضا میر مبین به بیان«  تفاوت تجربه زیسته با  نگاه ابژه محور در ادبیات و هنرهای سنتی ایران » پرداخت و گفت : برخی از افراد زمانیکه شعری را می خوانند بسیار از آن لذت می برند ولی زمانیکه از آنها میخواهید بخشی از شعر را برایتان بخوانند قادر نیستند ولی برخی بعد از خواندن شعر به راحتی می توانند درباره آن سخن بگویند و حتی بخش هایی از آن را بخوانند .
او نوع اول را تجربه زیسته و نوع دوم را نگاه ابژه محورخواند و افزود: در ادبیات فارسی و هنرهای سنتی نیز زمانیکه از هنرمند خالق یک اثر هنری می خواهیم توضیح دهد که چگونه این اثر را آفریده  در جواب می گوید من با بی خودی به اینجا رسیدم و  این بی خودی دقیقا همان تجربه زیسته است .
وی یکی از مباحثی که گریبانگیر آموزش هنرهای سنتی شده را رها شدن  دانشجو بین تجربه زیسته و امر ابژه دانست و گفت :در این حالت  دانشجو نمی داند باید استاد کار باشد یا پژوهشگر شود و  تنها یک برگه فارغ التحصیلی در دست دارد .
میر مبین افزود: در سیستم آموزش عالی نمی توانیم این دو را از هم جدا کنیم و برای اینکه این معضل حل شود باید گرایش بندی بین هنرمند ، کارشناس و پژوهشگر صورت گیرد زیرا در غیراینصورت نسل امروز به هیچ عنوان نمی تواند نام بزرگان هنری را حفظ کند .

نمایشگاهی با موضوع شاهنامه در آثار هنری هنرمندان