با عنایت خداوند متعال، نشست نقد کتاب «تاریخ تحلیلی صدر اسلام: تبیین قرآن‌شناختی از حوادث تاریخی» از آثار تولید شده در «طرح تحول کوتاه‌مدت» اثر مشترک آقای دکتر سیدسعید روحانی و خانم دکتر فاطمه جان‌احمدی، با حضور نویسنده محترم جناب آقای دکتر روحانی و اساتید محترم ناقد آقایان دکتر یدالله حاجی‌زاده، دکتر حسن شفیعی، دکتر محمد شهبازی و خانم دکتر پوران خدادادی و دکتر محمد کرمانی کجور، دبیر گروه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی و دکتر روح الله پرهیزکاری، مدیر برنامه‌ریزی و تدوین متون درسی معاونت پژوهش دانشگاه معارف اسلامی و با حضور برخی اساتید و دانشجویان در روز چهارشنبه ۳ اسفند ماه در سالن امام رضا علیه‌السلام دانشگاه معارف اسلامی برگزار گردید.
پس از تلاوت آیاتی از قرآن کریم، نویسنده محترم در دقایقی کوتاه به معرفی اثر و چالش‌های تالیف آن اشاره کردند سپس ناقد نخست سرکار خانم دکتر خدادادی، ضمن اشاره به وضعیت امروز دانشجویان که کم‌حوصله‌اند و قدرت تحلیل و تبین ندارند، نقاط قوت کتاب را در روان و ساده‌فهم بودن، حذف زوائد معمول، سوال‌محوری و تامین اهداف آموزشی و تنوع در قلم و رنگی بودن اثر برشمردند و در مقام نقد نیز عدم برخورداری از تصاویر و جداول مرتبط با دروس با وجود برخی تصاویر و جداول، عدم ذکر پاورقی از ابتدای کتاب تا صفحه هجده، وضعیت آشفته ارائه آیات که گاه فقط آیه و گاه فقط ترجمه ارائه شده و نیز عدم برقراری ارتباط آیات با مطلب مورد نظر، میزان کم‌بهره‌گیری از منابع تفسیری با توجه به «تحلیل قرآن‌شناختی» در عنوان کتاب، عدم پرداخت به عوامل محرک تاریخ در قرآن، واگذاری عبرت‌گیری از تاریخ به خود دانشجو لذا پیشنهاد می‌شود که چینش مطالب همخوان با عبرت‌گیری گردد.
در ادامه دکتر یدالله حاجی‌زاده، ناقد دوم، ابتدا نقاط قوت کتاب را برشمردند از جمله به رویکرد قرآنی کتاب، بیان اهداف درس در ابتدا دروس، سوالات درس و برخورداری از جداول، عدم تاثر از دیدگاه‌های شاذ و دفاع از دیدگاه مشهور از جمله در مورد سن حضرت خدیجه و نیز اهتمام به تطبیق رخدادهای تاریخی بر حوادث کنونی اشاره کردند. سپس به نقاط ضعف اثر پرداختند و مواردی چون ناهمخوانی عنوان با محتوی، غلبه رویدادمحوری بر اثر به جای موضوع‌محوری، ذکر ناقص برخی آیات، تعریف ناقص تاریخ، عدم پرداخت به ویژگی واقعی بودن رویدادهای تاریخی در قرآن، تبیین ناقص در برخی موارد، امکان استفاده از آیات دیگر، خلط دلائل برخورد با یهودیان مختلف اشاره نمودند.
پس از استراحتی کوتاه، ناقد سوم، آقای دکتر شهبازی بعد از اشاره به وجود محاسن اثر نقدهای خود را در دو محور نقد محتوایی و نقد شکلی ارائه کردند و در پایان چند پیشنهاد برای ارتقاء اثر مطرح نمودند. از جمله نقدهای محتوایی ضعف در انگیزه‌سازی برای مطالعه تاریخ، غلبه نقلی بودن بر تحلیلی بودن بر کتاب، لزوم تغییر و اصلاح ادبیات، یکسانی تعریف فلسفه تاریخ و تاریخ تحلیلی، لزوم ورود قوی‌تر با وجود رعایت وحدت اسلامی در مسائل حساس. در ادامه ایشان به اشکال‌های شکلی پرداختند و مواردی چون عدم استفاده از نقشه در اثر که موجب قلم‌فرسایی است، نیازمندی کتاب به ویرایش، استناد به منابع غیرمعتبر همچون روزنامه، دوگانگی در استناد و عدم استناد مطالب را برشمردند. سپس به ارائه پنج نکته پیشنهادی شامل درج پیوست‌های مجازی (لینک مجازی) در اثر، اشراب صمیمت در متن با حفظ علمی‌بودن متن، اشراب نگاه مقام معظم رهبری به تاریخ صدر اسلام در کتاب، کاربردی‌سازی مطالعات تاریخی در اثر، افزودن بخش مطالعات بیشتر به پایان مطالب، پرداختند.
سپس ناقد چهارم اثر، جناب آقای دکتر شفیعی در ابتدا به نقاط قوت کتاب پرداختند و مواردی چون مستندبودن، قلم‌روان، کم‌چالش بودن با حفظ هویت شیعی و تاثیر در ضمیر ناخودآگاه مخاطب، ادبیات امروزی و عدم حبس در گذشته و مدخلی بودن مطالب را برای کتاب برشمردند. ایشان در ادامه به نقاط ضعف کتاب پرداختند و به مواردی چون جذاب‌نبودن برای دانشجو، عدم استقبال اساتید به دلیل معونه‌بر بودن مطالب برای تدریس، نیازمندی شدید کتاب به استاد، نیازمندی شدید کتاب به ویراستاری، تمام نشدن مطالب کتاب در یک ترم، فقدان پوشش برخی سریه‌ها، لزوم تقویت ارتباط امروزین مباحث، عدم ذکر سنت‌های تاریخی، نیازمندی به تحلیل تاریخی برخی مطالب، دوگانگی در روش اشاره کردند.
سپس نویسنده محترم مطالبی ناظر به نقدهای مطرح شده فرمودند برخی از آنها را پذیرفته و برخی را پاسخ گفتند. در پایان نیز دو نفر از دانشجویان به نکته‌هایی اشاره کردند از جمله واژه‌های «تراز» و «داعیه» در عنوان برخی فصل‌ها به ترتیب دارای بار مثبت و منفی هستند در حالی که خلاف آن مورد نظر نویسنده است و نیز بخش «بیاندیشیم» در کتاب برخی مطالب چالش‌برانگیز دارد.