توصیههای مرتبط با روزهداری و مصرف داروها به همت واحد تحقیق و توسعه
به گزارش روابط عمومی معاونت غذا و دارو با فرارسیدن ماه رمضان، برای افرادی که به دلیل ابتلا به بیماری، دارو مصرف مینمایند، همیشه این سوال مطرح است که نحوه صحیح مصرف داروها در زمان روزهداری چگونه باید باشد و آیا قطع مصرف داروها و یا جابجایی زمان مصرف دارو به زمانهای قبل از سحر یا بعد از افطار کار درستی است یا خیر. نکته مهم که باید موردتوجه کادر پزشکی قرار گیرد، حفظ سلامتی بیمار است،در بارداری، شیردهی و برخی از بیماریها مانند دیابت، فشارخون، روده تحریکپذیر، یبوست، زخمهای گوارشی (معده و دوازدهه)، اختلالات کلیوی، اختلالات غده تیروئید، بیماریهای اعصاب و روان، قلبی عروقی و تنفسی همگی از شرایط جسمی هستند که فرد ملزم است پیش از اقدام به روزهداری، با پزشک معالج خود در خصوص اقدام به روزهداری مشورت نماید.
همچنین ،بیماران نباید بدون مشورت با داروساز یا پزشک معالج خود، اقدام به قطع دارو، تغییر یا کاهش دوز مصرفی و یا تغییر زمان مصرف بنمایند. رعایت نکردن این اصول میتواند منجر به عدم اثربخشی دارو، عدم دستیابی به اثرات درمانی، سخنگوی واحد تحقیق و توسعه گفت،بروز اثرات جانبی و تشدید بیماری شود. چنانچه فردی بهرغم ابتلا به بیماری، پس از مشورت با پزشک معالج، مجاز به روزه گرفتن باشد، میبایست به نکات زیر توجه نماید.
و بیماران مبتلابه بیماری صرع خصوصاً در معرض خطر تغییر دوز دارو در ایام روزهداری میباشند. پزشکان علاوه بر اینکه باید به بیماران صرعی که با قطع دارو دچار بازگشت حملات تشنجی میشوند مشاوره دقیق بدهند، باید به بیماران مبتلابه آسم که با قطع داروهای استنشاقی و افشانههای تنفسی دچار حملات آسمی میشوند توصیههای لازم را ارائه بنمایند.
مطالعات بهعملآمده روی داروهای ضد فشارخون نشان میدهد که روزهداری تاثیر خاصی بر اثربخشی این داروها ندارد. البته گاهی اوقات لازم است در مورد داروهای مدر (ادرارآور)، برای جلوگیری از دست رفتن آب بدن، پزشک اقدام به کاهش دوز این داروها در بیماران روزهدار بنماید.
در همین راستا، برخی از داروهای ضدالتهاب این قابلیت رادارند که دو بار در طول روز مصرف شوند. مصرف اینگونه داروها را میتوان با مشورت پزشک و داروساز به زمان افطار یا سحر موکول نمود.پزشک معالج، جهت درمان عفونت در بیمار روزهدار، میتواند اقدام به تجویز آنتیبیوتیکهایی بنماید که بهجای چند بار مصرف در طی روز، یک یا دو بار در روز مصرف شوند.
همچنین،برخی از داروها نیز به شکل آهسته رهش در بازار دارویی موجود میباشند. در مورد این داروها بجای مصرف سه تا چهار بار در روز، پزشک میتواند داروی آهسته رهش که یکبار در روز تجویز میشود توصیه نماید.تغییر نحوه مصرف برخی از داروها (از شکل خوراکی به شکل پوستی) در این ایام نیز بنا به تجویز پزشک ممکن است. در صورت وجود این شکل دارویی، بجای مصرف برخی از داروهای خوراکی، پزشک معالج میتواند آنها را به شکل زیست چسب (چسب پوستی دارو در صورت موجود بودن) تجویز نماید.
هرچند روزهداری برای برخی از مبتلایان به دیابت بنا بر تشخیص پزشک معالج میتواند مفید باشد، ولی تغییر خودسرانه دوز دارو و رژیم غذایی در برخی دیگر بسیار خطرناک است. بیمارانی که انسولین مصرف مینمایند قبل از اقدام به روزهداری باید با پزشک معالج خود مشورت نمایند. در تمامی بیماران دیابتی، تنظیم و کنترل مرتب قند خون بسیار مهم است.
نکته بسیار مهمی که در خصوص سلامت بانوان لازم به ذکر است: استفاده خودسرانه از داروهای ضدبارداری ترکیبی مانند LD جهت قطع خونریزی دوران قاعدگی و بهمنظور کامل کردن روزه در ماه رمضان است. مصرف قرصهای ضدبارداری ترکیبی به روشی که منجر به قطع قاعدگی شود، علاوه بر اینکه چرخه هورمونی مصرفکننده دارو را مختل خواهد کرد، تبعات خطرناکی مانند اشکالات انعقادی و ایجاد لخته در عروق اندامهای تحتانی و حتی عروق مغزی به دنبال خواهد داشت. خصوصاً که این امر با کاهش مصرف مایعات ممکن است تشدید شود. شیوع این عارضه با افزایش سن افزایش مییابد و این امر هشداری است برای بانوانی که در سنین بالای ۳۵ سال هستند دارای اضافهوزن و سابقه ترومبوز میباشند و یا سیگاری هستند و قصد مصرف داروهای ضدبارداری بدون تجویز پزشک رادارند. لذا توصیه میشود در هر زمینه خصوصاً مصرف دارو با پزشک و داروساز مشورت شود.