عمومی | دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

رصد عفونت زخم جراحی با گوشی هوشمند، امیدی برای آینده کرمانشاه

برگرفته از یک طرح تحقیقاتی:

استادیار و عضو هیات علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، وضعیت زخم را با استفاده از گوشی هوشمند بر موردیابی عفونت محل جراحی در بخش‌های جراحی عمومی بیمارستان امام رضا (ع) شهر کرمانشاه را بررسی کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس از کرمانشاه، عفونت‌های بیمارستانی که تحت عنوان عفونت‌های کسب شده از بیمارستانی نامیده می‌شوند، یک مشکل بهداشت جهانی است که کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
شیوع عفونت‌های بیمارستانی در جهان از ۲۵.۱ تا ۱.۵ درصد متفاوت است و این میزان در ایران از ۱.۳ تا ۱۰ درصد متغیر است.
عفونت‌های بیمارستانی شامل عفونت جریان خون مرتبط با کاتتر، پنومونی مرتبط با ونتیلاتور، عفونت محل جراحی و عفونت دستگاه ادراری می‌شود. عفونت محل جراحی، از شایع‌ترین و جدی‌ترین عوارض در بین بیمارانی است که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند. این عارضه، به نوبه خود می‌تواند سبب افزایش مرگ‌ومیر، افزایش طول مدت بستری‌شدن در بیمارستان و تحمیل هزینه از ۳ میلیارد دلار تا ۱۰ میلیارد دلار در سال در جهان شود.
عفونت محل جراحی در ۲ تا ۱۰ درصد از موارد جراحی عمومی ایجاد می‌شود. میزان شیوع جهانی عفونت محل جراحی ۲.۵ درصد گزارش شده از جمله فاکتورهای دیگر موثر در ایجاد آن‌ها می‌توان به ابزارهای کاشتنی، درن‌ها و رویکرد جراحی اشاره کرد.
بیشترین بار عفونت‌های ناشی از مراقبت‌های بهداشتی درمانی در کشورهای درحال‌توسعه است. جایی که منابع برای نظارت و کنترل محدود است اما مداخلات اولیه می‌تواند تاثیرات بزرگی را به‌ همراه داشته باشد‌.
میزان شیوع جهانی عفونت محل جراحی ۲.۵ درصد گزارش شده است. اما مشکلی به نام کم گزارش‌دهی نظام سلامت کشورها را به چالش کشیده است و این کم گزارش‌دهی یا دقت ناکافی در گزارش‌دهی فقط مختص ایران نیست و مطالعات در سایر کشورها هم موید این موضوع است.


نظام مراقبت و گزارش‌دهی
لیلی رستم‌نیا، استادیار و عضو هیات علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه به همراهی استادش در دوره دکترا در سال ۲۰۱۹ مطالعه‌ای بر روی ۸۵۶ پرونده و ۹۵۱ رویداد (بیمارستان امام رضا (ع) کرمانشاه) انجام داد و نتایج بیانگر آن بود که میزان کم گزارش‌دهی در نظام مراقبت روتین، در عفونت زخم جراحی ۲.۸۲ درصد، است.
رستم‌نیا در این رابطه به خبرنگار فارس، گفت: عواملی مانند بیمار‌یابی ضعیف، مراجعه بیمار به سایر مراکز، عدم وجود زیرساخت‌های اطلاعاتی مربوط به بیماران عدم آگاهی بیماران و همراهان از علایم و نشانه‌های عفونت بیمارستانی، پیگیری ضعیف از علل کم گزارش‌دهی ذکر شده است.

پزشکی از راه دور و مراقبت‌های مجازی
وی خاطرنشان کرد: به طورمعمول مراجعه بیماران به پزشک پس از جراحی با چالش‌هایی مواجه است. یکی از خطرات قابل توجه در این بیماران بروز عفونت‌های ناحیه جراحی است.
عضو هیات علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه خاطرنشان کرد: روش‌های سلامت از راه دور می‌توانند این شکاف را پر کنند. در حال حاضر، تمرکز تحقیقاتی فزاینده‌ای بر سلامت دیجیتال وجود دارد به طوری که میلیون‌ها بیمار در سراسر جهان از هزاران ارائه دهنده خدمات پزشکی از راه دور، خدمات سلامت از راه دور دریافت کرده‌اند.
وی گفت: در دوران کرونا، کووید ۱۹ منجر به لغو و به تعویق انداختن ویزیت‌های پزشکی سرپایی در مراکز درمانی شده بود. به دلیل ضرورت، استفاده از پزشکی از راه دور و مراقبت‌های مجازی، به عنوان روشی برای حفظ تداوم مراقبت‌های بهداشتی برای بیماران پیشنهاد شده است.

استفاده از فناوری‌های نوین در مراقبت از بیماران
رستم‌نیا با اشاره به سلامت از راه دور برای بیمارانی در خانه، گفت:سلامت از راه دور بیمارانی که در مناطق روستایی یا مناطق کم برخوردار زندگی می‌کنند و یا با موانع دیگری روبرو می‌شوند که دسترسی آن‌ها به مراقبت را محدود می‌کند، امکانات مراقبتی فراهم می‌کند.
وی یادآور شد: نتایج مطالعه‌ای در هند در سال ۲۰۱۵ حاکی از آن بود که حدود ۷۵ درصد از شرکت‌کنندگان در جمعیت روستایی به علت عدم دسترسی مناسب و شرایط سخت رفت و آمد جهت پیگیری‌ها و بررسی عفونت ناحیه جراحی به بیمارستان مراجعه نمی‌کنند. بنابراین طراحی و استفاده از برنامه‌های پیگیری وضعیت زخم از راه دور ضرورت بسیاری دارد.
رستم‌نیا ادامه داد: برخی شواهد قوی حاکی از آن است که احتمال تشخیص عفونت‌های ناشی از جراحی با روش از راه دور به صورت معناداری کم‌تر از روش‌های معمول است. به نحوی که نتایج یک متاآنالیز نشان داد که شانس تشخیص عفونت‌های ناحیه جراحی به روش از راه دور حدود ۳۰ درصد کم‌تر از روش‌های معمول است. این بررسی‌ها نشان دهنده آن است که روش‌های تشخیص از راه دور عفونت‌های ناحیه جراحی نیازمند پروتکل‌ها و ابزارهای استانداردتری است.
وی اضافه کرد: شاید در کشورهایی مانند ایران که بیماریابی عفونی وضعیت مناسبی نداشته باشد، استفاده از روش‌های نوین در بیماریابی به نظام مراقبت سلامت کمک موثری کند.

پیگیری وضعیت زخم با استفاده از گوشی هوشمند
عضو هیات علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه تصریح کرد: به غیر از بیمارانی که به امکانات دسترسی ندارند، بیمارانی که امکان دسترسی حضوری به مراقبت را دارند نیز، ممکن است از سلامت از راه دور استقبال کنند.
وی افزود: برنامه‌های سلامت از راه دور، در کشورهای در حال توسعه می‌تواند اهرمی برای تامین خدمات بهداشتی اساسی در جمعیت گسترده و کاستن فاصله بین مناطق روستایی و بیمارستان‌های تخصصی باشد (که این مراکز معمولاً در شهرهای بزرگ واقع شده‌اند). علاوه بر موارد گفته شده، سلامت از راه دور، مزایای بالقوه بسیاری دارد؛ از جمله این مزایا، می‌توان به دسترسی بهتر به اطلاعات، تدارک مراقبت‌هایی که قبلا قابل ارائه نبوده، دسترسی بهتر به خدمات، افزایش مراقبت و کاهش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی اشاره کرد.
رستم‌نیا خاطرنشان کرد: سلامت از راه دور، به طور جدی یک پدیده قرن بیست‌و‌یکم است و می‌تواند به روش‌های مختلفی در بسیاری از تخصص‌های مراقبت‌های بهداشتی ارائه شود‌. یکی از روش‌های سلامت از راه دور که اخیرا استفاده می‌شود، برنامه‌ی پیگیری وضعیت زخم با استفاده از گوشی هوشمند است.