گزارش جلسه دفاع رساله سرکار خانم محدثه مولوی
موضوع رساله: معضلات اخلاقی سقط جنین معلول با رویکرد اسلامی.
استاد راهنما: حجتالاسلاموالمسلمین دکتر علیرضا آلبویه.
اساتید مشاور: جناب آقای دکتر محمدجواد فلاح و جناب آقای دکتر محسن رضایی آدریانی.
اساتید داور: جناب آقای دکتر حسن عبدی، سرکار خانم دکتر نعیمه پورمحمدی، حجتالاسلاموالمسلمین دکتر محمد هدایتی.
جلسه دفاع، پس از قرائت چند آیه از کلامالله مجید و اعلام برنامه توسط استاد محترم راهنما شروع و سپس دانشجو به ارائه گزارشی از رساله و انجام اصلاحات درخواستی اساتید محترم داوران در جلسه پیشدفاع پرداخت.
در ادامه داوران محترم به نقد رساله پرداخته و نظرات خودشان را مطرح نمودند و بعد دانشجو و اساتید محترم راهنما و مشاور به نقد داوران پاسخ داده و یا برخی را پذیرفتند تا اصلاح شود. سپس اساتید به جهت ارزشیابی رساله به شور نشسته و نمره را مشخص نمودند. به بعد از آن صورتجلسه توسط استاد محترم راهنما قرائت و در آخر سوگندنامه توسط دانشجو خوانده شد.
چکیده رساله
سقط جنین معلول به عنوان یکی از موارد مشکل و چالشبرانگیز در اخلاق، معضلات بسیاری برای پزشکان، والدینِ جنین ناقص، فیلسوفان اخلاق پزشکی و دیگر افراد دغدغهمند به همراه دارد، از جمله اینکه، در صورت پذیرش نادرستی سقط جنین به لحاظ اخلاقی، آیا سقط جنینی که به بیماری لاعلاج یا معلولیت دچار شده نیز به لحاظ اخلاقی نادرست است یا خیر؟ در این میان برخی که به لحاظ اخلاقی بر نادرستی سقط جنین سالم اعتقاد دارند وقتی با جنین معلول مواجه میشوند، رویکرد متفاوتی داشته و چه بسا به دلیل بروز معضلاتی مانند منفعت نداشتن تولد چنین کودکانی، آسیب رسیدن به خانواده و جامعه با تولد آنها، حتی آسیب رسیدن به خود کودکان معلول بخاطر زندگی با معلولیت یا عدم مسئولیتپذیری والدین به دلیل تولد جنین معلول بر جواز سقط جنین معلول استدلال میکنند، در مقابل برخی دیگر علاوه بر مخالفت با سقط جنین سالم با سقط جنین ناقص نیز سر مخالفت برداشته و به دلیل قائل شدن حق استمرار حیات یرای همه موجودات زنده از جمله جنین معلول، معناداری زندگی در هر شرایطی حتی معلولیت و بیماریهای سخت و توجه به شان و منزلت انسان چه سالم و چه ناقص استدلالهای متفاوتی را بر عدم جواز سقط جنین معلول اقامه میکنند. در واکاوی عملکرد این دو گروه یکی از عواملی که بسیار موثر به نظر میرسد نوع نگرشی است که افراد نسبت به جنین معلول و در مرحله بالاتر نسبت به جهان پیرامونی خود دارند. همچنین برای تصمیمگیری اخلاقی در معضلات پیشآمده درباره جواز یا عدم جواز سقط جنین معلول، مادی یا غیرمادی انگاشتن انسان بسیار راهگشاست. در این رساله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی معضلات اخلاقی سقط جنین معلول از منظر موافقان و مخالفان و ارزیابی انتقادی استدلال ایشان از منظر عقلی و نقلی پرداخته شد، در این میان استدلال اصل منافع، آسیبنرسانی و اصل مسئولیت والدین که توسط موافقان سقط جنین معلول مطرح شده بود، پس از ارزیابی انتقادی با رویکرد اسلامی، به لحاظ اخلاقی رد شد. همچنین استدلال مخالفان سقط جنین معلول مبنی بر حق استمرار حیات و تغییر نوع نگرش انسانها نیز تنها با دید مادیانگارانه ناقص تلقی شد، لذا در فصل پایانی با در نظر گرفتن بعد غیرمادی انسان و اصالت دادن به آن و برمبنای آیات و روایات مبتنی بر شان و منزلت انسان در هستی و هبه بودن فرزند از جانب خدای متعال بر نادرستی سقط جنین معلول استدلال اقامه شد.